DAT WORDT NOG WAT MET SINTERKLAAS DIT JAAR. Met die songtitel vatte de Amsterdamse punkband Hang Youth al in juni het jaar treffend en definitief samen. Met extreem korte punchlines stortten ze zich op alle problemen van 2020. En dat zijn er nogal wat.

Ben: ’Een gemiddeld popnummer kun je toch makkelijk destilleren tot een minuut?’
Kaj: ’Als na een minuut je punt is nog niet duidelijk is, heb je gefaald.’
Abel: ‘Heb jij niet als je YouTube filmpjes kijkt, dat je sowieso het eerste deel skipt? Je gaat meteen checken: vanaf hier wil ik het zien. Don’t bore us, get to the chorus, maar dan extreem. Onze liedjes zijn vanaf seconde één belangrijk.’
Kaj: ’Maar je moet wel opletten, want het is zo voorbij. Ons beste nummer is ‘Cultural Appropriation’, dat duurt zes seconden.’
Abel: ‘Het is het intro van een Bob Marley nummer, met daarover de tekst "cultural appropriation". Die is echt perfect, zo focking mooi.’

Dit zou ongeveer een volledig interview met de band Hang Youth kunnen zijn, en het zou recht doen aan hun oeuvre. Ultra-kort, to the point, uitgesproken. Dit jaar alleen al verschenen er twee albums vol met punk-memes, die bij elkaar net iets meer dan twintig minuten duren. De tracklist is al genoeg om de band te doorgronden: ‘WE ZIJN DE RUIMTEVAART NIET WAARD’, ‘JOE ROGAN IS EEN LUL’, ‘DE VORST LIJKT OP EEN WORST’, ‘LEG DE ZUIDAS IN DE AS’. Maar twee albums, dat is nog niets. Vijf jaar geleden hoorden we voor het eerste van Hang Youth, en toen brachten ze binnen een jaar vier albums uit. Sterker nog: ze werden een keer uitgenodigd om in de 3FM studio te spelen, en in de pauzes tussen hun eigen optreden door – als de dj een plaat draaide – nam Hang Youth razendsnel een liedje op voor een nieuw album. Studiotijd is immers geld.

Het verhaal Hang Youth begint ergens op de fiets tussen de Javastraat en de Nieuwmarkt in Amsterdam. Kaj: ‘Nou, volgens mij waren we vreselijk dronken, want in mijn herinnering was het niet op de Nieuwmarkt, maar op de Dam.’ Ben: ‘In elk geval waren we vanaf mijn huis naar de kroeg gegaan, maar daar waren we weg gestuurd. Toen zijn we op de fiets naar de stad gegaan, en onderweg bedachten we een punknummer: ‘Hang Youth’. Meteen het riffje ingezongen op onze telefoon.’ Kaj: ‘De eerstvolgende keer in de studio namen we het op. En dan kijk je elkaar aan: gaan we dit doen? Is dit nu een band?’

Abel, Kaj, Ben en Nout speelden al langer samen, maar dan onder de naam The Don’t Touch My Croque-Monsieurs, een absurdistische punkband die ooit nog eens het systeemplafond van de 3voor12 zaal op Noorderslag naar beneden speelde. Abel kennen we ook als rapper, en tegenwoordig als drijvende kracht achter het label Burning Fik met Faberyayo. Maar goed, Hang Youth dus. Er was in eerste instantie drie uur studiotijd geboekt, en de liedjes ontstonden min of meer ter plekke, terwijl ze opgenomen werden. ‘Noem een onderwerp!’ ‘Red de zeehond!’ ‘Ok, speel een riff. Red de zeehond! Red de zeehond!’ ‘Ok, ok, wat speelt er nog meer?’ ‘De dijken, de dijken moeten hoger!’ Drie uur later waren er dertig nummers en had de band bestaansrecht.

Dat klinkt misschien makkelijk, maar volgens Abel van Gijlswijk is het dat niet. Het lastige is namelijk dat er geen speld tussen te krijgen moet zijn. ‘Soms sturen mensen me DM’s met ideeën voor liedjes. Maar vaak is het dan ‘net niet’. Een voorbeeld? ‘Alles is de schuld van Amerika’. Ja. Nee, dat is niet zo. Het is de schuld van het kapitalisme. Ik snap wel wat–ie bedoelt, want Amerika is echt kut, maar dit is hem nou net niet. Je moet na het luisteren van een Hang Youth-album denken: hoe komt het dat ze altijd gelijk hebben?!?’

Hang Youth is niet de eerste punkband die boosheid verpakt in super korte statements. Er zijn talloze hardcore bands met dertig seconden liedjes. Vaak zijn dat kernachtige uitingen van extreme boosheid, maar bij Hang Youth zijn het eigenlijk meer memes, kleine, gecondenseerde verhaaltjes waar vijftig jaar popcultuur en twintig jaar internet aan vooraf gaat. En het grappigste is: zelfs binnen de kaders van Hang Youth kun je een aanstekers-in-de-lucht-anthem creëren. Dat is ‘Alles Moet Beter’, het titelnummer van het nieuwe album, dat maar liefst anderhalve minuut duurt. ‘Een episch slotnummer voor de TikTok-generatie’, zegt Abel.
Kaj: ‘Er gebeurt in die anderhalve minuut sick veel. Bas, drum, zang, gitaar erbij, het bouwt steeds een stukje op.’
Nout: ‘We zijn er als gemeenschap aan gewend dat je steeds sneller iets moet voelen.’

