Hij vindt het geen probleem om zestig uur per week in de zaak te staan en werkt al bijna dertig jaar op dezelfde plek. Met een ongekende dosis energie verwelkomt Onno Blomsteel ons op de vroege zaterdagochtend bij platenzaak North End in Haarlem. Op zijn vertrouwde plek achter de toonstek, met een beker koffie in zijn hand, kletst hij wat met een aantal vrienden van de zaak. De reden van ons bezoek? Platenzaak North End bestaat op 22 april vijftig jaar. En laat dat nou precies op dezelfde dag vallen als Record Store Day. Onno kan zijn geluk niet op en begint met pretoogjes te vertellen.

''Elke keer als ik het vertel, ben ik nog verbaasd. Ik werk nu bijna dertig jaar bij North End. Dertig jaar man, wat een tijd. Ik ben begonnen op m'n veertiende, dat was in 1987. Ik was gewoon een jongetje die af en toe een singletje luisterde en van de Top 40 hield. Elke donderdagavond hielp ik een beetje. Uiteindelijk ben ik blijven hangen en heb ik de zaak in 2005 overgenomen. Ik heb tussendoor wel wat baantjes gehad, in de horeca bijvoorbeeld, maar dit is mijn enige echte baan.''

''Dat is niet niks inderdaad. Wie ging je voor?''

''In 1967 is Bert Buter begonnen met de zaak, aan de zijkant hier. Hij begon uit liefde voor The Beatles, die in de jaren zestig hun hoogtijdagen vierden. Bert had geen duidelijk plan, hij begon gewoon. De naam North End is een combinatie van zijn passies: muziek en voetbal. Het verwijst naar de Engelse club Preston North End en de locatie van de zaak: Haarlem Noord. Bert heeft echt de gouden tijd van de LP meegemaakt: de jaren '70. Toen werden er voor het eerst grote aantallen van één plaat verkocht: Sgt. Pepper en Exile on Main Street, om maar wat te noemen. De LP's waren niet aan te slepen.''

''Heb je zelf veel met vinyl?''

''Ja, ik heb een enorme platencollectie thuis, maar toen ik begon, was de opmars van de CD eigenlijk net begonnen. In die tijd verkochten we bij North End eigenlijk alleen vinyl en toen was 'ie daar ineens: de CD. Die drukte elke maanden een aantal LP's uit de winkel. Omdat we op een lastige locatie zitten, kwamen er in die tijd nog weinig liefhebbers, maar vooral toevallige consumenten. De gewone muziekman die Marco Borsato kocht. Een jaar of vijf geleden kwam er weer een omslag.''

''Laat me raden. De plaat was terug?''

''Inderdaad! Ik werd gebeld door de initiatiefnemers van Record Store Day met de vraag of ik mee wilde doen, samen met vijf andere winkels in het land. Ik zat in een moeilijke financiële periode, dus ik besloot de kans te grijpen. Ik weet nog dat ik de lijst met namen zag en verbijsterd was. Ging ik dit risico echt nemen? De helft van de namen kende ik niet eens. Heel voorzichtig bestelde ik van alles een paar exemplaren. Op zaterdagochtend kwam ik aan bij de zaak en wat bleek: er stond15 man voor de deur. Het was een gekkenhuis. Ik merkte meteen dat het een ander publiek was: dit waren de echte verzamelaars, die aandacht besteedden aan de speciale uitgaven, de kleur van het vinyl en de hoes. Niemand had het zien aankomen – ik was enorm gelukkig. Vanaf toen ben ik heel voorzichtig weer begonnen met vinyl. Alleen nieuw vinyl overigens, voor tweedehands kan ik helaas niet genoeg tijd en ruimte vrijmaken. Maar zeg nooit nooit.''

''Zijn diezelfde liefhebbers je vaste klanten geworden?''

''Ja, je merkt wel dat hier veel liefhebbers komen. Het zijn de mensen die ook naar Concerto of Sounds gaan; die nieuwe muziek op tijd oppikken en het geweldig vinden. Platen verzamelen is een gedoe, maar het is wel een leuk gedoe. Het zijn toch allemaal gasten met dezelfde tik. Die de muziek op de voet volgen, naar de festivals gaan, de concerten meepakken. Het zijn de jongens die hier langskomen en vol verwachting vragen: ''Hij komt morgen hè? Die mooie nieuwe uitgave van Father John Misty?'' Persoonlijk vind ik dat prachtig.''

''Je vertelde dat je voor de revival van de plaat door een moeilijke financiële tijd ging. Waren er nog andere dieptepunten in de dertig jaar dat je hier werkt?''

''Deze handel heeft enorme golven gehad en de laatste jaren was dat wel extreem. In de totale business zijn er zevenhonderd winkels gesloten. We zijn nog maar met honderd over. In 2009 ben ik daarom uit noodzaak een webwinkel begonnen. Daarvoor was het een te grote investering. Toen er een simpel programma kwam waar ik zelf mee kon werken, besloot ik ervoor te gaan. Ik zorg dat ik mijn publiek de juiste impulsen geef, ingericht op mijn eigen smaak. Ik heb een voorraad, dus ik kan meteen leveren. Dat is een onwijze luxe, want met al die webwinkels zijn mensen verwend geworden. Gelukkig heb ik alles bij de hand: mijn dozen, mijn voorraad, de labels, etc.''

''Aanvankelijk wist ik niet wat me overkwam. In je enthousiasme ga je alles delen op Facebook en wordt het te gek qua leveringen en mails. Ik dacht: waar ben ik mee bezig? Nu is er één manier van communiceren: via de livechat op de website. Ik denk dat we nu aardig op de rails zitten. Laatst kreeg ik een bestelling binnen van iemand uit Italië, die via social media gezien had dat we bijna vijftig jaar bestaan. Dan stuur je als klein winkeltje uit Haarlem-Noord ineens een shirt naar Italië op. Heel bijzonder.''

