A la carte met Elias Mazian: 'DJ-zijn is een continue existentiële crisis' A la carte met Elias Mazian: 'DJ-zijn is een continue existentiële crisis'

'Ik ben nu het boek Dilla Time aan het lezen over J Dilla. Als producer heeft-ie daadwerkelijk tijd veranderd. Sommige drummers drummen recht, sommigen drummen met een swing. Voor zijn tijd waren de beats die je met samplers maakt per definitie recht, omdat de MPC daarop was ingesteld. J Dilla kwam als eerste met micro-shifting: hij zette de snare iets eerder en de hi-hats iets later. Daardoor krijg je sloppy, vreemde ritmes. Nu ik dat boek lees, besef ik hoe revolutionair dat is geweest. Zonder hem had moderne hiphop totaal anders geklonken.'

‘Als artiest staat-ie voor de tijd dat ikzelf naar muziek begon te luisterden. Ik ontdekte hem in 2006, toen hij doodging. 15 was ik. Ik las een stuk over zijn werk met The Pharcyde in de nineties. A Tribe Called Quest. The Soulquarians. D’Angelo. Voodoo van D’Angelo is volledig geïnspireerd door J Dilla’s ritme. Ik was een ontzettende hiphopnerd, maar J Dilla was het eerste dat ALLES oversteeg.'

Waarom raakte z’n werk zo’n snaar?
'Deze man had zó'n goeie smaak. Hij samplede hele vette sixties pop, acapella doowopgroepen, David Axelrod. Via die samples leerde ik superveel muziek kennen. En het was van míj. Op school was iedereen into hardstyle en SlamFM, met m’n koptelefoon zat ik op mijn eigen eilandje. Het boek doet me denken aan die periode waarin ik alles ontdekte en wie ik toen was. Super heftig om te lezen: J Dilla is overleden aan Lupus, hij wist dat-ie doodging. Donuts, zijn laatste album, is een sample-collage die hij als afscheidsbrief aan zijn geliefden heeft geschreven. Dat raakt me heel erg. Ik lees iedere avond voordat ik ga slapen en soms tussendoor in de studio. Dat hele boek ademt zijn eindeloze muzikale talent.’

'Op een soort kruispunt. Al sinds mijn achttiende ben ik dj. Ik ben nu 33. Da's echt niet heel oud, maar... ik merk wel dat ik lang rondloop.'

Waar merk je dat aan?
'Soms zie ik het nachtleven als een performance die ik al heel vaak heb gezien. Zowel de clubnachten als de dansvloer als de gesprekken die ik heb. Dat vind ik soms lastig: ik ben hypersensitief, ben bezig met alles wat er in de ruimte gebeurt. Ik merk dat ik het... voorspelbaar begin te vinden.'

Wanneer dan?
‘Als ik backstage of op de dansvloer naar mensen kijk. Gesprekken hoor op de wc. Het is zoals alles in het leven: een herhaling van zetten. Wat mensen zoeken in het nachtleven is vrij universeel, dat is niets negatiefs. Maar steeds vaker heb ik een déjà vu-gevoel: ah ja, dit weer. Dat brengt ook rust: het gaat beter dan ooit, ik hoef niets meer te bewijzen. Nu heb ik een nieuw soort imposter syndroom: hoezo ben ik niet zenuwachtiger? En dan ben ik tijdens het draaien opeens zooooo zenuwachtig!'

Je wordt zenuwachtig... omdat je je niet zenuwachtig voelt?!
'Ja! Dan twijfel ik: ben ik wel op de juiste plek? Hoor ik hier nog wel te zijn? Laatst las ik een tweet van Midland. Over dat dj zijn eigenlijk een soort continue existentiële crisis is: wáárom doe ik dit eigenlijk? En nog hetzelfde moment, hetzelfde uur of dezelfde dag heb je weer een transcendentale ervaring waarin muziek je weer helemaal de lucht in schiet. Ik herken dat heel erg, die ups-and-downs heb ik steeds vaker.’

Had je dat vroeger niet, dan?
'Vroeger was ik jonger en ik wilde ik gewoon héél véél. Nu vind ik andere dingen leuk. Bijvoorbeeld die liedjes maken, mijn radioshow Private Hearts, een podcast maken voor de NTR. Eigenlijk heb ik mijn lockdown-leven vastgehouden. Toen alles dicht ging móést ik bezig blijven, vanuit paniek denk ik. Om wel voldoening te voelen. Ik deed vette projecten, maar eigenlijk miste ik de rush van voor de lockdown. Tien jaar leefde ik in een trein die almaar doordenderde. Nu zit ik soms in die existentiële crisis: wat nu?’

Ik moet zeggen: ik hoor van meer dj's dat ze sinds de lockdown een andere verhouding tot de club hebben.
'In principe is alles PRECIES hetzelfde als vroeger. Maar ik mis gewoon een soort... bindmiddel, iets dat iedereen bij elkaar brengt. Ik weet niet of het aan mij ligt, want dit is HET MOMENT. Ik ben fucking dankbaar dat ik dit nog steeds mag doen, dat ik hiervan kan leven en elke week met muziek bezig kan zijn. Maar ik merk dat het in de dj-wereld een beetje zoeken is. Alsof we een soort trauma hebben. We zijn er weer, alles lijkt weer precies hetzelfde maar... er is nét even iets anders, en niemand kan z'n vinger er precies op leggen.’

