Het is weer eind augustus. De stad is aan het bijkomen van de KEI-week en van de vakantie. Toch is dat bijkomen van korte duur, want om de zomer af te sluiten is er eerst nog Noorderzon. Elk jaar wordt het Noorderplantsoen omgetoverd tot één groot festivalterrein en zijn er allerlei locaties in de stad waar kunst, cultuur en muziek een plekje krijgen. Maar hoe komt die programmering eigenlijk tot stand? Wie bedenkt welke acts mogen optreden en wat is er nodig om het brede publiek van Noorderzon onvergetelijke ervaringen te geven?

Terwijl de regen nog van de poncho’s druppelt nemen Mijke Braaksma en Lynn Zwartsenburg plaats bij Zondag. Samen programmeren zij twee van de muziekpodia in het plantsoen, de Raaf en Callisto. Ze vertellen over hun ervaringen en visie voor het programma dit jaar.

Noorderzon in hart en nieren

Zowel Lynn als Mijke zijn nu 3 jaar programmeur voor Noorderzon. Maar dat is niet waar het verhaal voor ze begint. Lynn vertelt dat ze in 2016/2017 stage gelopen heeft bij Noorderzon, bij marketing en communicatie. “Programmeren sluit eigenlijk heel goed aan op marketing, omdat je bij allebei nauw in contact staat met het publiek en passende onderdelen zoekt bij een beoogd publiek, tijd en ruimte. Ik programmeer al jaren kunst en muziek in de culturele sector bij onder andere musea en evenementen. Sinds drie jaar werk ik echt als programmeur van Noorderzon.”

Mijke programmeert ook al langer. Zo heeft ze meer dan 5 jaar het programma voor Simplon UP verzorgd en daarnaast ook gewerkt voor WinterWelVaart, Festival Terug naar het Begin, FestiValderAa en andere evenementen. Maar ook Noorderzon is haar al veel langer bekend. Ze is sinds ongeveer haar zeventiende al actief bij Noorderzon. Begonnen achter de bar en altijd blijven hangen. “Het is tof om onderdeel van zoiets te zijn, dat vind ik leuker dan alleen als bezoeker langs te komen.”

Hoe ervaren jullie Noorderzon?

Lynn: “Het voelt echt net als een familie. Het kernteam bestaat misschien uit ongeveer 30 mensen maar op een festivaldag is het hele team bij elkaar een groep van ongeveer 150. De backstage tijdens Noorderzon is dan ook net een opzichzelfstaand festivalterrein. Mensen nemen zelfs vakantie op om hier te vrijwilligen. Er zijn Noorderzon-bruiloften, -relaties en -kinderen. Het is heel bijzonder om onderdeel van zoiets te kunnen zijn. Je zou het misschien het beste kunnen omschrijven als een klein dorp in een groot dorp, want Groningen is gevoelsmatig eigenlijk ook een soort dorp."

Mijke: “Qua publiek is het heel breed. Je hebt natuurlijk theatervoorstellingen en een &Society-programma, gecombineerd met kunst en muziek. Dit samen met veel gratis shows en foodtrucks maakt dat er niet één doelgroep op af komt. Zowel stadjers als mensen uit de rest van Nederland die speciaal hierheen komen, kinderen, internationale studenten, alles vind je op Noorderzon. Dit neem je ook mee in je ervaring en in de programmering.”

"Een klein dorp in een groot dorp"

Samenwerkingen

Op de twee podia die ze programmeren zijn er veel samenwerkingen. Zo hebben ze bijvoorbeeld Hit the North en GRONDSLAG met een eigen showcase, maar ook Noordstaat, VRIJDAG en KultuurLoket. Daarnaast draaien er DJ’s van Relate Radio. Buiten de twee podia om is er ook nog een losstaande samenwerking: dit jaar is de muziekcontainer terug! Samen met Them Dirty Dimes en Zeevonk Records worden hier intieme concerten gegeven. De containerconcerten behoren niet tot de gratis programmering, maar zijn het meer dan waard.

