De Belgische wereldster Stromae speelde zaterdag twee nummers in Matthijs Gaat Door, en dat leverde spectaculaire muziektelevisie op. Allereerst omdat een internationale artiest van dat kaliber eigenlijk nooit zo’n ambitieus, op maat gemaakt optreden geeft in een Nederlands tv-programma. Omdat die drone-shots vrij sensationeel waren. En omdat er überhaupt zoveel livemuziek in de uitzending zat. Hoe flikten ze dat? Creative director Pim Brassien vertelt.

Daags na de uitzending van Matthijs Gaat Door moet creative director Pim Brassien zichzelf nog steeds een beetje in zijn arm knijpen: Stromae had wereldwijd pas twee (!) optredens gedaan met zijn nieuwe werk. Eentje in de hyperpopulaire Amerikaanse latenightshow van Jimmy Fallon, eentje bij het Franse achtuurjournaal… en afgelopen weekend was de Belgische ster dus in fucking Almere om zijn singles ‘L’Enfer’ en ‘Santé’ live te doen. Niet zomaar op de automatische piloot, maar met tien strijkers erbij, en tien zangers van de Nationale Opera. Met een duizelingwekkende drone die vanuit zijn hand opstijgt. Met nóg meer visuele trucs. Het leverde spectaculaire televisie op, die bovendien uitstekend werd bekeken.

‘We hoorden van Universal Nederland dat Stromae met nieuw werk kwam, en één ding in Nederland wilde doen’, vertelt Brassien erover. ‘Jessica van Amerongen is bij ons de baas van de muziek, ze deed dat ook al vijf jaar bij DWDD en haar contacten zijn supergoed. Via Universal kreeg dus Stromae te zien hoe wij de eerste twee seizoenen van Matthijs Gaat Door te werk gingen, zowel muzikaal als visueel, en daar waren ze heel enthousiast over. Ze begonnen zelf al over de onetaker met drone die we maakten met de Edisons.’

‘Ergens dacht ik: we moeten een zo krankzinnig mogelijk plan schrijven, we moeten groots inzetten op muzikaal en visueel gebied. Dan laten we zien dat we iets heel tofs willen doen met ze. Zijn broer is de visuele baas van alles, zijn vrouw is stylist en heeft een grote vinger in de pap, hijzelf vindt ook van alles wat. We wisten: ze zijn de beste vertalers van muziek naar beeld ter wereld. Zie ook de dingen die Stromae eerder heeft gedaan, bij het Franse journaal, maar ook de videoclip van ‘Formidable’ met verborgen camera’s. Dus stuurden we een plan van 6 A4’tjes naar België.’

Wat stond er in dat plan?
‘Daarin stond dat we strijkers en zangers wilden toevoegen, en de Sven Hammond Big Band. Het was maar de vraag hoe ver ze daarin wilden gaan. En ik had de drone bij ‘Santé’ eigenlijk voor ogen in ‘L’Enfer’. Dat nummer gaat over depressies en demonen, ik had het idee dat het halverwege stil zou vallen. Hij zou middenin een zee van mensen staan, eenzaam aan de top, en die drone zou close naar zijn gezicht vliegen… en hij zou een kopstoot geven tegen de drone als visualisatie van de demonen in zijn hoofd. In de laatste vijftig seconden zouden hij en de drone in gevecht gaan.

‘Afgelopen maandagochtend hadden we een lange Zoom-meeting waarin we onze ideeën echt konden toelichten. Ze wilden dat ‘L’Enfer’ kleiner zou blijven, maar bij ‘Santé’ legden ze de regie bij ons neer: “Die drone is zo tof, bedenk maar wat.” We hebben het vervolgens omgegooid, en zijn donderdag gaan testen wat we konden gaan doen.’

