Na drie jaar zwoegen was het daar in 2018 dan eindelijk: de debuutroman van Aafke Romeijn, Concept M. Nu, dertien maanden later, zitten we op een ontzettend koude dag met Romeijn in het restaurant van De Stadstuin. Op 17 mei is haar nieuwe album M namelijk uitgekomen, wat in zekere zin de soundtrack is van haar boek. Hoe vertaal je zo’n stapel woorden naar klanken en muziek? Terwijl buiten de zon doorbreekt, vertelt Romeijn aan één stuk door over allerlei dingen. Over hoe het album tot stand kwam en samenwerken met Spinvis, maar ook over autorijden, de Europese parlementsverkiezingen en online geld verdienen.

Even het geheugen opfrissen. Debuutroman Concept M gaat over een meisje dat aan kleurverlies lijdt, radicaliseert en vervolgens een bomaanslag wil plegen. Hoewel dit de eerste gepubliceerde roman van Romeijn is, was dit niet voor het eerst dat ze verhalen schreef. “Ik heb altijd al geschreven, alleen nu kwam er voor het eerst echt een roman uit. Dat was heel spannend, vooral omdat je er zo lang aan werkt; daardoor wordt het nog enger wat mensen ervan vinden. Als je een nummer uitbrengt en niemand vindt het leuk, prima. Dan breng je over een maand een ander nummer uit.”

“Tijdens het schrijven van het boek zag ik dat ik een hele nieuwe wereld had gecreëerd en daar was ik nog lang niet klaar mee. Zeker nadat ik er zoveel tijd in had gestoken. Daar begon het mee”, legt Romeijn uit. “Toen ik daarna een album wilde gaan maken, wist ik al snel dat ik een album in diezelfde wereld wilde maken. Eigenlijk is het niet echt een soundtrack, want het is geen filmmuziek. Maar het speelt zich wel af in dezelfde wereld.”

Waar Romeijn voorheen eerdere albums in andermans studio’s opnam, heeft ze nu zelf alles geproduceerd. De vrijheid die erbij kwam kijken heeft ze goed benut. “Zelf opnemen en produceren gaf me de gelegenheid om er heel lang aan te werken en dingen te veranderen tot ik het écht goed vond. In een studio werk weggooien kost tijd en vooral veel geld. Dat voelt dan een beetje zonde en dat maakte nu niet uit. Alle nummers heb ik drie keer opgebouwd tot ze echt af waren en het geld wat ik anders had uitgegeven aan studio’s, heb ik nu in het huren van goede musici gestopt.”

Weer even terug naar die roman. Het boek telt 262 pagina’s aan woorden. De meest prangende vraag daarbij is: hoe vertaal je zo’n lange tekst in hemelsnaam naar audio? “Als ik schrijf, heb ik beelden in mijn hoofd. Eigenlijk zie ik dus wat er gebeurt en dat schrijf ik op. Tegelijkertijd zit er ook muziek of in ieder geval sfeer bij in mijn hoofd, wat leidend is bij het schrijven van nummers. Ik vind mijn eigen leven trouwens nooit zo spannend, dus ik schrijf liever over andere mensen. Dat vind ik veel leuker. Maar wanneer je eenmaal een boek hebt geschreven, zie je daar automatisch een soort scène en camerahoek bij. Dan wordt muziek erbij bedenken ineens heel makkelijk. Voor sommige nummers heb ik een thema gekozen en daarover geschreven. Hoewel dat iets abstracter is, blijft het voor mij wel hoorbaar.”

“Eén heel concreet en beeldend thema was rijden in een auto”, vervolgt Romeijn, na een slok van haar cappuccino. “Ik luister zelf bijna alleen nog muziek als ik in de auto zit en ik heb een Spotify-playlist die dient als autosoundtrack. Daar bleef ik nummers aan toevoegen en op een gegeven moment merkte ik twee dingen op: dat de lijst heel lang was geworden en ook dat er maar één soort muziek in zat, namelijk het soort mid-tempo electro met bassen waar je lekker van gaat cruisen. Toen dacht ik ook: ‘het hele boek gaat over autorijden’, dus ik wilde ook een paar nummers erop hebben die ik zelf in de auto kon luisteren. Sommige van de songtitels hebben ook te maken met auto’s. ‘A15’ is bijvoorbeeld een directe verwijzing. ‘Corolla’ ook, naar mijn eigen auto. ’10:20’ is het tijdstip waarop het verhaal begint en de eerste scène speelt zich gelijk af in een auto. Dat is ook echt een nummer voor bij het rijden.”