''Wat is het geheim van North End?''

''De mensen, dat is de basis. Hier komen geen passanten. Ze komen voor de muziek, ze stellen leuke vragen en praten ook met elkaar. En daarnaast de combinatie van de webwinkel en de fysieke winkel, denk ik. Internet zorgt ervoor dat je gevonden wordt, op een locatie waar dat jaren niet zo was. Hierdoor ben ik niet meer afhankelijk van wat er binnen loopt en hoef ik niet te zitten wachten. Daar ben ik sowieso niet zo goed in. We zijn continu in beweging, bedenken wat we kunnen doen om het publiek te verrassen. Dus komen we, samen met wat andere platenzaken, met speciale acties, zoals kortingen of exclusieve uitgaves. Dat zorgt ervoor dat het publiek naar de speciaalzaak komt in plaats van bestelt bij Bol.com. Verder moet je een dosis energie hebben, een boel enthousiasme en een grote drive. Als het dan iets minder gaat, heb je daar geen problemen mee. Ik zat op een onogenlijke locatie met veel passie, zonder de middelen om die passie te delen. En toen was daar ineens dat internet. Dat leek eerst een grote bedreiging, maar is uiteindelijk mijn redding geweest. Nu kan ik mijn passie delen met de rest van de wereld. In combinatie met de bands die komen optreden, gaat het zeker goed.''

''Vertel eens wat over die instores.''

''Dat is altijd een groot succes. Instores geven binding naar de winkel en de mensen toe. We hebben veel artiesten gehad die meerdere instore-concerten hebben gegeven: Bear's Den, Blaudzun, Spinvis, Kensington, The Slow Show. Dat laatste concert was heel ingetogen – toen stonden er mensen te huilen. Soms verkoop je ook veel, maar dat is niet het doel. Hoe gaaf is het als luisteraar dat er muzikanten op één meter afstand staan en dat je ze daarna nog een vraag kan stellen. Daar doe ik het voor.''

''Weet je nog hoe de opening gevierd werd?''

''Grappig genoeg was dat precies op de datum van Record Store Day: 22 april 1967. Ik heb een krantenartikel bewaard van die dag: ''Als grote sensatie zal des middags niemand minder dan Wally Tax, zanger van The Outsiders, gewapend met foto's, grammofoonplaten en handtekeningen, aanwezig zijn.'' Wally Tax kwam aanrijden in een grote Amerikaanse slee, wat in de jaren '60 echt een ding was. Het grappige is dat de viering van de opening eigenlijk de eerste Record Store Day was. En het is hetzelfde soort feest als de vijftigste verjaardag binnenkort.''

''Op welke manier?''

''Er is in vijftig jaar veel gebeurd, maar we zijn eigenlijk weer terug bij het begin. Het gaat 22e april om de plaat, om de liefhebber en om de muzikanten. Die komen spelen en gaan signeren. Dat was toen zo en dat is nu ook zo. Wat er nog meer op het programma staat? Een grote lijst met artiesten, zoals The Veils, Jett Rebel en Indian Askin. Met enthousiasme kun je veel bereiken, dus er waren veel artiesten beschikbaar om op te treden. We hebben een buitenpodium, een bar, een barbecue en een popquiz. Peter Bruyn komt vertellen over het boek dat hij schreef ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van het album ''The Velvet Underground & Nico''. Tijdens de optredens zal de kassa dichtgaan, want ik wil echt dat er aandacht voor de muzikanten is. Ja, het wordt een groot feest.''

''Hoe zie jij de toekomst van vinyl in?''

''Ik denk dat de enorme groei er wel uit is, maar dat het op deze manier nog een lange tijd door zal lopen. Mits het betaalbaar blijft. Dat is wel een angst van me, dat alleen the happy few het nog kunnen kopen. Wij spelen daar zelf op in door af en toe platen voor een tientje aan te bieden bijvoorbeeld. Vinyl is een prachtig product, vooral als het exclusief is: genummerd, gespetterd, transparant. Digitaal muziek verzamelen mag dan wel handig en kwalitatief goed zijn, maar je hebt geen fysiek exemplaar in je handen. Dat is de kracht van vinyl en daar komt denk ik geen nieuwere variant van.''

''Als je elke artiest kon uitkiezen voor een instore, levend of dood, wie zou er komen spelen?''

''Ik ben opgegroeid met de muziek van eind jaren '80, begin jaren '90. Die muzikanten blijven toch je helden. Mijn ultieme instores zouden Kurt Cobain en Eddie Vedder zijn. Ik heb Universal wel eens benaderd met een gek idee om Eddie Vedder uit te nodigen voor een instore. Dat soort gekkigheid, daar houd ik van. Tegen de stroom in zwemmen, een gratis concert in plaats van die dure concertkaartjes. Wie weet gaat het ooit nog lukken.''

Onno zou nog uren door kunnen praten, maar er stromen steeds meer klanten de zaak in. Tussendoor komt er af en toe iemand tussenbeide om een plaat of een cadeaubon af te rekenen. Vlug, vlug, vlug, dat werkt bij Onno niet. Hij neemt de tijd voor zijn klanten en geeft graag nog wat toelichting bij de aankoop. ''Ze komen over een paar weken optreden hè? Tijdens Record Store Day'', vertelt hij wanneer hij de cover van de zojuist aangeschafte plaat ziet. Het is het nieuwste album van de Britse band The Veils. ''Ah, dat is goed om te weten!'' antwoordt de klant. Dat belooft een drukke Record Store Day te worden.

Het complete programma tijdens het vijftigjarige jubileum van North End Haarlem en Record Store Day vind je hier.