Ik herken dat wel: sinds de pandemie vind ik het moeilijker om in de club in de massa op te gaan, ik zit meer in m'n hoofd en mijn lichaam neemt het niet meer zo snel over.
'Wow, ja, absoluut. Voor de pandemie heb ik zo vaak gedacht: "Dit moment mag voor áltijd doorgaan". Dat gevoel heb ik niet zo vaak meer. Ik voel meer afstand tot het collectief, de mensen om me heen in de club. Dat is niet zo erg. Er zijn genoeg dingen die me zin geven. Deze liedjes maken bijvoorbeeld. De vorige plaat maakte ik op mijn slaapkamer, nu heb ik met Anton Pieete in een fucking sicke studio gewerkt. Wow, ik sta nu op een punt dat mensen in mijn project geloven. Daar kan ik zo gelukkig van worden.'

Zou je het erg vinden als je hierin doorgroeit, en minder gaat draaien?
'Ik zou het heel leuk vinden om voor andere mensen te schrijven. Ik heb een soundtrack gemaakt voor een tiener-webserie. Catwalk heet het, van de KRO. Over een Marokkaans meisje met hoofddoek die Vogue-model wil worden. Georgina Verbaan speelt een Anna Wintour-type. Ook dat is voortgevloeid uit het dj'en. Daarmee heb ik naam gemaakt, d'aarom zal ik het altijd serieus nemen. … Ik zit op een kruispunt, man.’

'Oef. Mijn heftigste dj-moment was bij Concrete, een club in Parijs, in een boot aan de Seine. Ik draaide b2b met Tom Trago een closing set tot tien uur 's ochtends, daarna moest ik naar Antwerpen voor een festival gig om drie uur 's middags. Ik moest met de Thalys, en als ik die miste ging er pas ’s avonds weer een trein.’

'Nou, Concrete was fucking sick, de zon kwam door die boot heen, ik was al vier uur gestopt met drinken. Alles onder de controle, dacht ik. Slaap ik toch gewoon niet? Ik heb m'n tanden gepoetst in de club, ander shirt aan, gezicht gewassen, mijn taxi was er al. Ik had nog alle tijd: drie kwartier tot de trein ging en het was twaalf minuten rijden of zo. Bleek dat er een Netflix-film werd geschoten op het kruispunt. Het zou een kwartiertje duren, beloofde een vrouw in een hesje. Maar wat gebeurt er dan? Dat kruispunt is blijkbaar een hub, en half fucking Parijs moet vervolgens door die tunnel heen. Dus ik kom in een file terecht. Neeeeeeeeee!!! Mijn trein ging om half elf, en ik zag de teller van de Uber oplopen. 10:20. 10:21. 10:22.’

'Op een gegeven moment had die taxichauffeur het door: ja kut, we moeten NU iets bedenken. De klok stond al op 10.26. Hij zei: je pakt NU je spul, en je gaat RENNEN. Mind you, ik had niet gegeten, ik had een volle platentas en nog twee grote tassen bij me. Het was 2017, twee jaar na die Bataclan-aanslagen, dus je moest ook nog door zo'n soort douane-check. Ik KEIHARD door Gare du Nord rennen, kijk op m'n telefoon: eerste klas. Fucking chill man. Waar is dat? Oh kut, helemaal aan de andere kant van de trein. Rennen, rennen, rennen. Ben ik daar eindelijk, wil ik een medewerker vragen waar m'n stoel is. En terwijl ik begin te praten, merk ik dat ik moet overgeven. Omdat ik zoooo misselijk ben van het rennen. Ik zit daar te kokhalzen en die guy kijkt me aan: yo, you ok?! Gelukkig kon ik het inhouden. De trein begon al te piepen, ik ben met mijn tassen in de trein gesprongen, lag doorweekt op de grond met al die tassen overal. Sindsdien ben ik altijd veel te vroeg, ik ben getraumatiseerd man. Die mindgame van niet slapen en dan zo’n nu-of-nooit-moment is fucked.’

Hoe ging je set daarna?
'Ja, top. Lekker ontbijtje erin, dutje gedaan, het was een zonnige dag in Antwerpen. Lekker man.’

'Ik vergeet soms te genieten. En ik heb nooit ergens verwachtingen van, ook niet van mezelf. Er is altijd wel iemand beter. Ik ben oprecht verbaasd dat mensen het vet vinden wat ik doe. Zonde is dat. Nu ik ouder word kan ik wel beter tegen kritiek. En tegen tegenslagen.'

