25 jaar Motel Mozaïque 25 jaar Motel Mozaïque

We verzamelen op het Schouwburgplein, de speelplaats van Momo. Hier vertelt Lara dat ook zij een jubileum heeft: al 10 jaar draagt ze namelijk op verschillende manieren en in verschillende disciplines bij aan het driedaagse Rotterdamse festival. Samen lopen we naar de eerste stop op de West-Kruiskade.

Verleden
Een beetje verward zijn we allemaal wanneer ons wordt verteld dat we een mandje moeten pakken omdat we ‘even boodschappen gaan doen’. Maar we gehoorzamen wel. Met een winkelmandje in onze hand lopen we helemaal door naar de achterkant van de supermarkt. Tussen de schappen worden we meegenomen naar de plek waar het ooit allemaal begon: Amazing Oriental Supermarkt. Je leest het goed. Dit was de plek waar wereldberoemde artiesten en onbekende acts optraden. Nee, niet tussen de schappen – al had dat goed gekund bij MOMO. Hier stond ooit Nighttown, het legendarische poppodium van Rotterdam.

“Ik word altijd heel blij als de magazijndeuren openstaan, want dan zie je nog waar het podium was”, vertelt Harry Hamelink, grondlegger van Motel Mozaïque. Hij vervolgt: “Als programmamakers hadden we altijd de drive om een zo goed mogelijk, multidisciplinair programma te maken. Daarin is samenwerken en experimenteren van belang. Dat leidt soms tot mislukking, maar vaak tot iets moois – en dat is de essentie van Motel Mozaïque".

We vervolgen onze weg naar buiten, waar we met z’n allen verzamelen rondom een ‘geheim’ luikje. Dagmar Veenstra, programmamaker van MOMO, neemt het stokje over. Ook zij is al vanaf het begin betrokken geweest, en later ook bij het kleine zusje Bazar Curieux. “De eerste jaren was de kelder van Nighttown ook bij het festival betrokken. Dat past goed bij het gedachtegoed: de stad op een andere manier beleven”. Ze vervolgt haar verhaal met een detail uit de kelder van Nighttown, die diende als backstage van het festival. Een kunstenaar, die met zijn installaties bekend staat om intense belevenissen, toverde deze plek ooit om tot een experimentele installatie. Bezoekers werden liggend omhoog getakeld, bijna het plafond rakend - en vervolgens met een ruk door het luikje geschoven, waarbij alleen hun hoofd zichtbaar werd. Voorbijgangers zagen die dagen verschillende hoofden uit het luik tevoorschijn komen, wat voor een opvallend schouwspel zorgde.

Dit deel van de tour sluiten we af met een intiem optreden van Geert van Emden in Wijkpark Oude Westen, dat grenst aan Amazing Oriental. Emden begon ooit als stagiair, waarna hij met zijn band twee keer op rij onderdeel werd van het programma. Hiernaast speelde hij een belangrijke rol in het aan de kaak stellen van maatschappelijke issues, vooral in tijden van politieke omwenteling in de stad. Met zijn projecten wist hij altijd terug te geven aan de stad. Op deze zonnige middag trakteert hij ons op nieuwe liedjes die, net als de verhalen over het verleden, een blijvende indruk achterlaten.

Heden
We vervolgen onze weg naar Theater Rotterdam waar we worden ontvangen door programmeur Bart Huiskens. Hij vertelt dat Theater Rotterdam vanaf moment één onderdeel van was van het festival: als locatie, maar ook als productie- of marketingkantoor. 25 jaar geleden was het niet vanzelfsprekend om als ‘statig’ instituut met een festival samen te werken, maar dat dwong de programmeurs om anders naar de programmering te kijken. “Makers die tussen performance, muziek en beeldende kunst in zitten vonden bij Motel Mozaïque hun plek, aldus Bart.”

Via de artiesteningang van het theater komen we in de foyer waar Rotterdamse woordkunstenaar – voorheen stadsgids - Wessel Klootwijk ons verwelkomt. Samen met toetsenist Matthijs van der Wilt en op de snaren Elmer Meijers luisteren we aandachtig naar zijn woorden. Ze zijn raak, en zijn stem bedwelmend: “Voor een ogenblik duikt jouw gezicht op in slechts een halve herinnering.  Een herinnering die ligt onder stof van inmiddels een nieuw iemand. Maar jouw kortstondige blik maakt ons wederom waarachtig. Zonder werkelijk te zijn. Ooit waren wij voor altijd. Maar voor altijd is het nooit.” Deze performance heeft geen opsmuk nodig, en even vergeten we dat we in de foyer van Theater Rotterdam zitten.

Toekomst
We eindigen de tour bij Kunstcentrum Melly. Eerder was dit Tent, de organisatie die ook al vanaf het begin betrokken was bij het festival. Voor ons zit kersverse MOMO’er Cedric Ponson, Young Talent en nu verantwoordelijk voor het Business Management van MOMO. Hij geeft een tipje van de sluier over de plannen, blikt vooruit op een festival dat blijft vernieuwen, met ruimte voor nieuwe perspectieven en onderbelichte stemmen. Ponson vertelt over een toekomst waarin muziek wordt ontdekt op onverwachte, obscure plekken. Hij hoopt dat het publiek het vertrouwen behoudt en het mozaïek aan programmaonderdelen blijft omarmen. Een Open Call moet artiesten in de toekomst op een transparantere en eerlijkere manier benaderen. Ook krijgt het nachtprogramma meer ruimte, met sterkere verbindingen naar het dagprogramma om zo de totaalervaring te versterken.  

Wat MOMO de komende jaren zal brengen blijft nog onzeker, maar één ding is duidelijk: dit eigenzinnige festival biedt makers de kans om iets te doen waar artiesten elders geen ruimte voor krijgen, en dat zal het ook de komende 25 jaar blijven doen.

Magazine
Het festival vierde dit weekend haar 25e editie, en pakt uit met een magazine waarin 25 jaar aan festivalherinneringen worden vereeuwigd. Pre-order hier.