De laatste loodjes wegen het zwaarst, ook op Into The Grave. De derde festivaldag is de warmste van de drie en de eerste twee dagen beginnen z’n tol te eisen gezien het aantal kleine oogjes van het vroege publiek. Maar... De sfeer is goed. Het bier nog altijd koud - vergeet geen water te drinken tussen door - en de line-up afwisselend. Met factor dertig op de bol dompelen we ons voor de laatste keer onder in het fijne bad der heavy muziek. Gezien de vele geel-blauwe shirts, rokken en vlaggen is het wel duidelijk voor wie het publiek vandaag komt. Slava Ukraini in Friesland.

XENOS A.D.

Het Italiaanse Xenos A.D. opent de Reaper stage en probeert er direct een feestje van te maken. Het is natuurlijk wel mooi dat een festival als dit ook podium biedt aan opkomende bands, maar waar ze dit trio hebben opgepikt is een raadsel. Er zijn dichterbij toch ook middelmatige thrashbands te vinden, lijkt me. De drie Azzurri zijn ieder geval blij dat ze er zijn. Het is hun eerste show op Nederlandse bodem en dat willen ze weten. Het is bijna aandoenlijk. Enthousiast is een ding, maar gedenkwaardige thrash metal maken is iets anders. De band blijft steken in middelmatigheid. De spelvreugde maakt dat de show wel amusant is en de mensen blijven staan. Dat de laatste full length The Dawn Of Ares de leidraad is in de 40 minuten durende set, zal de meeste toehoorders (chorizo) worst zijn, men vindt het allemaal prima. De vroege bezoeker die net de festivalingang weer is gepasseerd, hoort thrash, haalt bier en headbangt vrolijk mee. (GK)

BORN OF OSIRIS

De Amerikaanse metalcore bazen van Born Of Osiris, beginnen hun Europese zomertour in Leeuwarden, maar hebben wat opstartproblemen. Of het de jetlag is, of het warme weer? De band geraakt vandaag niet vol op stoom. De met elektronica doorspekte metalcore klinkt wel lekker, maar blijft niet hangen. Nieuwere nummers als Posterchild of Waves of het wat oudere Bow Down, er is vandaag geen wauw factor. De grunts van zanger Ronnie Canizaro zijn wat monotoon en missen variatie. Een euvel wat ook toetsenist Joe Burus met zijn melodieuze zanglijnen niet kan oplossen. De echte fans kan het niet schelen, die gaan toch wel uit hun dak en de meer neutrale toeschouwer klapt beleefd. Het vijftal uit Illinois viert dit jaar hun twintig jarig jubileum en in die tijd is het langzaam maar zeker steeds hoger geklommen op de metalcoreladder. Maar de sprong vanuit de grote middenmoot naar de echte top is nog niet gemaakt. Toch is de verwachting altijd wel groot, want dat de band echt wel iets kan is geen nieuws. Alleen vandaag lukt het gewoon niet. Na afsluiter Machines druipen we daarom toch licht teleurgesteld af. (GK)

CHEMICIDE

In tegenstelling tot Xenos A.D. eerder op de dag krijgen we met Chemicide wel een band die zijn vak verstaat. De Costa Rica thrashers maken metal van de meest rauwe soort, snijdend als een mes door het gehoorstelsel. Het soort metal dat doet denken aan de late jaren tachtig: pijlsnel a la oude Sepultura, Demolition Hammer en Sodom, met een lichte crossover laag a la D.R.I. Dat gaat er uiterst goed in ook, want Chemicide verzorgt een frisse bries op de zondagmiddag, gebracht met een intensiteit van nucleaire proporties. Songs als Thrash Will Conquer stoten kranig heen en weer, dankzij diens snerpende gitaarpartijen en openingsgrooves waar Sodom of Slayer ook zo sterk in zijn. Gutsend zweet is het resultaat bij deze gasten, maar gepaard met het bloed en alle tranen, wordt die inspanning beloond. Ze staan er zelf van te kijken dat hun eerste set in Nederland in zulk goede aarde valt, om er als bedankje nog Book of Lies uit te knarsen. Heerlijke verrassing! (MS)

MUNICIPAL WASTE

Ooit nog begon Municipal Waste als een revival thrash metalband, maar inmiddels hebben ze de status van veteranen al behaald. Waste’em All, het scheurende debuut van de Richmondse machine viert anno 2023 alweer zijn twintigste verjaardag. Maar vandaag illustreren de heren dat er zeker nog wel wat jaartjes te gaan zijn. Hoewel vandaag de dag minder rauw, met een strakke presentatie en een geliktere show, doet het weinig af aan de absolute fun waarmee ‘the Waste’ op het podium staat. Precies zoals een Anthrax dat ook steevast voor elkaar schopte in de eighties. Gewoon heerlijke meezingcrossover gemaakt voor de pit! Wat dacht je bijvoorbeeld van het heerlijke Poison the Preacher, met een rotvaart voorbij razend in slechts twee minuten? Of die aanstekelijke, over het fretboard verplaatsende riff van Grave Dive? Het raast op strakke wijze door, maar toch is ook duidelijk dat de band een verfijnde sound bewerkstelligt, met refreinen die zo herkenbaar en memorabel binnenkomen. Kortom, wanneer we getrakteerd worden op die Wave of Death met tientallen crowdsurfers is het duidelijk: deze gasten hebben ongelooflijk veel plezier en passie voor wat ze doen, en dat wordt dankbaar in ontvangst genomen door een uitzinnig publiek. Afsluiter Born To Party heeft het laatste woord, luid en duidelijk: Municipal Waste is gonna fuck you up! Missie geslaagd. (MS)

