Bandcompetities worden vaak georganiseerd om beginnende bands een podium te bieden, al blijkt er ook veel kritiek te zijn op het fenomeen. In dit tweede en laatste deel kijken we of het winnen van een popwedstrijd de artiest helpt in de grillige muziekwereld. Dat is namelijk wat bandwedstrijden zelf verkondigen.

Paradepaardje
De site van de Roos van Nijmegen geeft op haar website aan dat meedoen een opstap kan zijn naar groter succes. Ter illustratie wordt een handvol succesvolle ex-winnaars uit de kast getrokken, onder meer The Cohens, Piepschuim, Bandito, Kayser Karel en De Staat, hoewel deze laatste 'slechts' tweede werd. Roos-organisator Sanne van de Minkelis: “Als deelnemers na de Roos veel optredens krijgen aangeboden, zich op professionele wijze profileren in de muziek scene, of meer bekendheid vergaren, dan kan dit als een succes van de Roos van Nijmegen worden beschouwd.”

Andere organisaties drukken zich niet in algemene termen uit, maar noemen succesvol gebleken ex-deelnemers. Terwijl Boy van Eldijk van Pocketpop refereert naar Julian Sas die in een vroege editie nog met een band heeft opgetreden, verwijst Joost de Bot van de Parel van de Betuwe naar The Q, The Analog Project, Blend en Nymeria. Toon Molleman van de Slag om Paaspop komt met Automatic Sam en de zangeres van Autumn, die destijds met een andere band op het podium stond. Voor een bandwedstrijd met een lange traditie valt er altijd wel een band uit het verleden op te diepen die een tijdje succesvol is geweest. Maar is de bandcompetitie aantoonbaar verantwoordelijk voor dit succes of gaat het om een toevalstreffer, die vervolgens misbruikt wordt als paradepaardje?

Publiciteit
Victimizer won in 2000 de Roos van Nijmegen. Bandlid Richard legt uit, dat het een leuke ervaring was om als metalband te winnen terwijl zeer uiteenlopende genres deelnemen aan de wedstrijd. Op de korte termijn zorgde dit niet alleen voor de twee extra optredens die je als winnende band krijgt, maar ook voor aandacht in kleine lokale media. “Toenmalige bladen als Pitch en Backline schonken aandacht aan dit soort evenementen. Ik denk dat Victimizer hierdoor regionaal wat meer bekendheid kreeg. Toen we tweede werden in de finale van de Gesel van Gelderland, stopte de publiciteit echter meteen en waren we weer op onszelf aangewezen. Ik denk dan ook dat wij er op lange termijn niet zoveel aan overgehouden hebben, behalve leuke herinneringen die natuurlijk het belangrijkst zijn!”

Boolean, winnaar van Kaf en Koren 2008, zegt daarentegen een hoop ervaring opgedaan te hebben door hun deelname aan Kaf en Koren. “Het grote succes bleef uit, maar we hebben er evengoed wat aan gehad: optredens, publiciteit, een mooie demo en constructieve kritieken. Waarschijnlijk was Boolean zonder deze ervaringen eerder doodgebloed, en dan hadden we nooit de band kunnen vormen die we nu zijn (de band heet inmiddels Snoeck, red.).”

Profijt in muzikale carrière
Ook Piepschuim, winnaar van de Roos van Nijmegen in 2002, zegt geprofiteerd te hebben van de popwedstrijd. “De Roos van Nijmegen was het begin van ons succes en de basis van onze doorbraak. Wij hebben de vliegende start te danken aan de Roos. En de hoon van de andere acts die eigenlijk hadden moeten winnen, plus het besef dat je best zeer eigenwijs kunt blijven.” Vanaf het winnen van deze competitie speelt de groep vijftig keer per jaar, en vanaf 2010 verdienen ze de kost met muziek maken in theaters.

