Bij het Leeuwarder drietal van It Dockumer Lokaeltsje weet je nooit wat je kan verwachten. Nadat ze met de vorige plaat Tonger de draad weer oppakten, presenteren ze bij de laatste editie van Magneet Alles Is Goed, een coverplaat van de jaren tachtig DAF klassieker Alles ist Gut, uiteraard weer geheel in het Fries. Hoog tijd dus om weer met zanger en bassist Peter Sijbenga, gitarist Sytse van Essen en drummer Fritz de Jong om tafel te gaan over de totstandkoming van deze plaat, hun band met Magneet en het belang van muziek kunnen haten.
Het idee voor dit album is niet totaal uit de lucht komen vallen. Zo coverde het drietal het semi-homoërotische Der Räuber und der Prinz al in de jaren tachtig voor een VPRO-sessie. Het nummer heeft het nooit naar een album gered, maar staat uiteindelijk wel op dit album als De Rôver en de Prins. Waar het idee precies vandaan kwam om het volledige album te coveren weten ze niet precies meer, maar het enthousiasme was er meteen, vertelt Sytse. “Ik herinner me nog dat Peter hier huppelend binnenkwam met de demo-opnames waarop hij wat simpele dingen had geprobeerd, echt heel minimaal. Dat hebben we toen samen beluisterd en ik dacht meteen: dit wordt een hele leuke plaat. Dat kwam deels door zijn enthousiasme, maar ik hoorde ook meteen al dat het muzikaal iets speciaals kon worden.”
It Dockumer Lokaeltsje - Alles Is Goed
Met een instemmende knik vervolgt Peter: “Het leuke natuurlijk van DAF is dat het uitgangspunt volstrekt elektronisch is en dan ook nog die totaal stijve elektronica van begin jaren tachtig. Een sequencer, een synthesizer en een drumstel; dat was het. Op plaat was dat allemaal zo strak, dat was live haast niet te evenaren. Die drummer liep dus steeds overal een halve tel achter of voor, dat liep aan alle kanten uit elkaar. Bij ons was dat juist het tegenovergestelde. Wij zijn punk en van alles en nog wat geweest, maar we hebben nooit strak gespeeld. Tegelijkertijd is de overeenkomst tussen DAF en ons ook juist punk. Dat was altijd het leuke aan DAF, die zeiden van zichzelf: Wij zijn punk, we gebruiken alleen geen gitaren, want die haten we. Het is voor ons dan interessant om zoiets volstrekt elektronisch ons universumpje proberen binnen te trekken.”
Naast dat er muzikaal een brug geslagen moest worden, hebben ze ook alle teksten(weer) naar het Fries vertaald. Daarbij hebben ze bewust niet gekozen voor een één-op-één vertaling, maar geprobeerd dezelfde stijl van de oorspronkelijke nummers aan te houden. Zo vertelt Peter: “De Spaanse zanger van DAF, Gabi Delgado López was een zoon van een gastarbeider die dan eigenlijk heel onbelast dat Duits naar zich toetrekt. Tot dan toe was dat best ongebruikelijk in Duitsland, want alle Duitse bands zelf schaamden zich voor het Duits. Dit was namelijk de taal van hun ouders en van de oorlog, dus daar ging je zeker niet in zingen. En dan komt er ineens zo’n López, gevlucht voor Franco, en die zegt meteen: “Dat Duits vind ik een mooie taal.” Als er bijvoorbeeld rellen waren tussen politie en demonstranten koos hij ook altijd de kant van de politie, want die zagen er zo goed uit.”
“Omdat het een Spanjaard was die in het Duits zong, waren het eigenlijk allemaal een soort spandoekteksten als ‘Verehrt euren Haarschnitt’ en ‘Verschwende deine Jugend’, wat uiteindelijk gewoon de kreet is geworden van de Neue Deutsche Welle. Als ik zelf teksten schrijf, ben ik veel wijdlopiger en ook wel geneigd om een afgerond verhaaltje te vertellen. Het was voor mij wel spannend om niet meer te hebben dan kale muurkrantkreten en van die oude oostblokspreuken als ‘De partij denkt aan iedereen’. Dat zijn typische DAF teksten en dan mag ik zelf ook niet veel verder reiken.”