EARTHLESS

Wat is Earthless een verademing. Na twee en halve dag gitaargeweld is deze Amerikaanse ‘vreemde eend’ een welkome afwisseling. De psychedelische haast bluesy rock is geen metal, maar het is wel tof dat de organisatie ook deze band gewoon een podium biedt. De lang uitgesponnen instrumentale nummers werken hypnotiserend. Heb ik nu een zonnesteek of is het echt trippen zonder drugs? Heerlijk. De in een jaren zeventig gedrenkte set kent eigenlijk maar twee nummers; Night Parade Of One Hunderd Deamons deel één en deel twee. Het tweeluik is een prachtig opgebouwd epistel waarin het trio lekker zijn eigen ding mag doen. Mitchell laat zijn gitaar alle mogelijke menselijke emoties vertalen naar muziek, terwijl Mike Eginton (bass) en drummer Mario Rubalcaba daar een solide basis onder leggen. Het is haast jammer dat er nog tijd over is voor de cover Cherry Red van de Groundhogs, waarin gitarist Isaiah Mitchell ook de leadvocals doet. Maar deze man is zoveel beter als hij zijn gitaar laat spreken. Iets wat hij ook het liefste doet... Het publiek laat de band grotendeels links liggen en dat is jammer. Dit is muzikaal vakmanschap verdient het om gehoord te worden. Platenmaatschapij Nuclear Blast weet dat ook. Die pikten de groep op en stuurt ze deze zomer Europa door. Lost In The Cold Of The Sun wordt vandaag niet gespeeld, maar dat hoeft ook niet. We raken als vanzelf verdwaald in de hitte en dromen weg bij zoveel moois. Een dik hoogtepunt van dit weekend. (GK)

MONSTER MAGNET

Met om de paar jaar een nieuwe plaat tuft Monster Magnet alweer bijna 35 jaar betrouwbaar door. Onder leiding van het enige overgebleven originele lid en boegbeeld Dave Wyndorf, was Monster Magnet met name in de jaren negentig een van de meest succesvolle stoner rock bands. Maar dat het ook vandaag nog een bestaansreden heeft, blijkt uit hun show op Into the Grave. Gewoon goed pompende, vol klinkende rock, die met diens setlist toch een breed en divers aanbod brengt. Een gewaagd begin ook, met het bijna 7 minuten durende Superjudge. Een bedwelmende, broeierige woestijnjam die met diens ratelende gitaarlijn en zorgvuldig afgemeten ritmesectie overtuigt. Vanaf dan is het eigenlijk erg solide erin hangen, een ouderwets ronkende set die toch nieuw leven blaast in inmiddels wat antieke, doch klassieke, tracks als Dopes To Infinity en Negasonic Teenage Warhead. Maar dat geldt ook voor Power Trip en Crop Circle: heerlijk chunky kronkelend over het plein. Een optreden die tot een mooi einde komt met de culthit Space Lord, luidkeels meegezongen. (MS) 

UNDEATH

Bij Amerikanen moet alles meestal in de overtreffende trap. Alles is daar groter, dikker, dieper, vetter, en als het op death metal aankomt: lomper. Undeath uit New York bewijst het maar weer eens. Hoe zwaar wil je het vandaag hebben? Undeath brengt het in een heerlijke mix van lompigheid en technisch vernuft als Obituary. Waar Jungle Rot een dag eerder nog meer open en midtempo death metal bracht, gooit Undeath het over de meer dichtsmeerde en snelle variant met veel ruimte voor technische gitaarsolo’s en drumgeweld. Gedreven en enthousiast pookt frontman Alexander Jones het vuurtje voor het podium op. Want de energie slaat zeker over en zet de Reaper Stage figuurlijk in brand. Dat is ook het fijne van dit kleine podium. De interactie tussen band en publiek is veel groter. Als staan we in een underground kelder ergens in The Big Apple. Undeath voelt zich thuis en kent geen schroom. Bij de merchverkoop staat voor het optreden een man te twijfelen over de aanschaf van een Undeath-tourshirt. Na de show wordt er direct tot koop overgegaan. Weer een fan erbij. De missie van de band is nu al geslaagd. (GK) 

