Draaimolen 2022: Ain't no stoppin' us now Draaimolen 2022: Ain't no stoppin' us now

Regen tijdens je set. Je kunt er geluk mee hebben of pech. En dat betekent niet simpelweg: regen is pech, geen regen is geluk. Nee, tijdens een buiendag op een festival is de regen een factor waarmee je je als artiest kunt onderscheiden. Zoals een wielrenner bij wind waaiers forceert, een surfer speurt naar de juiste golf, zo kan een technoproducer die ene geselende bui in zijn voordeel laten werken. Enter: Peder Mannerfelt, een lange Zweed met een flinke baard. Hij ziet eruit als de voorganger van een psychedelisch ritueel, en hij speelt om half uur live op Draaimolen als de alles-of-niets-bui komt. Gaan de mensen dit omarmen en er vol in duiken, of is dit het moment waar de vibe knakt?

Peder Mannerfelt is duidelijk een vibe-lezer. Hij stond ruim een uur eerder al sfeer te tanken een podium verderop bij de manische Spanjaard Hector Oaks, zag daarna Blawan en JASSS aanschuiven als secret b2b en hij zag dat het festival stilaan op gang begon te komen. Hij zag waarschijnlijk ook dat ie zich wel wat kon veroorloven: halverwege zijn liveset laat ie een plaat bewust stuk vallen, om helemaal opnieuw te bouwen. Mannerfelt is een speelse producer, die de regels van de techno bewust breekt met op elkaar botsende elementen. Je zou hem kunnen kennen als collaborator van Fever Ray, en dus van dit soort livesets, die we in Nederland nog nauwelijks hebben kunnen zien. En precies als de rode vlek van de bui precies boven Draaimolen zit, laat Mannerfelt de muziek klappen. Ain’t No Stoppin’ Us Now!

Dat je op exact hetzelfde moment met exact dezelfde bui ook pech kunt hebben bewijst de super b2b2b2b SASS: Moxie, Peach, Saoirse en Shanti Celeste staat 2,5 uur vrolijkmakende house te draaien op het hoofdpodium, maar het is er nat en koud. Een groot deel van de houten vloer is leeg, onder de bosjes aan de rand staan mensen in poncho’s. Ligt niet aan hen, hier is niets tegen te beginnen. Sowieso zijn op Draaimolen de kleinste podia het leukste. En met dat druppelige weer hebben stages met bomen natuurlijk een streepje voor. Ook al is het daar maar schijndroog, je voelt je toch een beetje beschut. En eerlijk is eerlijk: verder is werkelijk nergens op het terrein beschutting te vinden. Ook niet óp de podia: zelfs de schitterende Aura en de imposante main stage hebben een lullige partytent als dakje voor de dj's.

En dus is de Bosrave van Eris Drew en Octo Octa net als gisteren de mooiste plek van het festival. Eris Drew staat haar podium weer totaal te managen. Een doekje om te deppen, apparatuur beschermen tegen schuilende dansers, en vooral: zelf wild dansen. Dit is wat je wilt als je een artiest vraagt een stage te hosten: totale betrokkenheid. Aan het eind van de middag is het daar al helemaal aan. Een vrouw met blond kort haar strak van de lak roept de weifelende muziekjournalist tot de orde: ‘Ik heb een plek voor jou gereserveerd helemaal vooraan. Je moet het er even van nemen, zo vaak zijn ze niet in Nederland’. Ze heeft gelijk: op het podium staan Cashu en Valesuchi, twee Braziliaanse dj’s. Die laatste ken je misschien nog als de vrouw die aankaartte dat Dekmantel hartstikke leuk een dependance in Sao Paolo startte, maar dat in ruil daarvoor amper Zuid-Amerikaanse artiesten in Amsterdam uitgenodigd werden. Het podium van Eris en Octa is sowieso een plek waarbij inclusiviteit en diversiteit hoog in het vaandel staan. Er staan veel vrouwen, trans-artiesten, mensen van kleur. Maar bovenal is het een plek waar wild gedanst wordt.