Doornroosjeprogrammeur Robert Meijerink vindt het lastig te beoordelen of er een verband is tussen het winnen van een popwedstrijd en eventueel later succes. Volgens hem verschilt het per band. “Het winnen kan een mooi begin zijn van je muzikale carrière, je carrière gunstig beïnvloeden of het hoogtepunt uit je carrière zijn.”

Optredens boeken
Programmeurs laten zich bij het boeken van bands niet leiden door uitslagen van popwedstrijden. Wel wijst Meijerink op de jarenlange samenwerking tussen de Roos van Nijmegen en Doornroosje. “De winnaar speelt in ieder geval een keer als support in Merleyn of Doornroosje. Ook is er op festival de-Affaire sprake van een samenwerking. De winnaars van Kaf en Koren en de Roos van Nijmegen krijgen hier een speelplek.”

Niels Breman, programmeur van The Stage, legt uit: “Ik programmeer geen band alleen omdat die band gewonnen heeft. Ik kijk wel eens naar bands die ver zijn gekomen in zo'n wedstrijd, maar de nummers twee en vier kunnen voor mij net zo interessant zijn als de winnaar.” Volgens hem hebben bands die een finale halen, waarschijnlijk allemaal een bepaald potentieel waardoor ze voor zijn programmering interessant kunnen zijn. Breman relativeert: “De smaak van de jury hoeft niet mijn smaak te zijn. Daarnaast kan een band ook net een goede of een slechte dag hebben. Een wedstrijd is maar een momentopname.”

Mager resultaat
Paul Hensels van stichting PAN heeft alle edities van de Roos van Nijmegen meegemaakt. Hij is sceptisch over het langetermijneffect van het winnen van een competitie. “Na een kwart eeuw Roos van Nijmegen is het resultaat wat betreft muzikale carrières toch wel mager te noemen.” Volgens hem vormen The Kevin Costners, Piepschuim en Victimizer de uitzonderingen. “Mr. Blue Sky, Bandito, The Cohens en Kayser Karel hebben wel potentieel, maar voor deze bands is pas over een aantal jaar een conclusie mogelijk. Voor de rest zijn er allemaal winnaars geweest waar uiteindelijk niet veel uit voortgekomen is. Sommige waren een periode wereldberoemd in Nijmegen, maar daar hield het dan op.”

Strategie en doelstellingen
Volgens Hensels kan het winnen van een bandwedstrijd wel een mooie steun in de rug zijn. “Dat werkt alleen als de betreffende band haar zaken en promotie goed op orde heeft, een op maat gemaakte strategie hanteert, actief aan haar doelstellingen werkt en natuurlijk muzikale kwaliteit levert. Winnen is leuk, maar als een winnende band verder maar wat aanklooit vanuit een leuke hobby, zal het nergens toe leiden.” Wel benadrukt Paul Hensels dat deelname aan een bandwedstrijd heel goed onderdeel kan zijn van een strategie.

Xavier Teerling, adviseur popmuziek van Kunst en Cultuur Gelderland (KCG), is het hiermee eens. Het winnen van een popwedstrijd is iets waar je als band op dat moment veel aan kunt hebben, maar het is volgens hem geen enkele garantie voor een glansrijke carrière. “Het is natuurlijk wel een lekkere boost om door te gaan als band. Daarna moet je op eigen kracht doorgassen.” Winnaars kloppen wel eens bij hem aan voor advies. “Ik zeg dan: laat dit hoofdstuk direct achter je en maak een goed plan voor de volgende stap. Hoe nu de rest van de wereld te veroveren? Het winnen van een lokale popwedstrijd is geen direct ticket naar de Alphatent van Lowlands.”

The Liquid Machine, dit jaar winnaar van de Roos van Nijmegen en finalist van Kaf en Koren, heeft dit goed begrepen of is misschien zelfs wel met Xavier Teerling of Paul Hensels aan de babbel geweest. “Het prijzenpakket is groot en dat kunnen we goed gebruiken om een volgende stap te zetten. Zo kunnen we nog meer mensen van onze muziek laten genieten.”