Fenomenaal openingsconcert Draaimolen verheft raven tot kunst Fenomenaal openingsconcert Draaimolen verheft raven tot kunst

Tering, je zou maar naar beneden donderen. Of je grip verliezen. Maar nee, het is alsof de zwaartekracht niet bestaat, zo soepel voeren de dansers van Transcending Bodies bij Bendik Giske’s optreden hun choreografie uit. En dat op een metershoog, steil dak! Met katrollen worden ze omhoog getakeld. Onder hen, in het driehoekvormige prieel, speelt Giske. De Noorse saxofonist gebruikt de aanslag van zijn kleppen als percussie, zijn gelaagde melodieën tollen om hun eigen as. Het is behoorlijk hypnotiserend, en als de rattenvanger van Hamelen stuurt-ie zijn dansers aan.

Hè? Een festival? Jazeker. Eerder dit jaar zal het Tilburgse dancefestival Draaimolen de bui al aankomen: een grootschalige editie, dat zou nooit wat worden. En dus is Draaimolen nu opgeknipt in tien dagen: een stel "gewone" dance-dagen, smaakvol gecureerd met spannende dj's uit alle windstreken. Én: een paar intiemere luisterconcerten, ergens in de hoek van experimentele festivals als Le Guess Who? en Rewire. Behoorlijk niche, dus, met een nóg grotere nadruk op kunst en performance dan gewoonlijk. Zeker bij het speciaal hiervoor gecureerde openingsconcert. Sowieso schuift deze avond als een puzzel in elkaar. Het is een warme nazomerdag, tijdens de zonsondergang ziet het bosrijke MOB-complex er extra fraai uit, en dan is er nog de kunst. Moderne dansers verstoppen zich kronkelend in het hoge gras, er is schitterende lichtkunst, en een kunstinstallatie met spiegels en poëzie hakt er bij een paar bezoekers zo hard in dat ze spontaan beginnen te huilen. Het is sowieso een behoorlijk intieme avond, met maar één stage. Doorgaans is de spierwitte Chapel bedoeld voor ambientconcerten, nu leent het zich perfect om je in het gras te vlijen bij Bendik Giske, of omhoog te kijken naar de sterrenhemel bij Caterina Barbieri’s spacende synth-composities.

Daar leent de muziek van de Italiaanse zich perfect voor: uit haar modulaire synthesizer trekt ze composities waardoor alle besef van tijd je verlaat. Natuurlijk, dit is machinale muziek, met minieme variaties op repetitieve thema’s, maar Barbieri laat haar melodieën zo inzakken of uitdijen dat je er helemaal in kunt wegzinken. Dit openingsconcert is de grote trots van het festival dit jaar, en is speciaal om de Italiaanse heen gebouwd. Dus wippen de andere artiesten af en toe het podium op om met haar mee te spelen. Eerst Giske dus. En even later staat de in Berlijn woonachtige vocalist Lyra Pramuk in het pikdonker te spelen, terwijl een rookmachine een dun laagje mist optrekt. Dat is zo’n beetje de sfeer. Pramuk lijkt wel een elf met dat spierwitte gewaad en witblonde haar, en ze wikkelt haar prachtige, geloopte vocalen in lagen reverb, alsof ze staat te zingen vanuit een holle grot. Om te janken zo mooi.

Om maar te zeggen: met ieder optreden weet Draaimolen beelden neer te zetten die tot de verbeelding spreken. Ook bij Nkisi, een Congolees-Belgische producer die het stokje overneemt met doffe kicks en snijdende, percussieve ritmes. Plotseling bewegen de dansers zich tussen het publiek door. Eerst nog traag, maar vanaf het moment dat Nkisi een knallende kick erin gooit, beginnen ze als bezetenen te dansen. Écht bezeten. Die scherpe, precieze bewegingen, het doet een beetje denken aan Rosamund Pike in deze Massive Attack-videoclip. Achterin beweegt een groep als marionetten in een strakke formatie, vooraan op een witte verhoging rolt en trapt een jongen wanhopig in het wild, alsof hij vecht met een onzichtbare tegenstander. Voor hem staat een groepje bezoekers stug te dansen op Nkisi’s gabberkicks. Alsof er niets aan de hand is. Hilarisch, totaal creepy, en tering vet.

Zo’n intense samensmelting van muziek, kunst en performance? Er is geen festival in Nederland dat het Draaimolen zou nadoen. En het mag gezegd worden: zelfs na anderhalf jaar vol tegenslagen weet het Tilburgse festival de omstandigheden naar eigen hand te zetten, te onderzoeken waar de mogelijkheden zitten en iets compleet innovatiefs neer te zetten. Zo eindigt zelfs dit niche luisterconcert in uitzinnig dansen. Als de muziek om tien voor elf stopt, voelt dat veel te abrupt. Alsof je hierna gewoon de bosjes in kunt duiken, en verder kunt raven in de bossen van het MOB-complex. Gelukkig zijn er nog negen dagen te gaan.