Hemelvaartsdag. Niet geheel toevallig de release datum van GODCYCLUS II: GOD STRAFT, het nieuwe album van multi-talent Willem Wits. Het album verschijnt in beperkte deluxe oplage à 65 euro, verpakt in een 234 pagina’s tellend boekwerk. Op het album, waarvan alle vijfentwintig stuks in de pre-release al zijn uitverkocht, verhaalt Wits over een verwarde man die zijn eigen religie heeft gesticht om zijn jeugdtrauma’s te verwerken. Het album is onderdeel van een drieluik met een roman (GOD LOONT), een album (GOD STRAFT) en een film (GOD STERFT). Een bijzonder kunstproject, waar hij zo’n tien jaar aan werkte.

De GODCYCLUS verhaalt over een man die zijn eigen godsdienst sticht om zijn jeugdtrauma’s te verwerken. Dat lees je in de roman GOD LOONT. Op het album GOD STRAFT ontdekt hij hier de keerzijde van, en verlaat hij zijn God. In deel drie, de film GOD STERFT, zie je wat er gebeurt als een God zijn enige volgeling verliest. Het album, dat muzikaal het midden houdt tussen Igor Stravinsky en Kanye West, verschijnt als eerste in de serie en is opgenomen met jeugdvriend en meesterproducer Jurriaan Sielcken. Later dit jaar verschijnt de roman GODCYCLUS I: GOD LOONT, die Willem Wits met de hand overschreef. In een openhartig interview vertelt Wits over hoe en waarom dit bijzondere project tot stand kwam.

Kunst of popmuziek?

Wie Willem Wits interpreteert als popmuzikant, merkt al snel dat zijn albums behoorlijk compromisloos zijn. Zo ook het nieuwe GOD STRAFT. Er zijn invloeden hoorbaar die uiteenlopen van klassiek, hiphop, singer-songwriter, tot hardcore punk en metal. Heerlijke nummers worden afgewisseld met nummers die veel minder toegankelijk zijn. Een wonderlijk geheel, dat eigenlijk nergens mee te vergelijken is. Wits legt uit waarom dat is: “Ik hou me er helemaal niet mee bezig of het makkelijk is om naar te luisteren. Dit komt zelf tot leven. Dan heb ik het niet meer in de hand. Als je dit tegen mensen zegt, verklaart iedereen je voor gek: 'Weet je niet hoe de muziekindustrie werkt?'. Maar als ik iets bedenk, dan moet ik dat doen. Ik moet dit maken, anders word ik gek. Vervolgens vraag ik me af waar ik in godsnaam aan ben begonnen. Bijvoorbeeld het met de hand overschrijven van mijn boek. Of een videoclip van 8 uur lang. Maar dan heb ik het in mijn hoofd en dan kan ik het niet tegenhouden.”

Hij vervolgt: “Het zijn commercieel onhandige producten. Ook voor de kunstwereld zijn ze vreemd. Maar hoe de wereld er op reageert, doet er niet toe. Dan maar dakloos, denk ik dan. Als één persoon er iets aan heeft, is het voor mij geslaagd. De vier exemplaren die ik aan Joris (manager), Jurriaan (producer), Patrick (vormgever) en Marieke (redactrice) kan geven, daar gaat het me om. Daarnaast is er één voor mij. Dat er vervolgens nog vijfentwintig stuks over de toonbank vliegen, overvalt me. Sommige mensen kopen het zelfs als investering. Die denken dat het later meer waard wordt. Dat is al helemaal bizar.”

(interview gaat verder onder de foto)

Schuurtje

Het album is zo’n acht, negen jaar geleden opgenomen in het schuurtje in de tuin van producer en jeugdvriend Jurriaan Sielcken, in de tijd dat Sielcken nog thuis woonde bij zijn ouders in Soest. Wits: “Ik was daar kind aan huis die periode. Ik had een mandje met een laken en een kussensloop en sliep op de bank. Zo vaak mogelijk. Ik zat die microkosmos te bouwen in mijn hoofd en werkte tot diep in de nacht en de volgende ochtend vroeg door. Met Jurriaan natuurlijk. Dit was voor dat hij aan zijn opleiding als producer was begonnen . Samen hebben we het vak geleerd, van en aan elkaar.”

Hij vervolgt: “Het album heb ik ook als eerste gemaakt. Maar toen besloot ik ‘deze vent heeft een backstory nodig’. In de verhaallijn van het album kwamen dingen voorbij, die moesten verklaard worden. Dus ben ik dat gaan schrijven. Ook dat is weer gigantisch uit de klauwen gelopen. Dat gebeurt dus de hele tijd bij mij. Het werd een hele roman. Toen het eindelijk klaar was kreeg ik weer een kutidee in mijn hoofd: ‘Hoe vet het zou het zijn als je dit leest en het is met de hand geschreven?’ Nou, toen moest ik het dus met de hand gaan overschrijven. Daar is zo’n 340 uur in gaan zitten. Dat zijn dus 42,5 werkdagen van acht uur.”

Waarom het album eerst komt? Wits legt uit: “Het maakt niet zoveel uit in welke volgende je het tot je neemt. De reden dat het album eerst uitkomt is omdat ik vooral bekend sta als iemand die muziek maakt. Maar dat is niet zo. Ik ben altijd al kunstenaar in brede vorm geweest. Het lastige is dat er niet een goed woord voor is. Gesamtkunst, multidisciplinair kunstenaar… dat zijn vervelende termen. Ik focus liever op het verhaal en wat ik wil zeggen, dan op de vorm. Ik hoop door met het album te beginnen, mensen te laten wennen aan dat idee.”

(interview gaat verder onder de foto)

Nieuwe reden om te leven

Pas sinds zijn vorige album Jochie Toch is Wits zich er van bewust dat zijn werk ook betekenisvol is in het leven van anderen. Wits: “Ik heb mensen leren kennen via Jochie Toch, dichter bij me en verder af, die me vertellen dat een liedje van mij ze door een moeilijke periode heeft gesleept. Dat is heel bijzonder. Nu ben ik me er meer bewust van dat mensen meekijken met wat je maakt en dolgraag iets van je willen horen. De wetenschap dat kunst iets kan doen en betekenen voor iemand, dat maak het anders. Dat is een hele nieuwe reden geworden om te leven, waar ik geen vermoeden van had.”

Het album GODCYCLUS II: GOD STRAFT is uitverkocht en nu beschikbaar op Spotify.


Te zien: Willem Wits en Hausmagger, zaterdag 27 mei 2017 @ EKKO, Utrecht