Sytse haakt daarop aan: “Hij heeft wel echt een Friese draai aan de nummers gegeven. Hij heeft een aantal dingen erbij gehaald die typisch Fries zijn zoals in de zweef zitten. Dat is heel dorps en daarmee krijgt het ook weer wat eigens. Zo’n zweef op de kermis was het belangrijkste in het dorp en degenen die hem bedienden waren dan de binken van het dorp. Met een sigaret in de bek en een ongeïnteresseerde blik iedereen een beetje sarren, maar dan wel met de leukste meisjes ervandoor gaan. Maar goed, dat was dan vijf dagen later weer over, haha."
Oorspronkelijk was ons concept dat het over spoken, koeien en treinen moest gaan en het Friestalig moest zijn
“We hebben altijd zonder enige voorkeur voor de Friese nationale gedachte, wel altijd heel veel van het Fries gehouden om de klank”, vervolgt Peter. “Oorspronkelijk was ons concept dat het over spoken, koeien en treinen moest gaan en het Friestalig moest zijn. Bij ons stond gewoon de taal op zich voorop, maar we hebben nooit gezegd: ‘denk erom, wij zijn Fries’. Ik kwam er toendertijd ook niet echt als een Fries bij. Ik was een Nederlandstalige jongen die toen in het Fries is gaan zingen. In die zin zit daarin wel een parallel met DAF.”
De plaatpresentatie vond plaats in de popbunker tijdens een editie van MAGNEET, bij Roel Meijer en Peter van Beets van Abdomen. Twee mannen met dezelfde eigenzinnige insteek als It Dockumer Lokaeltsje. Het is dan ook niet verwonderlijk dat ze onderling al snel een klik hadden. Zo was Sytse zelf al bij de eerste editie van Magneet. “Ik had een interview van 3VOOR12/Friesland over hun initiatief gelezen en dacht meteen: ‘Daar moeten we heen, die jongens hebben een goed idee.’ Dus ik ben toen tussen het werk door bij die eerste editie van Magneet geweest en heb ze een keertje op de koffie uitgenodigd.
Daar is al vrij snel een soort vriendschap uit ontstaan. Toen we nadachten over waar we onze plaat wilden presenteren, was dat dus meteen de logische keus. Ze zeuren namelijk niet alleen over dat het allemaal kut is, maar ze doen er ook iets aan op een soort vrolijke alles-kan manier. Ze hebben een bepaalde vrijheid die ik bij ons ook herken.” Peter sluit zich hierbij aan: “Het zijn ook twee jongens die dingen organiseren om alles in de war te sturen in plaats van dezelfde reguliere en geïnstitutionaliseerde dingen. Je merkt bij Roel en Peter wel dat er net als bij ons altijd wel een wiel net uit de rails loopt. Ze hebben met z’n tweeën echt een soort vrijplaats gecreëerd.
Daarnaast zit er ook een iets minder prozaïsche reden achter dat namelijk niet de godganse wereld op een nieuw album van It Dockumer Lokaeltsje zit te wachten. Zoveel stof doet het namelijk niet opwaaien, maar dat is ook helemaal niet erg. Van de shows die we met Tonger gespeeld hebben, heb ik de leukste herinneringen aan de shows die afhangen van een of twee fanatiekelingen die buiten het reguliere circuit om iets organiseren.”
Sytse: “We hebben binnen dat circuit nog best wel een trouwe schare fans. Klopt, niet iedereen zit meer op ons te wachten, maar degenen die ons nog volgen, vinden het ook echt mooi.”
De godganse wereld zit niet op een nieuw album van It Dockumer Lokaeltsje te wachten
Verder zijn er nog steeds nieuwe plannen aan de horizon en ideeën voor nieuwe platen. “Het eerstvolgende project waar we mee bezig gaan is met de Friese Lente”, vertelt Sytse. “We gaan in De Friese Club vier dagen op rij elke keer een andere plaat te spelen; Wil Met U Neuken, Moddergat, Tonger en deze plaat. Verder zijn we met nieuwe nummers bezig. Door deze plaat hebben we ook wel een andere benadering gekregen voor het maken van nummers simpelweg omdat ze heel anders in elkaar steken dan ons eerdere werk. Het is allemaal ook wat groovier en dat bevalt ons wel dus kunnen we ook kijken of we dat kunnen integreren in onze nieuwe nummers. Het is even een andere kijk op nummers maken.” Fritz vervolgt: “Nu we die oude platen ook weer gaan spelen, kan je ook weer eens naar die oude nummers kijken en van sommige dingen realiseer je je wel dat ze veel beter hadden gekund. Tegelijkertijd zitten er misschien ook wel weer hele goede ideeën tussen die straks weer in onze set gaan opduiken.”