Kan er iets mis gaan met zo’n drone?
‘Nou… de regisseur, Henk van Engen, en ik dachten: moet hij die drone niet vasthebben? “Kan dat?”, vroegen we de drone-piloot. “Nou ja… je moet wel oppassen, want als hij zijn vinger verkeerd heeft kan het een beetje misgaan.” Het moest lijken alsof hij een selfie-camera vasthield, en wanneer die rare Zuid-Amerikaanse off-beat er na veertig seconden in komt, vliegt de camera opeens uit zijn hand. Dat zijn we gaan testen met Jessica als oefen-Stromae. We hebben proefopnames gemaakt, die stuurden we donderdagavond om 7 uur naar België. De hele nacht hebben Jessica en ik naar onze telefoon zitten staren, bij elk plingetje sprongen we op. Maar we hoorden nog niks, dus om 11 uur zijn we maar gaan slapen. Om 10 voor 1 ’s nachts kregen we een mail: “Looks really cool, let’s see how it works out.” Ze waren enthousiast, maar hielden wel een kleine slag om de arm. De superster moet niet gewond raken, natuurlijk.’

Stromae bij Matthijs Gaat Door

Nee, dat lijkt me niet.
‘Op vrijdag voelde je de spanning op de vloer. Het is toch een wereldartiest die stadions heeft uitverkocht in Amerika en Europa. Hij kwam binnen met een enorm apparaat, een flinke band en allerlei roadies. Dan wordt de sfeer in de studio meteen anders. Met ‘L’Enfer’ waren ze al heel blij, ze deden een paar kleine aanpassingen in de geweldige visuals van Thijs Bul en het lichtplan, en dachten op elk detail mee. Dus gingen we de drone uitleggen: je moet je hand een beetje als een bol houden, niet andersom want dan komen je vingers erin terecht. De eerste repetitie gooide hij de drone weg. Dat ging een beetje mis: het apparaat tikte tegen zijn vingers aan. “Did it work out? I had a little bit of pain”, zei–ie. De mensen om hem heen schrokken ook: “Moeten we dit wel doen?!” Maar de propellors zijn heel klein, je raakt niet echt gewond, maar je wil niet dat hij schrikt tijdens zo’n performance. Hij wilde alvast een gemonteerde versie zien van de repetitie, dus ik als een gek monteren. Na een minuut kijken zei hij al: “Yes man, really cool, let’s do it.” Hij wilde zien hoe het matchte, of die selfie-stand van 40 seconden niet te lang was. Echt geweldig dat het lukte, ikzelf word er altijd heel gelukkig van om iets te verzinnen dat echt NIEUW is. Ik ga er al heel lekker op dat hij vanuit de leader in zwart-wit verschijnt. Dat blijkt een selfiestick te zijn, en dat blijkt weer een drone te zijn. Mijn hippe neefje met verstand van cameravoering moet denken: “Hoe flikken ze dat?” Maar mijn moeder moet ook verrast zijn.’

De spectaculaire drone-onetaker bij de Edisons

Het doet natuurlijk denken aan de spectaculaire drone-onetaker bij de uitreiking van de Edisons.
‘Ja, ik volg al een paar jaar de opkomst van FVP-drones. Dat zijn hele kleine drones van 10 bij 10 centimeter, zelfgesoldeerde dingen die heel hard gaan en waarmee racewedstrijden worden gehouden door parkeergarages enzo. Daar kwam een videofunctie bij, en zo werd te gek gefilmd hoe snowboarders pistes af gingen. Ik zag dat ergens en schreef op een lijstje: hier moeten we wat mee. Maar je wil niet dat het alleen maar een spectaculair beeld is, je wil dat het de inhoud versterkt. De Edisons kwamen naar ons toe gewaaid omdat ze geen uitreiking in de Gashouder konden houden. En Matthijs die zegt: “Dit zijn de drie genomineerden…. en de winnaar is…!”, dat is helemaal niet zo leuk, dat levert stomme televisie op. Daar kwam die drone bij kijken: als we de winnaars nou samen een nummer laten doen aan het begin van de show? Eerst vliegt de drone langzaam, dan ineens door de steigers en tussen iemands benen door. En die vliegt ook door de naamtitels heen: “Beste rock… Di-rect! Dat is een spannende manier om alles aan te kondigen.’