Op de plaat zing je jezelf toe: 'Het komt wel goed met mij'.
'Terwijl ik dat liedje schreef toen het totááál niet goed ging. Mijn wereld was ingestort: covid, mijn relatie was uit, mijn dj-carrière stond stil. Nu weet ik: als je in de put zit komt er wel weer een moment waarop je terugkijkt en denkt: het is gewoon gelukt, I did it. Misschien dat mensen het album straks wel heel kut vinden. Ik ben helemaal geen zanger, ik houd gewoon van liedjes schrijven. Als mensen daar iets over gaan zeggen... dat doet me echt helemaal niks. Ik weet wat het concept is, ik weet wat het thema is, ik weet waarom ik het doe. Het concept is nu gewoon hi-fi. Vorig album was ik heel erg geïnspireerd door Ricky [Meetsysteem]. Die dreamy, lo-fi vibe. Niet teveel takes opnieuw doen. Ik kan wel gewoon zingen, maar dat is niet per se het concept. Het moeten hele oprechte, niet-ironische liedjes zijn. Dát wilde ik bereiken.'

'De eerste keer dat ik op zondag bij Trouw kwam. Henrik Schwarz speelde live. Dit was 2010, denk ik? Echt de heyday van die soulvolle Henrik Schwarz. Die remix van Bill Withers, heel langzaam, 120 bpm. Toen zag ik voor het eerst hoe je met muziek een ruimte uit elkaar kan trekken en opnieuw kan inrichten. Wow, dat één persoon dit kan doen door volumes te veranderen. Een nummer harder zetten, een ander zachter. Een bas wegdraaien. De hele week erna kreeg ik flitsen van die avond in m'n hoofd.'

'En toen ik daar voor het eerst mocht draaien, en een nummer draaide van Terekke op het L.I.E.S-label. Al mijn vrienden om me heen. Ik dacht: I made it, hierna hoef ik niet meer. En dan te bedenken waar ik daarna allemaal heb gedraaid. Panorama Bar, Bassiani, Lowlands. Als ik nu moest stoppen met draaien, dan zou ik tevreden zijn.'

'Ehm… het zijn… eerlijke liedjes. Over wie ik nu ben in mijn leven. Wat ik wil meegeven aan mijn geliefden.’

‘Mijn enige nog levende opa is twee jaar geleden overleden. Het leven is eindig, dat voel ik heel sterk. 'Bevrijd Me' gaat daarover. Oekraïne was net binnengevallen, iedereen deelde doemgedachtes over een nucleaire oorlog. In dat liedje staan we op het dak als de bom valt. Het gaat over het gevoel: zelfs als alles verdwijnt, dan ben jij degene waaraan ik als allerlaatste heb gedacht. Over dat soort momenten gaat het album: ergens zijn, willen dat het moment nooit meer ophoudt. Snapshots.'

Vrij Van Dromen ging over je ex-vriendin, maar toen de plaat uitkwam ging je net door een keiharde break-up. Op deze plaat hoor ik hoe je die verwerkt, en opnieuw verliefd leert te zijn.
'Ja, precies! Na zes jaar was ik opeens vrijgezel. Ik werd verliefd, maar ik was rusty, ik wist niet meer zo goed wie ik was in m'n eentje.'

De break-upliedjes op de plaat zijn niet verdrietig, juist hoopvol.
'Ik was ondertussen al met iemand anders, maar ik moest nog wel wat dingen verwerken. 'Zonder Jou' gaat daarover: het besef dat uit elkaar gaan de enige optie is, en dat is oké. 'Hopen' gaat over het ongemakkelijke van vrijgezel zijn.'

Haha. Ik vind jou helemaal geen ongemakkelijke guy.
‘Ja, maar wel wanneer ik onder de indruk ben van iemand. Dan ben ik juist heel verlegen: fuck, hoe moet ik dit nou weer doen? Alle liedjes zijn daar weerspiegelingen van. Uit elkaar gaan. Jezelf ontdekken. Verliefd worden.'

'Job [Jobse] natuurlijk. Er zit zoveel in die vriendschap. Ik ben opgegroeid in een omgeving waarin homoseksualiteit totaal niet geaccepteerd werd. Hij werd mijn beste vriend, en via die weg leerde ik dat omarmen. Maar ook muziek-wise. De manier waarop we over een album of een liedje kunnen praten, en elkaar in dat enthousiasme kunnen vinden. Daarvoor ben ik super dankbaar.'

Hoe heeft hij je gesteund tijdens je break-up?
'De eerste paar dagen dat het uit was heeft Job me alleen maar nummers gestuurd. 'Me Myself & I' van Beyoncé. Roxette: 'It must have been love, but it's over now'. We houden allebei super erg van pophits. Dat is zijn manier om me te ondersteunen. Naast praten natuurlijk. Het is iemand die me heel dierbaar is, en waarvan ik veel leer. Zelfs binnen onze vriendschap heeft hij een soort mysterie, dat vind ik vet.'

Wat is zijn meest mysterieuze eigenschap?
'Hoe eigenzinnig hij is. Soms denk ik: who are you?! Terwijl we al fucking tien jaar vrienden zijn. Dat vind ik alleen maar fijn, dat ik hem soms nog steeds totaal niet kan plaatsen.'

Alleen Bij Mij is nu uit. Elias Mazian draait als dj o.a. op Best Kept Secret, Down The Rabbit Hole en Wildeburg. Met zijn live-act komt hij ook naar o.a. Wildeburg en Lowlands.