Waarom is het zo verdomd lastig festivals voor 750 man te organiseren? Waarom is het zo verdomd lastig festivals voor 750 man te organiseren?

Probeer deze maand een evenement voor 750 man te organiseren, en je krijgt direct knallende koppijn. Ja, volgens Mark Rutte en Hugo de Jonge is het mogelijk, zo zeiden ze in de persconferentie van 2 augustus. Met toegangstesten, en vervolgens zonder 1,5 meter en zonder zitplaatsen. Dat is nog altijd kleinschalig, maar klinkt wel als een écht feestje.

Bij de Amsterdamse techno-organisatie Intercell dachten ze na die persconferentie dat ze gerust konden ademhalen. Ze hadden voor 29 augustus een tien uur durend feest met KI/KI in de planning staan op De Binnenplaats van het Warehouse H7. Ruimte zat daar, ze organiseren er al vijf jaar grotere evenementen en de gemeente Amsterdam had ze telkens zonder problemen een vergunning verleend.

‘We waren positief gesteld’, vertelt Denzel Zurburg van AFP Events en Intercell. ‘De gemeente is welwillend, maar we kregen al snel toch te horen: “Dit gaat waarschijnlijk niet lukken.” We hadden een coronaplan aangeleverd in juni, moesten daar wat kleine aanpassingen aan doen wegens nieuwe regelgeving, maar we kunnen dit veilig en volgens de regels doen. Dat weet de gemeente.’

En toch kan Intercell niet doorgaan. Dat is best verwarrend: in principe mag je een evenement voor 750 man organiseren. Maar in horecagelegenheden is ‘entertainment’ niet toegestaan, om te voorkomen dat mensen in een kroeg te dicht op elkaar gaan staan rond een band, dj of groot tv-scherm. Ook op terrassen is entertainment verboden, en daar gaat het mis. ‘Dat stuk grond van De Binnenplaats wordt niet vaak als terras gebruikt, maar heeft wel een terrasvergunning. De gemeente zegt dat dit juridisch een obstakel is, door de spoedwet is alles in horeca en op het terras verboden. Heel frustrerend. De gemeente wil wel meedenken, maar ze worden tegengehouden door die wet en kunnen hier geen beslissing over nemen. Het is bijna lachwekkend, het wordt ons onmogelijk gemaakt.’

Hier zijn meer organisaties in Amsterdam over gestruikeld: Garage Noord wilde ook een kleinschalig openluchtfestival organiseren voor de deur van de club, maar mag dat niet wegens de terrasvergunning. En ook op het Westergasterrein in Amsterdam probeerden ze iets vergelijkbaars van de grond te krijgen, vertelt Vincent Reinders van Radio Radio. ‘Met Westerunie wilden we vergunningen voor zes tot acht evenementen aanvragen bij de gemeente, we hadden al een heel programma gemaakt. Maar vanuit Den Haag kwam het besluit dat zoiets niet op een terras mag worden georganiseerd, dus het gaat niet door.’

Het schrijnende is, vertelt Reinders, dat je in principe wél tweehonderd meter verderop op het grasveld in het Westerpark een festivalletje voor 750 man zou kunnen organiseren. Maar daar zitten ook haken en ogen aan: op zo’n terrein moet je een nieuw veiligheidsplan en geluidsplan maken, het aanvragen van een vergunning is dan al gauw een tijdrovende kwestie én het is simpelweg te duur om in het park een podium op te bouwen en de benodigde faciliteiten aan te leggen. Dat erkent ook Zurburg van Intercell. ‘Al mag je twee of drie weken open, het is financieel niet haalbaar om daarmee uit de kosten te komen. In De Binnenplaats hadden we de faciliteiten allemaal al. We hebben voor september twee edities in optie staan, maar durven nog niets aan te kondigen.’

Er zijn een paar locaties waar het wél mogelijk is om voor 750 man festivals te organiseren: Thuishaven heeft een permanent festivalterrein waar ieder weekend wel wat te doen is, Festifest organiseert lastminute een tweedaagse XS-editie bij Noorderlicht. Maar zulke plekken zijn schaars, zegt Reinders. ‘Half voor de grap zette ik op Facebook een oproepje: weet iemand geschikte locaties? Allerlei organisatoren reageerden met: “Join the club.” Er zijn een hoop mensen op zoek, met bar weinig resultaat.’