Ging dat in een keer goed?
’Nou ja, die dingen zijn zo klein, al vliegt–ie in je gezicht, dat doet niet écht pijn. Maar je opname loopt wel mis. Het nummer duurde 4.40 en die drone kon maar 5 minuten vliegen op een batterij. Dat was spannend. En de airco moest uit, want anders kon dat ding niet vliegen. Elke minuut werd de studio een graad warmer. Ik overdrijf niet, het werd wel 35 graden. En ik zit in het oor van de dronepiloot te roepen: “Tien seconden tot bocht drie!” “Sneller!” “Langzamer!” “Go!” Ik had hem te vroeg gecued, waardoor hij al 12 seconden bij Eefje hing voordat ze begon te zingen. Shit, ok jongens, nog een keer. De tweede take vloog hij in de laatste minuut recht tegen de violist aan, en stortte hij neer. Daarna ontstond de stress: het is bloedheet, we moeten de hele show nog opnemen, vijf van de grootste bands van Nederland staan allemaal te wachten… en de derde take viel de drone op tweederde uit door een batterij-issue. Ai. Er was geen ruimte voor een vierde take, dus moest ik maar een beetje gaan knippen en plakken. Dat vind ik heel jammer, je kunt trucage gebruiken maar ik wíl dat het echt is. Dus wij die eerste run terugkijken, en we dachten: wacht effe, als we bij Eefje de titels in beeld zetten, dan voelt het helemaal niet meer te traag en ondervangen we 10 seconden. Toen werkte het, zonder knippen!’

Stromae bij Matthijs Gaat Door

Naast Stromae zat in de uitzending ook nog S10 met Joep Beving, Joost Oomen over ‘Straight, No Chaser’ van Thelonious Monk, én Paul Haenen die ‘Fly Me To The Moon’ zingt. Terwijl ooit werd geroepen: muziek is een ultiem uitzapmoment. Geldt dat niet meer?
‘In de kijkcijfergrafiek bij DWDD zag je vroeger inderdaad een dipje bij “De Minuut”. Als er harde rock te horen was, zapten 200.000 mensen naar RTL 4. Nu zie je dat niemand wegzapt: mijn moeder van 70 vindt het leuk dat Paul Haenen er is, maar gaat ook mee in de nieuwe single van S10. We brengen oude mensen met jonge muziek in aanraking en andersom. Maar we denken ook heel hard na hoe we het zó in beeld brengen dat je niet afhaakt.’

Hoe belangrijk is muziek voor Matthijs Gaat Door?
‘We hadden vanaf het begin al ingezet op veel ruimte voor muziek met de bigband van Sven, maar elke aflevering gaan we weer meer richting de muziek omdat we merken dat we iets unieks brengen. We voegen echt wat toe aan het tv-landschap. Bij het vorige seizoen vroegen we artiesten covers te doen van bekende nummers, daarna zagen we andere programma’s dat kopiëren. Dus voelden wij de drift om te vernieuwen, met meer jazz in de basis, we omarmen The Real Songbook, en integreren een stijl geïnspireerd op jazzlabel Blue Note. Die is ontworpen door Thijs Bul, die ook verantwoordelijk is voor alles op onze grote led-schermen. Die typografie zit in bijna elke seconde van het programma. Wat ook ontstond: we willen elke uitzending een soort videoclip als visueel toetje, een optreden met een veel groter beeldplan. Hoe zetten we ze neer? Wat krijg je te zien? Een week geleden hadden we Benny Sings met “Blinding Lights” van The Weeknd, met een heel ander arrangement en bijna jazzy en chill, neergezet op een grote bank met tien zangers om hem heen. Het optreden van S10 deze week was een bijna Songfestival-achtig optreden, met een rookvloer, visuals en de manier waarop we het hebben neergezet. We denken altijd na hoe we de arrangementen nog meer kunnen laten opvallen, en dat visueel kunnen neerzetten. Dat kwam de afgelopen aflevering in het kwadraat bij elkaar.’

Wat denk je: vaker zulke internationale sterren in het programma?
‘Kijk, internationale tours hebben best wel stilgelegen door de pandemie, hopelijk gaat het nu langzaam maar zeker gebeuren. We zagen dit optreden van Stromae wel als een visitekaartje naar andere artiesten. Als we dit nou heel goed doen? Dan staan we internationaal op de kaart bij de muzieklabels. Het zou waanzinnig zijn, af en toe de show eindigen met een grote artiest die iets doet dat hij nog niet eerder heeft gedaan.’