Bijna alle componisten zijn aangesloten bij de Buma/Stemra. De auteursrechtenorganisatie zorgt er voor dat de vergoeding terecht komt bij de componist, wanneer hun werk openbaar gemaakt wordt via bijvoorbeeld radio of televisie. Een kleine groep underground artiesten wil zijn werk echter niet laten registreren bij de Buma. Daarmee besparen de componisten 45 euro inschrijfkosten en een jaarlijkse lidmaatschap van 62,50 euro, maar zo ontvangen ze ook geen vergoeding meer voor openbaarmaking. Het niet-registreren is echter ook een principe kwestie. “Er is volgens ons een groot aantal componisten, die de exploitatie van haar werk niet aan de Buma over wil laten. De auteur is volgens de auteurswet de enige gerechtigde van het muziekstuk, maar de Buma/Stemra is aan de andere kant de enige wettelijk vastgelegde instantie voor de registratie van muziek. Dat is een tegenstrijdigheid”, stelt Jos Hustings, die zelf muziek maakt in de progrock acts Kracq en Carmine Queen. Samen met Sam Samshuijzen van Studio Denkraam nam Hustings het initiatief tot het project Open Xound. Eind april hopen de initiatiefnemers hun database volledig draaiend te hebben, compleet met juridische onderbouwing. De bedoeling is dat bijvoorbeeld omroepen daarin kunnen terugvinden dat een componist niet aangesloten is bij Buma/Stemra. “Een muziekauteur is natuurlijk vrij zich niet bij ons aan te sluiten”, legt Buma/Stemra woordvoerster Noortje de Bakker uit. “Je rechten zijn ook zonder registratie beschermd, dus voor het beschermd zijn heb je Buma/Stemra niet nodig. Maar een auteur zal zelf moeilijk kunnen controleren of zijn werk gedraaid wordt om zo zijn auteursrechtelijke vergoeding te incasseren. Een belangrijke reden dus waarom de meeste componisten en tekstschrijvers zich wel bij Buma/Stemra aansluiten. Overigens kan ik me haast niet voorstellen, dat als iemand een wereldhit schrijft, hij of zij daar geen cent voor wil zien terwijl anderen daar groot geld mee verdienen.” De Bakker wijst er verder op dat een dergelijke opzet nogal wat praktische problemen oplevert voor de muziekgebruikers, zoals de organisatoren van evenementen, omroepen of platenmaatschappijen. “In plaats van dat ze nu bij een loket zaken kunnen doen, moeten ze langs bij verschillende clubjes om de juridische status van het muziekwerk te controleren. " Volgens Open Xound zou dit probleem simpelweg via een Open Xound logo op de cd's te verhelpen kunnen zijn. Open Xound wil met de alternatieve registratie echter ook de huidige problemen voorkomen waarop underground-acts stuiten bij perserijen. Wanneer ze hun werk willen laten vermenigvuldigen, kunnen ze geen verplichte Stemra verklaring overleggen. Hustings: “Je moet toch steeds toestemming vragen aan de Stemra, ook al ben je als componist niet aangesloten bij de Buma. De meeste cd-perserijen persen geen cd's van niet-aangeslotenen uit angst voor repercussies van de Stema.” Volgens De Bakker van Buma/Stemra liggen de zaken anders: “Als je geen muziek van Buma/Stemra rechthebbenden gebruikt heb je geen toestemming nodig. Maar een perserij zal altijd wel bij Stemra checken of de muziek misschien toch door een Stemra-rechthebbende wordt geclaimd. Het komt wel voor dat iemand een vertaling maakt of een sample gebruikt van iemand die wel bij een buitenlandse Buma/Stemra is aangesloten. Dan is toch toestemming nodig, want Buma/Stermra vertegenwoordigt ook buitenlandse rechthebbenden. Maar andersom beschermen we ook Nederlandse componisten in het buitenland.”