Verbijsterend nieuws donderdag: de belangrijkste onderscheiding van de Nederlandse popmuziek, de Popprijs, wordt dit jaar niet uitgereikt. Een breuk met een traditie van meer dan dertig jaar, die echt niet nodig was. Sterker nog: het is ronduit kwalijk, betoogt Atze de Vrieze.

Waarom dan? Zijn ze bang dat iedereen bier naar zijn laptop gaat gooien? Ik moest er even om gniffelen, toen iemand gisteren die opmerking maakte. Vijf jaar geleden is het alweer dat de bierdouche tijdens Noorderslag afgeschaft werd. Het zou disrespectvol zijn artiesten die de prijs van hun leven krijgen te overladen met lauw bier, zoals dat in de twintig jaar daarvoor gebruikelijk was geworden. Het begon ooit als protest – 2 Unlimited, dat kan toch niet!? – maar groeide uit tot een ritueel, een doop, een inwijding in de eregalerij van de Nederlandse popmuziek. Ik mis het, maar vooruit, de prijs zelf is belangrijker. De Popprijs is met voorsprong de meest prestigieuze prijs die je als popartiest kunt winnen. Maar dit jaar gaat de prijs niet door, en de hele popsector vraagt zich af: waarom in hemelsnaam?

De sleutel ligt niet bij de jury, zo blijkt. Jurylid Job de Wit twitterde donderdag al: ‘Namens mijzelf wil ik even kwijt dat ik het erg jammer vond dat we als jury geen Popprijs 2020 konden uitreiken.’ En: ‘Je zal maar de plaat van je leven gemaakt hebben, tien jaar daar naartoe gewerkt, toch iets van zo’n jaar hebben kunnen maken, eindelijk voor zo’n prijs serieus in aanmerking komen en dan…’ Ook Volkskrant journalist Gijsbert Kamer, al een jaar of twintig lid van de Popprijs jury, laat weten het ‘totaal oneens’ te zijn met de beslissing om de prijs niet uit te reiken. ‘Sterker nog: het is ons als jury ook maar gewoon meegedeeld. Het was niet eens: we willen het met jullie als jury overleggen. Het is sinds 1986 nooit eerder voorgekomen dat de prijs geschrapt werd. We hebben heus wel eens een jaar gehad dat het moeilijker was, maar altijd was er een winnaar. En zeker de laatste jaren is er altijd een serieus kandidatenveld.’

(Tekst gaat verder onder de afbeelding)

© Jelmer de Haas

Het was Frank Helmink, directeur van Buma Cultuur, die de jury op de hoogte stelde. Dat deed hij al eind oktober. ‘Natuurlijk hebben wij (BVPop/NTB en Buma Cultuur) ook overwogen om gewoon te doen of er niets is gebeurd het afgelopen jaar en om inderdaad een Popprijs te geven’, schreef hij. ‘Alleen: er is nu juist wel wat gebeurd. En nogal wat! Je kunt m.i. dan niet "gewoon" een Popprijs uitreiken, ook niet als je een act kiest die het bovengemiddeld goed gedaan heeft gegeven de omstandigheden. En dat die niet best zijn weet iedereen. Het zijn met name muzikanten begreep ik die de afgelopen weken bij de voedselbank in Amsterdam aankloppen (om maar een voorbeeld te noemen). De komende maanden zal deze situatie niet verbeteren. En ondanks allerlei oproepen om meer steun, laat Den Haag deze sector nogal links liggen.’

Om te beginnen is dat laatste natuurlijk helemaal niet waar. Poppodia zijn de afgelopen maanden overeind gehouden door twee steunpakketten vanuit het kabinet, ondernemers konden een beroep doen over generieke maatregelen. Dat neemt natuurlijk niet weg dat veel mensen in de sector zwaar lijden onder deze crisis. Helmink zegt het zelf al: niet in de laatste plaats de artiesten zelf. Toch waren er volop Nederlandse muzikanten die hun stempel drukten op 2020. Di-Rect scoorde een grote hit en innoveerde met betaalde livestreams, S10 bracht in korte tijd twee bijzondere albums uit, Danny Vera zette de kroon op zijn carrière door Queen van de troon te stoten.

Maar er was dit jaar eigenlijk maar één gedoodverfde winnaar: Eefje de Visser. Zij liet vorig jaar op Noorderslag zien er helemaal klaar voor te zijn, bracht in februari haar vierde album uit en zou zo kunnen doorstomen naar alle grote podia. Als eerste Nederlandse act ooit werd ze door de verzamelde critici in OOR uitgeroepen tot album van het jaar. Lowlands-directeur Eric van Eerdenburg noemde haar als Popprijs-kandidaat in een panel, en ook Gijsbert Kamer zou voor Eefje de Visser gepleit hebben in het juryberaad. ‘Ze heeft nieuwe dingen bedacht, is omarmd door het publiek en was heel sterk in beeld in een moeilijk jaar. Vanaf januari was Eefje de Visser ongenaakbaar.’

‘Maar gezien de situatie waarin de Nederlandse muzieksector nu al vanaf maart vorig jaar probeert het hoofd boven water te houden, past geen feestelijke uitreiking van de Popprijs’, schreven Buma Cultuur en NTB in hun persbericht. En dat is een fundamentele misvatting. Juist in dit jaar moet je alles vieren wat er te vieren valt. Trek die fles champagne open zodra het kan! Juist dit jaar moet je belonen wie zich onderscheiden heeft. Juist nu moet je dat significante geldbedrag overmaken aan iemand die haar investeringen in rook op zag gaan. Het belangrijkste statement dat je hebt in de prullenbak gooien om een statement te maken, dat is simpelweg idioot.