(tekst gaat verder na de video)

Kijk naar de line-up van Bruis Festival in Maastricht – dat wordt georganiseerd door poppodium De Muziekgieterij – en waarschijnlijk denk je: dit kan toch helemaal niet uit voor 750 man? Op het driedaags evenement dat dit weekend plaatsvindt staan headliners dEUS, Balthazar en De Staat, daaronder prijken namen als Sylvie Kreusch, Ruben Block, Robin Kester, The Homesick en Personal Trainer. ‘Dat klopt, dit kan eigenlijk helemaal niet’, vertelt Richard Loomans, zakelijk directeur van De Muziekgieterij.  Eigenlijk zou het festival voor 3000 man plaatsvinden, nu zijn er nog maar 750 man welkom. En toch gaat het festival door. ‘Dat betekent dat we zo’n 125.000 euro mislopen aan inkomsten. We hebben kunnen snijden in de productiebudgetten, boekingskantoren zoals Mojo en Friendly Fire hebben ontzettend meegedacht, en uiteindelijk houden we een financieel gat over van 25.000 euro. Hoewel dit economisch niet uitkan, hebben we besloten dat het maatschappelijke karakter veel zwaarder weegt. We willen een perspectief hebben, we willen dit doen voor de bezoekers, muzikanten en medewerkers die allemaal al anderhalf jaar op een houtje bijten. Maar het voelt alsof het kabinet een soort ontmoedigingsbeleid voert: je kunt alleen aanspraak maken op het garantiefonds als je annuleert, niet als je in aangepaste manier doorgaat. Terwijl het zelfs voor een braderie niet rendabel is om een band te laten optreden voor 750 man.’

Bruis gaat door, maar Loomans heeft ook een pijnlijk verhaal over techno-feesten die de Muziekgieterij in de zomer op zondagen wilde organiseren in de buitenlucht. ‘We hebben die vergunningen ingetrokken toen festivals werden verboden, maar met de versoepelingen wilden we ze alsnog organiseren. Daarvoor hadden we een nieuwe vergunning nodig, maar van de gemeente kreeg ik te horen: “Dat red je niet binnen 8 weken.” Dat is immers normaliter de termijn om een vergunning aan te vragen, en daar wijken ze niet vanaf. Ik neem het ze niet kwalijk, hoor: het is een redelijke termijn om te zorgen dat iedereen ernaar kan kijken, maar het maakt het onmogelijk om in deze tijden een nieuw evenement uit de grond te stampen.’

Het Tilburgse dancefestival Draaimolen had al vroeg besloten om geen jaar in onzekerheid te willen leven: normaliter trekken ze begin september 13.000 bezoekers op één festivaldag, in februari besloten ze al dat uit te smeren over tien concert- en festivaldagen met telkens maximaal 1400 bezoekers. ‘We dachten: dit zou echt wel mogelijk moeten zijn, laten we daar dan voor gaan. We spelen zo precies quitte en hoeven dan het nieuws voorlopig niet meer te volgen, want dat is slopend’, aldus festivaldirecteur Milo van Buijtene. ‘Het was heel lastig om aan onze beslissing vast te houden. Op een gegeven moment mocht alles weer open, terwijl de kosten bij ons opliepen. Moesten we niet alsnog opschalen? Gelukkig hebben we dat niet gedaan. Anderhalve week geleden kwam de definitieve klap: zelfs 1400 man is niet mogelijk. In de persconferentie word je live door de premier gecanceld, zo voelt dat.’

Toch wilde Draaimolen het het risico nemen, ‘zodat we voelen waar we het ook alweer voor doen. Niet alleen voor onszelf, ook voor de artiesten, agents, leveranciers.’ Daarom besloot de organisatie Draaimolen te cancellen en een alternatief tiendaags evenement te organiseren voor 750 man. Alle tickets werden gerestitueerd en gisteravond gingen de nieuwe tickets in de verkoop. Van Buijtene: ‘Dat is echt een grote puinhoop: hoe zorgen we dat alle kaartkopers de juiste mail krijgen? De mensen die vorig jaar hun ticketgeld doneerden, krijgen die voorrang? We lopen nu heel erg achter met het backoffice werk. De productie is spannend, maar dat redden we nog wel. Al het papierwerk, de contracten en het geregel, dat is nog veel zwaarder. We moesten een nieuwe vergunningsaanvraag doen in een hele korte periode, en gelukkig steunde de gemeente Tilburg ons daarin. Alle artiesten moeten een nieuw contract krijgen, we moeten een verlies accepteren en hopen dat we het kunnen rechtdraaien met TVL en andere steun van de regering. Dit is nogal een sprong in het diepe. Als de steun van de regering tegenvalt, is dit het laatste wat we doen. Maar als we het evenement wéér een jaar naar achteren hadden geschoven? Dan was de motivatie verdwenen. Ik denk echt dat we dan helemaal gestopt waren.’