Peter: “Er valt bij ons regelmatig een noot onder de tafel en een maat tussen de naden van het tapijt. Maar we willen ten alle koste vermijden dat het een soort stencilwerk in een genre is. Er zijn nu voor beginnende bands een paar decennia aan popgeschiedenis die je als een muur in de rug leunen en op internet heb je binnen twee clicks al je grote voorbeelden voor je.
Als ik bijvoorbeeld een nummer als Lawman van Girl Band hoor, dan merk je dat ze noisemuziek een nieuw pad optrekken, zoiets was er in de jaren tachtig simpelweg nog niet. Er zijn genoeg bands die heel prima spelen, ze beheersen hun genre goed of kunnen goed zingen, maar verder delen ze niks nieuws mee; het schuurt nergens. Dat hoeft ook niet altijd, maar het gebeurt naar ons idee te weinig.”
Er valt bij ons regelmatig een noot onder de tafel en een maat tussen de naden van het tapijt
Fritz: “Voor heel veel mensen die naar muziek luisteren en die het maken, is het simpelweg een tijdverdrijf. Het is prima dat je een goede tijd wilt hebben met de dingen die je al kent, maar zo zijn wij niet en de mensen die naar ons luisteren ook niet. We hebben toch het idee, zoals Robert Fripp het altijd mooi zei: ‘Popmuziek is een kunstvorm die het best werkt als het doet alsof het geen kunstvorm is.’ Nou wil ik niet zeggen dat we leidende kunstenaars zijn, maar we zijn wel bezig met het maken van popmuziek als een kunstvorm. Daar mag dan om gelachen worden, er mogen bekkens omvallen en er mag van alles misgaan, maar het gaat niet puur om het tijdverdrijf en de gezelligheid. Het gaat erom dat we iets maken dat iets zegt over wie we zijn en hoe we met muziek bezig zijn.”
“Dat zegt ook iets over ons fandom. Ik vind het als band ook erg belangrijk om echt fan te kunnen zijn van andere muzikanten en bands. Zo was het bijvoorbeeld leuk om in een interview met The Homesick te lezen dat ze ineens Meredith Monk ontdekt hebben. Die zijn echt aan het graven”, aldus Peter. Fritz haakt daar op in: “Zeker, en de keerzijde die daarbij komt kijken: Je moet ook echt een hekel aan bepaalde muziek kunnen hebben.
Dat je echt muziek hebt waar ik heel misselijk van kan worden zoals Music van John Mayall.” Peter: “Met alle liefde voor degene die het maakt, daar gaat het niet om. Maar het is inderdaad belangrijk dat je onpasselijk of gepassioneerd kan worden van de muziek die je hoort. Als je dat niet kan, heb je eigenlijk zelf onvoldoende belang voor de muziek. Dan schuif je die coupé in en rijd je lekker mee, maar doet het verder niks met je.”
INFORMATIE
It Dockumer Lokaeltsje yn 'e Friesche Club is bij voorbaat al een legendarische aangelegenheid. Vier dagen op een rij alle albums van de mannen integraal voor de kiezen. Het is Friese Lente en dat moet gevierd worden van dinsdag tot en met vrijdagavond in Grand Café De Friesche Club om 23.00 uur met:
- Neuktiisdei: 'WIL MET U NEUKEN' en andere jeugdzonden
- Modderwoansdei: 'MODDERGAT' en omliggende dorpen
- Tongersdei: 'TONGER' en verdere weerberichten
- Alles is Goede Vrijdag: 'ALLES IS GOED' en meer positief nieuws
Lukt het je deze dagen niet om het fenomeen It Dockumer Lokaeltsje te aanschouwen, dan heb je op zaterdag 14 maart nog een herkansing tijdens het gratis toegankelijke FREE Festival in Neushoorn.