In 2011 kwam Romeijns debuutplaat uit, Stella Must Die!, die voornamelijk de piano als basis laat horen. Bij een vergelijking staat er op M inderdaad een behoorlijke hoeveelheid upbeat electropop op de plaat. Voor Romeijn is dit niet meer dan logisch te verklaren. “Ik luister vooral hiphop en electro, maar ook noise en metal dus ik heb best een brede interesse. Als ik een album uitbreng, voelt het altijd alsof ik één richting moet kiezen; anders kunnen mensen het niet plaatsen. Nu ik zelf produceerde en het echt voor mezelf deed omdat ik het leuk vond, had ik echter de gedachte van: ‘fuck it. Ik ga gewoon al die dingen in één plaat steken.’

Zo zitten er ook een flink aantal instrumentale stukjes bij. Op ‘Alpha’ wordt zelfs helemaal niet gezongen, op een korte strofe spoken word in het Duits na. “Kijk, ik worstel heel vaak met tekst omdat ik in het Nederlands schrijf en iedereen die taal kent. Alles wordt dus gelijk superexpliciet. Nu was ik lekker electronummers aan het maken en op het einde herinnerde ik me dat er nog tekst bij moest. Want zo hoort dat. Maar toen ik er langer over nadacht, vroeg ik me af ‘waarom eigenlijk?’. Dus met de vrijheid die ik had, heb ik het dit keer hier en daar gewoon open gelaten.”

“Bij het laatste nummer ‘Ameland’ heb ik samengewerkt met Spinvis. Ik wilde al heel lang iets met hem doen en hij had ook al meerdere keren ‘ja’ gezegd, alleen door logistieke redenen liep dat telkens stuk. Uiteindelijk had ik dit nummer zelf geschreven en ik hoorde in mijn hoofd steeds zijn stem erbij. Toen heb ik het gewoon naar hem opgestuurd en heeft hij het in een dag ingezongen. Hij heeft verder niets aan het nummer veranderd en gaf er zijn eigen kleur aan. Het voelde ook heel erg als een Spinvis-nummer.”

“Nu ik zelf produceerde en het echt voor mezelf deed omdat ik het leuk vond, had ik echter de gedachte van: ‘fuck it. Ik ga gewoon al die dingen in één plaat steken.’”

Op 31 mei is dus de releaseshow. Wordt er al geoefend? “Nou, we zijn heel hard aan het repeteren (lacht). We spelen met zijn tweetjes, maar er komen gastmuzikanten en ik neem een samplepad mee. Er zitten ook een aantal stukken spoken word bij, maar het is niet zo dat ik daadwerkelijk ga voorlezen uit het boek. In plaats daarvan heb ik de tekst wat aangepast zodat het geschikt is om voor te dragen op muziek.”

Voordat we afscheid nemen, heeft Romeijn nog iets dringends te melden. “Ga stemmen voor de Europese verkiezingen! Mensen denken dat het allemaal niet zo belangrijk is, maar er gebeurt heel veel belangrijks in Europa. De auteursrechten-richtlijn die heel vitaal is voor muzikanten is bijvoorbeeld net aangenomen. In de oude wetgeving staat namelijk niets over streaming en dat is in deze tijd de grootste inkomstenbron. Ik heb daar een jaar lang in Brussel voor gelobbyd en had niet meer verwacht dat die richtlijn zou worden aangenomen. Zelf leef ik praktisch online en bij mijn uitgever ben ik de eerste auteur die meer e-books dan fysieke boeken heeft verkocht. Daarnaast verzamel ik ook digitale kunst die alleen digitaal bestaat, maar daar is geen verdienmodel voor dus handhaven gaat heel moeilijk. Ja, dat gaat me wel echt aan het hart.”

Wil jij naar de releaseshow van Aafke Romeijn? Dat kan, we hebben namelijk 2 kaarten om weg te geven. Mail vóór woensdag 24 mei 11:57 uur je naam o.v.v. ‘Aafke Romeijn’ naar prijsvraag@3voor12utrecht.nl en wie weet ben je er op 31 mei in EKKO bij.

Te zien: Aafke Romeijn releaseshow M, vrijdag 31 mei 2019 @ Ekko, Utrecht