Cashu en Valesuchi doen dat met een superscherpe mix van acid house en Zuid-Amerikaanse bass, waarmee ze de belachelijke stapel subs links en rechts maximaal benutten. Ruw en energiek. Maar het is de Engelse Angel D’Lite die na hen de jackpot heeft. De zon gaat onder, de lichten aan, en de regen drijft iedereen opnieuw het bos is. Nogmaals: je kunt geluk hebben met een bui. ‘Everybody Is In The Place’, schalt door het bos. En dat is inderdaad het geval. Die wilde rave klassieker van The Prodigy is aardig representatief voor de vibe waarop de Britse met het roze haar zit. De gordijnen aan de rand van het podium lichten schitterend op, vooraan is het een wilde massa van bewegende lichaamsdelen, en achteraan constateert een tevreden brandweerman dat het allemaal precies past. Waarom zou je nog naar een groot open veld gaan als je hier de beste vibe kunt vinden die je maar kunt wensen op een festival?

Bij de buren van Nous’Klaer gaat het er subtieler aan toe, en dat is precies hun signature geluid. Vroeg op de dag was de Zweed Martinou voor velen een ideaal startpunt met zijn warmbloedige house met ijle flarden van melodieën. De Zweed treedt nauwelijks op en al helemaal niet in Nederland, maar hij bracht vorig jaar wel een prachtig album uit bij het Nous’Klaer label. Martinou is een grote kerel met een kek sjaaltje, en zijn gelukzalige blik werkt aanstekelijk in het middagzonnetje. Voor hem is dit het juist moment: niemand hoeft nog te knallen, maar men luistert wel aandachtig naar zijn producties. Hij heeft patent op tracks waar in eerste instantie niets lijkt te gebeuren, maar waar langzaam maar zeker een warme gloed doorheen breekt. Precies wat Nous’Klaer graag toont: fijnzinnige house zonder obligaat geschreeuw, waarin de goede luisteraar toch ontzettend veel moois weet te ontdekken.

Nous’Klaer laat zich niet gek maken door de knaldrang op alle andere podia. Labeleigenaar Sjoerd Oberman houdt het tempo laag samen met John Talabot, en ook de ster van het label - Sjoerd’s broertje Oceanic - begint laag in de energie. Hij draait samen met Avalon Emerson, een van de meest creatieve dj/producers van de laatste jaren. Laag in de energie betekent in dit geval opnieuw: geduld, luisteren, horen hoe in sublagen van elke track ritmes verschuiven en aanzwellende geluiden voor dynamiek zorgen. Ze zijn een mooi koppel, Avalon en Oceanic, super enthousiast dansend op elkaars platen. Mooi momentje: even voor negen uur gaat de regentent boven het podium weg. Godzijdank: nog drie uur gegarandeerd droog dansen. 

Het is best moeilijk om met zulke subtiele muziek de aandacht vast te houden tussen de overdaad aan prikkels. Draaimolen kent vele smaken house en techno, en dan ook nog experimentele elektronica en synthpop op een live podium. In de verste hoek van het veld staat good old Luke Slater met een gezellige zomerse blouse een Soulphiction plaat met een Chic sample staat te draaien. Footwork pionier RP Boo vermangelt de mierzoete Hall & Oates met hyperkinetische beats en harde bassen. En Skee Mask vormt een team met DjRum voor een glasharde set waarin alles wankel is: beats schieten onder je vandaan, melodieën zijn niet meer dan glitches. En ondertussen flitsen de lichten op het grid boven de pit waanzinnig. Ook als je niet weet hoe je hierop moet dansen - niet zo gek - is het nog de moeite waard hier een kwartiertje ademloos naar te kijken.