Lynn: “Bij samenwerkingen geven we kaders, maar ook vrijheid. We laten de organisaties of collectieven in principe heel vrij. Het zijn allemaal organisaties die met zulke leuke initiatieven bezig zijn en we vertrouwen ze daarin ook volledig. Wel moeten we bepaalde adviezen geven en uiteindelijk beslissen we zelf of het past binnen de rest van het programma.”

Is er te weinig muziek op Noorderzon?

Volgens de programmeurs niet. Lynn weet het goed te verwoorden: “Die vraag krijgen we vaak. Het wordt meer gezien als een festival voor theater. Het is ook wel zo dat de muziekprogrammering om de rest heen georganiseerd en ingevuld moet worden. Dat komt omdat muziek niet tegelijk met andere acts kan vallen. Stel er is een lezing, dan kan er niet op het podium ernaast muziek zijn. Dat gaat gewoon niet qua overlast. Het is dan misschien een theaterfestival, maar wel eentje met heel veel muziek.”

“Er zijn dit jaar meer dan 100 gratis muziekacts!” Gaat Lynn verder. “Over het gehele festival dan. Wij vullen samen meer dan 70 tijdsloten in. Op de Raaf is er vier keer per dag een show en op Callisto twee keer per dag.”

Mijke heeft nog een goede tip voor de bezoekers: “Het is net als een echt festival, maar mensen kijken minder snel naar het blokkenschema. Ik raad je trouwens wel aan om dat te doen, te kijken wat er speelt en waar je naartoe wilt. Tegelijkertijd is het ook lekker om rond te dwalen op Noorderzon en te zien waar je terechtkomt.”

"Er zijn dit jaar meer dan 100 gratis muziekacts!"

Verdeling tussen de podia

De Raaf
De Raaf heeft in de basis een vast aantal genres. Zo starten ze daar elke dag met Kleintje Klassiek. Dit is vanuit het KultuurLoket een programmering waarbij elke dag een andere kleine klassieke formatie speelt. Lynn legt dit uit: “Mensen druppelen dan langzaam binnen op het terrein en gaan vaak met een kopje koffie even ergens zitten, Kleintje Klassiek is dan ook echt een dagstarter.”

Verder is er op De Raaf vooral bluegrass en jazz. Mijke: “Het conservatorium in Groningen is ontzettend rijk aan jazzmuzikanten. Daarnaast werkt jazz ook goed in de setting van het podium, waar echt een borrelsfeertje hangt.” De Raaf wordt elke dag afgesloten door DJ’s, vaak vanuit Relate Radio.

Callisto
Dit podium is erg veelzijdig en zowat alle genres zijn er thuis. Zo is er hiphop, cumbia, afro-funk, punk, psychedelische turkse rock, salsa maar ook nederlandstalige synthpop, kleinkunst, en van alles daar tussenin.

Talent uit de buurt

Ieder jaar is anders met Noorderzon. Er zijn geen enorme verschillen, maar de focus ligt dit jaar wel meer op lokaal en regionaal talent: “Er zijn zoveel toffe acts die in een jaar naar boven komen en je wilt bijna iedereen een podium bieden", vertelt Lynn. Mijke vult de behoefte aan lokale artiesten aan: “Dit jaar heb ik wel het gevoel dat er erg veel talent was in de regio. Ik wil eigenlijk nog veel meer podia bieden op zo’n festival en had dit jaar echt moeite om te kiezen tussen de artiesten.”

Lynn stimuleert de eigenheid van Groningen: “Groningen wordt vaak vanuit de randstad als ver weg gezien, een beetje een eiland. Dat maakt ook juist dat er een eigenzinnige kracht in zit en we zijn cultureel enorm goed vertegenwoordigd. Denk aan Simplon, Vera, Noorderslag etc. en dus ook Noorderzon. Ik vind dat we onze lokale artiesten dan ook juist in de spotlight mogen zetten.”

