Overal in het land poppen groene lichtjes aan op de landkaart. Het idee ontstond in Amsterdam, maar inmiddels gaan tientallen clubs en discotheken in het hele land mee in het protest De Nacht Staat Op. 12 februari gaan ze open, of het nou mag of niet. En niet voor één nacht, beloven ze, maar gewoon weer elk weekend. Wat mogen we verwachten?

‘Voor Unmute Us gingen 80.000 mensen de straat op hier in Amsterdam, er werd niet eens op gereageerd.’ Volgens Pieter de Kroon, eigenaar van de Chicago Social Club aan het Amsterdamse Leidseplein, was dat een duidelijk signaal van het kabinet. Nachtcultuur staat niet op de radar, moet volstrekt genegeerd worden. Dus toen bij de laatste persconferentie de nachthoreca weer niet in het verhaal van Rutte en Kuipers voorkwam, ging hij in beraad met het Overleg Amsterdamse Club. Het plan dat daar uit kwam rollen: De Nacht Staat Op. Geen gelul, geen geduld meer, het nachtleven gaat open, of dat nou mag of niet. ‘Anders verandert er niks, terwijl mensen elkaar allang opzoeken op illegale party’s en huisfeestjes. Dan kunnen we beter een veilige uitgaansomgeving bieden.’

Minister Micky Adriaansens van Economische Zaken heeft direct laten weten dat de coronaregels gehandhaafd worden, en dat clubs die tegen de regels in open gaan een boete tegemoet kunnen zien. ‘Regels zijn regels’, laat de minister optekenen. Pieter de Kroon schrikt daar niet van, zegt hij. Hij heeft uiteraard ook de burgmeester van Amsterdam op de hoogte gesteld van de plannen. Die heeft laten weten ‘op de hoogte’ te zijn van de plannen. Een ontvangstbevestiging dus, maar geen inhoudelijk standpunt. 

Alle clubs die hun handtekening zetten onder de actie weten dat ze een risico nemen, en dat doen ze bewust. Het is tijd voor ongehoorzaamheid. Toch zal dat niet bij iedereen zonder heetgebakerd overleg gegaan zijn. Dat zit hem onder meer in de voorwaarden van opening. De Nacht Staat Op is geen protestactie van een dag, zoals Kapsalon Theater onlangs. Nee, clubs willen ‘blijvend’ open. Maar ze gooien niet alle coronaregels zomaar overboord. ‘We gaan er niet met gestrekt been in, we vragen bezoekers wel om een coronatoegangsbewijs’, zegt Pieter de Kroon.

Maar ja, die verdomde coronapas

Voor TivoliVredenburg is dat reden om niet mee te doen. Dance-programmeur Michiel Peeters legt uit dat hij geen vertrouwen heeft in dat systeem, waarbij gevaccineerden sowieso naar binnen mogen, niet-gevaccineerden met een test. ‘Als we nu open gaan met 3G is de kans groot dat iedereen corona krijgt, inclusief de artiesten en de crew. Ik zou graag aandacht vragen voor 1G, waarbij iedereen getest wordt. We hebben ook aangeboden aan de clubs die wel meedoen om als een soort teststraat te fungeren. Wij vinden het belang van de nacht heel groot en staan achter de actie, maar de vorm die nu gekozen is vinden wij niet verantwoord. Kijk, niemand wil 1G op de lange termijn, maar op de korte termijn kan het ons helpen.’ Pieter de Kroon is het daar niet mee eens. 1G is geen optie, vindt hij. ‘De testbereidheid is niet groot genoeg om dat te doen, en de testcapaciteit is ook niet groot genoeg.’

Voor meer clubs is het 3G-beleid reden voor twijfel. Poppodium Rotown in Rotterdam besluit niet mee te doen, om twee redenen: ‘Natuurlijk kunnen we 12 februari een geweldige nacht programmeren, ook als daar geen toestemming voor is. Wat kan er gebeuren? De politie die het pand ontruimt? Een officiële waarschuwing? Dat overleven we wel. Maar door na 12 februari nacht na nacht open te gaan, brengen we ons podium in gevaar. Of we het nou leuk vinden of niet, we hebben te maken met vergunningen en subsidies en die afhankelijkheid maakt dat we niet zonder gevolgen alle regels kunnen negeren.’

‘Een ander punt ligt gevoelig, dat weten we. Bij veel clubs die meewerken aan “De Nacht Staat Op” wordt expliciet vermeld dat er wordt gevraagd naar een 3G-bewijs. Logisch, op dit moment is dat de voorwaarde om iets te organiseren, maar we blijven daar ontzettend veel moeite mee houden. Vooral nu duidelijk is geworden o.m. uit onderzoek van de TU in Delft dat de effectiviteit van alle vormen van een G-bewijs zijn afgenomen. We hebben eerder meegewerkt aan deze regel om artiesten en ons personeel aan het werk te kunnen houden, maar hoe eerder deze – inmiddels buitenproportionele – maatregel wordt afgeschaft, hoe beter.’

Ook Paradigm worstelt met het coronatoegangsbewijs, maar laat het kwartje uiteindelijk de andere kant op vallen. De Groningse club gaat wél open. Met 3G, maar alleen omdat het nu eenmaal moet. Hun statement luidt: ‘Tijdens de Corona-pandemie hebben wij het coronatoegangsbewijs (CTB) gehanteerd, met gemengde gevoelens. Uiteraard wilden we onze bezoekers (en hun omgeving) bescherming bieden, maar eigenlijk werd het al snel duidelijk dat Testen voor Toegang niet waterdicht was en daarmee het CTB. Tenminste, de methode had waterdicht kunnen zijn, maar er werden bepaalde essentiële onderdelen en aanbevelingen uit het Fieldlab onderzoek weggelaten waardoor er lekken ontstonden. Een voorbeeld: een positieve vaccineerde bezoeker kan gewoon binnen komen. Toch werden we verplicht om het beleid toe te passen en werd er gedreigd met heftige sancties: hoge boetes die we nooit zouden kunnen ophoesten en sluiting. Ondertussen zorgde het beleid voor polarisatie en uitsluiting van bezoekers. Het ging in tegen onze belangrijkste kernwaarden: vrijheid en gelijkheid. Op onze plek is iedereen welkom. We kwamen in een ongekend grote spagaat terecht, we hebben er nachten lang wakker van gelegen. Nu er wetenschappelijk bewijs is dat 3G en 2G nauwelijks effect hebben en landen om ons heen zelfs alle Corona maatregelen loslaten, zien wij geen reden meer om ze nog toe te passen. Wij willen open en zonder CTB.’

Kortom, er is geen club waarbij de opening zonder slag of stoot tot stand komt, maar velen kiezen er toch voor zich aan te sluiten bij De Nacht Staat Op. Hieronder vind je een bloemlezing van feesten in het hele land.

De Nacht Staat Op: 12 februari 2022