Dan de grote finale. Ook nu knetteren de podia in alle uithoeken, maar het zijn twee uitersten die het meest lonken: bij Nous’Klaer de super ervaren Fransman Laurent Garnier, op het hoofdpodium de immens populaire Ki/Ki, die zichzelf een onmogelijke opdracht op de hals gehaald heeft: met haar eerste liveset ooit het grootste podium afsluiten. Eerst Garnier, een meester in de gedoseerde climax. Tien minuten voor hij begint staat hij naast Avalon Emerson alsof hij al aan het werk is: luisterend naar zijn koptelefoon, ogenschijnlijk mixend, bewegend op het ritme. Even is hij in verwarring als Oceanic afsluit met een synth-r&b plaat van 070 Shake, maar hij weet natuurlijk wat hij moet doen. Hij begint met een soft touch, met een bezwerende spoken word plaat. Maar hij grijpt het veld past echt goed met ‘Impulse’ van John Monkman, een typische Garnier plaat: steady mid tempo ritme, sweeps en swooshes die je mijlenver hoort aankomen maar die je toch overweldigen door harder en langer door te gaan dan je dacht. Er zit waanzinnig veel dynamiek in de trage climaxen van Garnier, en hij bespeelt zijn dj-apparatuur met zo’n gedreven blik alsof hij het allemaal voor je neus staat te produceren. Mooi om te zien.

Dan naar Ki/Ki, die niet de ervaring meebrengt van Garnier, maar die wel totaal het momentum heeft. Overal waar Ki/Ki draait is het bomvol, of het nou op DGTL, Wildeburg of Lowlands is. Maar Draaimolen heeft iets unieks: vandaag maakt Ki/Ki haar debuut als live-artiest. Huh, maar we kennen haar toch nog helemaal niet als producerende artiest? Niet echt nee, we weten wel dat ze aan het werk is in de studio, maar om nou te zeggen dat ze al een compleet oeuvre heeft: niet bepaald. Misschien is het projectie, maar er straalt spanning van haar af, als Job Jobse met Bombfunk MC’s ‘Freestyler’ zijn set afsluit. Ga er maar aan staan, voor dat veld vol mensen. Da's pure bluf.

Die horen Ki/Ki natuurlijk doen wat je van haar verwacht: ze bouwt zelf net zulke snelle trance-tracks als ze altijd uit de jaren negentig en vroege jaren nul opdiept. Ze heeft een megaslim gat gevonden, want ze draait echt snel, lekker knallen, maar wel super toegankelijk. Je voelt bij deze liveset nog wel dat het de allereerste ooit is. Er zitten nog niet heel veel lagen in, niet veel ‘momenten’ die horen bij een afsluitende set. Echt goede producties hebben iets extra’s, en dat hoor je nog niet veel in dit uur. Maar misschien hoeft dat ook niet: gedragen door een gigantische lichtpilaar, een gordijn van rook en een flinke batterij lasers speelt Ki/Ki het grote veld aardig plat. Vooral haar laatste plaat komt aan, als ze net even wat meer ruimte neemt voor een break, en dan langzaam weer op te bouwen. Nog één keer dan, en dan net even wat meer tijd voor de laatste drop. 

Zo brengt Ki/Ki Draaimolen 2022 tot een climax en trekt het publiek langzaam en tevreden naar de uitgang. De alles-of-niets bui van half acht heeft de sfeer niet geknakt. Met de rampzalige financiële balans van de eerste dag, waarvoor de organisatie de ticketprijs halveerde om toch maar genoeg volk binnen te krijgen, is het wel de vraag of dit de laatste Draaimolen was. Het is niet.te hopen, want dit is een one of a kind festival in Nederland. Een ding is zeker: Draaimolen had vandaag een terrein vol muziekliefhebbers die zich niet lieten kisten. Velen van hen zullen zelfs nog wel even door willen. Psst, dat kan stiekem, want de bosrave van Octo Octa en Bored Lord gaat voorbij de curfew. Zoals het hoort bij een bosrave.