"Groningen is cultureel enorm goed vertegenwoordigd"

Lopen jullie voorafgaand aan het festival al veel door het plantsoen?

Lynn heeft al snel haar antwoord klaar: “In de weken voor het festival ben ik hier bijna dagelijks. Maar ik ben ook tijdens het festival meer backstage bezig. Vanaf de maandag voorafgaande aan het festival verhuist het hele kantoor van Noorderzon naar de backstage, alles pakken we in en nemen we mee zodat we vanuit Noorderzon goed ons werk kunnen doen. Vanaf dan wonen we er een beetje. Natuurlijk gaan we gewoon naar huis om te slapen, douchen, en onze eigen tijd in te vullen. Maar iedereen zet zich stuk voor stuk in om het evenement goed te laten verlopen, waardoor we er graag zoveel mogelijk zijn.”

“Je bent wel drie weken continu bezig,” vervolgt Lynn. “Dat klinkt heftig, maar we doen het natuurlijk met veel plezier. Daarnaast hebben we een enorm fijn team dat helpt bij de volledige productie en zorgt dat we alles in goede banen kunnen leiden. Zonder hun geen programma! Het is wel zo dat ik, doordat ik in die weken zoveel in het plantsoen ben, er eigenlijk de rest van het jaar nooit kom. Ik besef nu we hier zitten ook dat het heel mooi is en de bloemen leuk in bloei staan, dat zie ik vrijwel nooit.”

Voor Mijke ziet de periode voor Noorderzon er anders uit: “Ik werk echt volledig aan de programmering, niet zozeer nog marketingonderdelen. Ik ben dan ook voor het festival vooral nog bezig met programmeren. Tijdens het festival ben ik er wel echt elke dag te vinden. Je wilt toch weten hoe acts ontvangen worden en of alles wel goed klaar staat. Soms ziet het podium er anders uit dan je in je hoofd had en ben je toch nog met planten aan het slepen om de aankleding af te maken.”

"De backstage: Vanaf de week voor Noorderzon wonen we er een beetje"

Een Noorderzon voor iedereen

Mijke en Lynn vinden het zelf vooral belangrijk om een divers programma in alle opzichten neer te zetten. Iets wat naar eigen zeggen nooit af is en altijd beter kan. Noorderzon is een plek waar iedereen welkom is en iedereen iets kan ervaren. Om die reden programmeren ze erg breed en zoeken ze acts die weten te verrassen of juist aansluiten bij de wensen van het verwachte publiek.

Wat wil je zelf niet missen?

Lynn: “Lijkt mij toch wel heel grappig om mijn moeder mee te nemen naar bijvoorbeeld TAXITAXI. Mijn vader kan ik wel overhalen, die is echt muziekliefhebber en vindt alles leuk. Zelf wil ik van alles zien.”

Mijke: “Mijn moeder zou ik op een rustige dag meenemen naar een jazzbandje. Bijvoorbeeld het Roman Bochkov Quartet. Roman is een hele goede trombonist, die ik heb gevraagd om speciaal voor Noorderzon een unieke formatie samen te stellen. Lynn en ik gaan wel heel goed op dansbare acts. Iets als Los Tréboles ben ik ook benieuwd naar, die heb ik als een van de weinige nog niet eerder live gezien.”

Lynn: “Maar iets als Mesofauna of shoom vind ik ook heel tof. Oké, nu beginnen we gewoon alles op te noemen. Maar we willen ook niets missen, want we hebben het zelf geprogrammeerd.”

De twee programmeurs zijn volledig op elkaar ingespeeld en we zien aan alles dat dit duo er klaar voor is. Ze hebben zich de afgelopen maanden volledig ingezet om het programma van de Raaf en Callisto zo toegankelijk, verrassend en bovenal leuk mogelijk te maken. Komende week kun je veel lokaal talent aanschouwen en wie weet zie je Lynn of Mijke zelfs even tussen het publiek een dansje wagen. Kortom, lees je in over het programma, of dwaal rondjes door het plantsoen en maak het mee!