MAGHÍA opent met een instrumentaal intro. Geen tekst, dit kunnen we dus nog helemaal zelf uitleggen. Het grensoverschrijdende Mamihlapinatapai valt het best te omschrijven als wereldmuziek. Niet omdat het in een restcategorie zonder duidelijke naam valt, maar omdat de band verschillende stijlen vakkundig en moeiteloos met elkaar afwisselt. “We houden van diversiteit en halen inspiratie uit verschillende culturen”, aldus Luciano.
Mamihlapinatapai heeft sinds vandaag een nieuw album: MAGHÍA. De muziek klinkt meer dan degelijk, maar met slechts één Engelstalig nummer kon uw redactie weinig over de inhoud van de nummers zeggen. Spaans is al lastig, en Galicisch wordt al helemaal niets. Zelfs met Google Translate kwamen wij er niet uit, dus vroegen we Luciano en Guillermo om zelf maar uit te leggen wat de betekenis achter de twaalf nummers op het tweede album van de groep is.
‘Intro’ dekt binnen een minuut veel wereldmuziek-clichés, dan zijn we daar maar vanaf. Een citer-achtig instrument, djembé en zweverige synths zetten de toon. Gelukkig gaat Mamihlapinatapai in dit album voorbij de clichés, na een minuut verandert het intro in een krachtig geheel. De groep neemt je hierna ruim vijftig minuten mee op een muzikale reis met politieke en persoonlijke boodschappen.
Dat de groep een jazz-achtergrond heeft is in het eerste echte nummer ‘Siéntelo’ duidelijk te horen. Met een afro-latin-achtig nummer dat langzaam in een climax à la Santana overgaat laten de mannen horen dat iedereen zijn instrument machtig is. Waar Luciano (contrabas en zang) en Fernán (toetsen en zang) de andere nummers componeerden, is dit en nummer van de hand van percussionist Nano.
Toch is het niet zo dat de andere nummers allemaal in de hoofden van jeugdvrienden Luciano en Fernán zijn ontstaan. Guillermo legt het ontstaan van ‘Chove’ (‘Het regent’) uit: “We speelden in Amsterdam bij het jubileum van de IJ-tunnel. Het regende hard, er was nauwelijks publiek. Toen hebben we dit nummer verzonnen, samen gezongen, en nu opgenomen”.
Met ‘All You Can Eat’, ‘Plántico’ die Mamih (zo mogen wij de groep noemen) in 2018 al uitbracht als single, en ‘Entre Mil Batallas’ komen we bij een politiek blokje. ‘All You Can Eat’ is op het niet geheel accentloze Engels na voor Guillermo illustratief voor dit album: “Onze muziek heeft een donker randje. Dit nummer gaat van vrolijk naar krachtig en serieus”. “En de tekst is sarcastisch”, voegt Luciano toe. “Welke troep eet je vandaag voor lunch?”, is een duidelijke vraag aan de consumptiemaatschappij. In de andere nummers krijgen het bestuur op Gran Canaria ('Plántico') onder opzwepende klanken en de vluchtelingencrisis met akoestische gitaarmuziek ('Entre Mil Batallas') ook kritiek.
Later op het album geeft ‘15M’, een ander protestnummer, aandacht aan de antikapitalistische 15 mei-beweging. Zonder de betekenis van de tekst te kennen verraadt het audiofragment van demonstranten dat het bigband-achtige nummer met blazers en een orgel ook een serieuze kant heeft.
(Tekst gaat verder na de video)
Naast maatschappijkritische nummers bevat MAGHÍA ook een aantal persoonlijke, soms autobiografische nummers. Luciano: Muziek maken draait niet alleen om muziek, maar ook om de boodschap. [...] Ons eerste album (Camino del Sol, red.) was positief, ‘het leven is leuk’. Dat heeft dit album ook, maar tegelijkertijd zeggen we ook dat er mindere kanten zijn”.
Neem ‘Supercumbia 007’, we horen een vrolijke accordeon openen, maar als Luciano het refrein begint te zingen (“titiritero, titiritero…”) raakt dit een gevoelige snaar. Luciano legt uit: “Het woord ‘titiritero’ is een bijnaam voor rondreizende artiesten. Mijn vader noemde mij vroeger voor de grap zo, toen ik meer voor de muziek begon te leven. Toen hij dit nummer thuis luisterde werd ik door mijn moeder gebeld, mijn vader moest ervan huilen”. Guillermo vervolgt: “Het leven als muzikant is niet alleen geweldig, het heeft ook een B-kant. We hebben elke dag twijfels [...], maar het is het waard. Dit is dagelijkse kost voor ons”.
Met de prille en kwetsbare stem van Luciano gaat ‘Iluso’ op dezelfde voet verder. Dit vertederende nummer is een ode aan alle naïeve dromers. “Het tegenovergestelde van een ‘iluso’ is een ‘desilusinado’, iemand die nergens voor gemotiveerd is”, legt Luciano uit. “Soms vraag ik me af of er wel iemand naar onze muziek luistert, of het wel zin heeft. Maar toch ben ik liever een ‘iluso’, dan een ‘desilusinado’”, zegt Guillermo. De dit jaar uitgekomen single ‘Niño’ vat dit gevoel tijdens de break mooi samen: “Hoe kan je schoonheid nog zien als je met elke stap verder wegzakt?” (“¿Cómo verás lo hermoso que es todo si hundes tus pasos en vez de avanzar?”).
(Tekst gaat verder na de foto)
Het persoonlijke en het politieke komt allemaal samen op ‘Vella E Fermosa’, dat vertaalt als ‘Oud En Mooi’. “Het mooiste nummer van het album”, roept Guillermo. “Het is in het Galicisch, en legt de vinger op de zere plek. Veel van onze vrienden hebben het zwaar en moeten noodgedwongen verhuizen omdat er geen werk is in onze regio”. We horen een viool, een doedelzak en een accordeon. “Traditionele folkelementen uit onze streek”, aldus Luciano. Van een chanson beweegt het via folk naar iets dat nog het meest lijkt op Flogging Molly.
Met het outro komt de muzikale reis met de naam MAGHÍA tot een einde. Het is een afgerond en muzikaal misschien wel overcompleet geheel met een boodschap. Of zoals Luciano en Guillermo zelf aangeven: “Het is anders dan ons eerste album, volwassener en prikkelender met meer variatie en diepgang”.
Net als op het album komt ook in ons gesprek de mindere kant van het leven aan bod. De twee mannen zijn net als de rest van Mamihlapinatapai trots op het album. “Maar het is jammer dat er de laatste weken met de crowdfunding veel tijd zit in de zakelijke kant van het album. [...] Eigenlijk willen we alleen maar muziek maken”. Toch zijn Luciano en Guillermo realistisch: “Al heb je nog zo’n geweldig album. Je hebt likes en volgers nodig om voor shows en festivals geboekt te worden”. Ondanks alles trekt het negental deze maand door Nederland met het nieuwe album. “En we willen weer meer in Spanje spelen. In Nederland zijn we gegroeid, dat willen we nu ook in Spanje. Zo komen we aan festivals." Guillermo roept grappend: "En 10.000 likes!”.
Wij spraken Luciano en Guillermo op 7 maart. Op 12 maart is op basis van het advies van de Rijksoverheid door verschillende muziekpodia besloten tot en met 31 maart de deuren te sluiten in verband met het coronavirus (COVID-19). De shows van Mamihlapinatapai in PAARD, Apeldoorn, Helmond en Amsterdam gaan niet door, of worden later ingehaald.