CLUTCH

Bizar eigenlijk om te bedenken dat Clutch al 32 jaar in dezelfde line-up deze aardkloot bewandelt. Gepaard met een onvermoeid arbeidsethos en betrouwbaar goede albums heeft de heavy stoner/funkrockband dan ook een krachtige fanschare opgebouwd. Maar desondanks is het ook wel een vreemde eend in de bijt op Into the Grave. Hoewel de band zowel rock-als metalfans aanspreekt, weet een deel van de metalheads niet helemaal wat ze ermee aan moeten. Maar rocksjamaan Neil Fallon weet daar wel raad mee. Met diens intense blik en zwierige handgebaren beweegt hij zich kranig over het podium om het publiek te bezweren. En hoewel een hoop lui vertrekken, blijft er een dichtgepakt deel gewoon staan. Dat wordt beloond, want van het pompende oudje Escape From Prison Planet tot de to-tjhe-point rock’n’roll van X-Ray Visions: Clutch weet dondersgoed hoe ze een veld aan het dansen krijgen. En ook hoe ze een setlist moeten uitbalanceren. Die prachtige bayou bluesriff van The Regulator bijvoorbeeld, een relatief rustmomentje al gauw bruut verwisseld voor de heavy boogie van Earth Rocker en The Mob Goes Wild. Als de geanimeerde Neil ook nog eens zijn cowbell tevoorschijn haalt, kan het niet meer stuk: die D.C. Sound Attack komt even in vol ornaat over het plein denderen, gevolgd door het rollence Electric Worry. Heerlijk dit! (MS)

ANGELUS APATRIDA

Hoewel het Spaanse Angelus Apatrida alweer meer dan twintig jaar uit dezelfde line-up bestaat, en zeven platen op zak heeft, lijkt de band nu pas de welverdiende erkenning te krijgen. Want in een tijd met thrashgoden die de houdbaarheidsdatum naderen, zijn het toch maar even dit soort bands die dat moeten overnemen. En potverdorie, ook vandaag bewijzen deze knettergekke Spanjaarden weer dat ze dat met gemak aankunnen! Thrash van het kaliber kapotgaan tot bloedens toe, zo ongelooflijk minutieus, zo zorgvuldig gearrangeerd en zo boordevol groove dat we er even stil van zijn. Het duurt dan ook niet lang tot de Reaper Stage in een slagveld verandert, gebracht met het soort sonische geweld waar menig thrashlegende uit jaren tachtig hun petje voor af doet. Indoctrinate weet met een krachtig meezingrefrein de moshpit te starten, vanaf dan staat de sloopfeestmodus een uur lang aan. Het helpt ook dat de muziek Angelus Apatrida zo subtiel afgemeten is, op een manier die een midtempo passage hier en daar zelden uit de weg gaan. Zoals in dat pre-refrein in Of Men and Tyrants, zo uiterst giftig in geknuppeld door een verbluffende ritmesectie. Het hyperactieve Violent Dawn weet dan nog eens in de zesde versnelling te gooien, resulterende in de eerste crowdsurfers. Met een culminerende wall of death tijdens You Are Next, is het luid en duidelijk. Festivals over de hele wereld, het is potverdorie tijd! Geef deze Spaanse oorlogsmachine het hoofdpodium dat ze verdienen! (MS)

JINJER

Als de avond dan echt valt mag en de zon achter de bomen zakt, mag het Oekraïense Jinjer Into The Grave afsluiten. De band is hot, vandaag letterlijk en figuurlijk. En vanwege de bizarre situatie in het thuisland mag het een klein wonder heten dat de band hier überhaupt is. De landgenoten van 1914 bijvoorbeeld, die kregen geen toestemming om te toeren en moesten in de warzone blijven. Jinjer oogt wel wat afstandelijk; boegbeeld Tatiana Shmailyuk richt zich amper tot het publiek. Natuurlijk vraagt ze aandacht tegen de oorlog, maar verder kan er alleen een beleefd bedankje af. Muzikaal zit het wel snor en het is de moderne metal waarvoor het meeste publiek vandaag is afgereisd naar de Friese hoofdstad. Het vocaal bereik van de zangeres is indrukwekkend, van diepe grunts naar hoge uithalen en de urgentie is er overal. Geen fan wordt teleurgesteld; Ape, Vortex, Teacher, Teacher gaan er in als zoete koek. De hele set is heavy en strak, met veel ruimte voor de leadinglady. Wie een beetje kritisch kijkt kan zich afvragen of dit wel headlinermateriaal is, want muzikaal is er niets bovengemiddeld. Wat maakt de band dan toch zo populair? Is het gewoon goede marketing of zijn het toch alleen de looks van Shmailyuk, die echt wel weet dat ze bij duizenden pubers boven het bed hangt? Laten we het er op houden dat Jinjer gewoon de wind mee heeft. De band is op het juiste moment op de juiste tijd en leeft met de dag. Het is ze gegund en ze maken het waar. Als Sit Stay Roll Over klinkt en een eind maakt aan drie dagen muzikaal vertier kunnen we niet anders doen dan als een brave hond opzitten en netjes wachten. Velen hopen op nog een laatste aai over de bol, maar die komt er niet. Klaar is klaar. De hekken gaan open en het licht gaat uit. Tot volgend jaar op 7, 8 en 9 juni. (GK)