Dat Hang Youth vijf jaar na hun eerste muzikale verfbommetjes dit jaar terugkeert is niet zo gek. Het hangt in de lucht. De coronacrisis zet alles op scherp, en dat voelde de band. Kaj: ‘Dit jaar begon al zo lijp, met die bosbranden in Australië. Toen corona en daar overheen George Floyd. Toen dachten wij: dat wordt nog wat met Sinterklaas dit jaar.’ Ook de Hang Youths zelf stonden nu ook weer niet jarenlang met zijn vieren met een spandoek in de regen op de Dam, terwijl niemand oplette. Voor Abel was de Black Lives Matter-demonstratie op 1 juno de eerste keer dat hij er stond. Ergens in de afgelopen twee jaar – met de klimaatmarsen en nu de Black Lives Matter protesten – is iets veranderd. 'Ineens voelde het alsof er draagvlak was om met zijn allen racisme op te lossen.’
Nout: ‘Ik ben vorig jaar, toen het Forum Voor Democratie zo veel won bij de verkiezingen, naar een anti-racisme-protest geweest.’
Kaj: ‘Was dat de avond dat we in de Casablanca stonden en allemaal FVD-guys "My Way" kwamen zingen?’

Casablanca, het afvoerputje van het Amsterdamse nachtleven, een karaokebar op de Zeedijk. Zo’n plek waar alles plakt. 'We waren allemaal teringlam’, legt Kaj uit. ‘Je bent in de Casablanca, dus je bent aan het einde van je latijn. Het was best wel een leuke avond, en toen kwamen er ineens allemaal van die guys met van die rode sjaaltjes om hun nek binnen, ze hadden net gewonnen. Meteen hing er een kutsfeer. Ze klommen met zijn allen op het podium als een stel ballen, het was echt walgelijk.’
Nout: ‘Zongen ze "My Way" of "Mein Kampf"?'
Kaj: ‘Ik moest me inhouden om niet iets te zeggen, en uiteindelijk deed ik het toch. Zo’n avond was het.’

En de volgende dag ben jij met je Casablanca-kater op de barricade geklommen? Je dacht: hier moet ik me tegen uitspreken?
Nout: ‘Kennelijk. Weet je, ik voel me al sinds ik mag stemmen niet vertegenwoordigd door de overheid. Het was jarenlang een kinderlijk naïve gedachte: als ik straks mag stemmen, heb ik invloed. Overigens was die demonstratie niet tegen het Forum gericht, maar tegen discriminatie. Voor mij heeft dat ook niks met politiek te maken. Waarom hebben zijn we het überhaupt niet met zijn allen eens over racisme en vrouwenrechten? Blijkbaar zijn die onderwerpen gehijackt. Maar zo’n demonstratie: ineens voelt het alsof je samen iets aan het doen bent. Het kan toch, we here. In plaats van je stem geven aan iemand met een stropdas in Den Haag.’

Heb je het gevoel dat er echt wat kan veranderen?
Kaj: ‘Er is de afgelopen honderd jaar al heel veel veranderd, dus ja, dat kan.’
Not: ‘Al dit soort uitingen maken ruimte voor gesprek, en langzaam verandert er iets.’
Abel: ‘Alleen hebben we niet echt de tijd om dingen langzaam te laten veranderen. Over Thierry Baudet: fock die guy. Eigenlijk is het erg dat we het er nu zo lang over hebben. Zijn spelletje staat of valt bij de vraag of wij meespelen. Hij verklaarde in de media dat hij geen trial by media wilde. Daarom is er ook geen nummer over hem. Je moet nummers maken over dingen die wel belangrijk zijn. Af en toe omhoog trappen is goed. Naar de koning bijvoorbeeld, want die moet nog steeds wel optyfen, maar Thiery doet het zelf al.’

Even over de koning…
Abel: ‘Dat is toch absurd, het koningshuis?’

Denk je dat de komende vijf jaar het koningshuis gaat wankelen?
Nout: ‘Het wordt de volgende zwarte piet.’
Abel: ‘De ene helft van Nederland denkt: waarom hebben we eigenlijk nog steeds een koningshuis? De andere denkt: wow vet, ik wil die nieuwe koffiemokken met Maxima erop.’
Kaj: ‘Maar het is echt een domme lul. Die foto in dat restaurant, die vakantie, dat–ie een lijpe speedboat had gekocht.’
Abel: Heb je The Crown gezien? Dat is echt sick. Daar zie je hoe het koningshuis is gebouwd op een geloof in geboorterecht, een bloedlijn die het voorbeeld moet zijn voor de natie. Maar koningin Elizabeth is de spil van die hele shit. Als zij dood gaat ligt het koningshuis daar in puin. Charles is een focking dickhead, iedereen haat hem. En die rooie zoons stonden al op de foto als nazi’s, die zijn sowieso al geskipt. Die shit stort in, en dan krijgen we een domino-effect.’
Kaj: ‘De bal ligt bij Amalia.’
Abel: ‘Die gaat hem sowieso accepteren. Dat zou ik ook doen. Die lui hebben gewoon gekozen om in dat grote huis te blijven wonen. Ik wil een boot, ik wil een kankergrote boot. Ik ben de koning.’

Toen Beatrix koningin werd stonden alle krakers en punkers met bakstenen in de aanslag. Waar waren jullie toen Willem Alexander gekroond werd?
Kaj: ‘Onze generatie heeft heel lang een cynische, nihilistische instelling gehad, maar dat verandert nu.’

Eigenlijk is het de generatie na jullie, generation Z, de generatie Greta Thunberg.
Kaj: ‘Zij moeten wel, ze hebben een grote donkere wolk boven hun hoofd hangen. Zo van: Jesus, what the fuck gebeurt hier? Maar wij met hen, man, 1000 procent. Niet met de cynische gasten die het allemaal wel geloven.’
Abel: ‘Wij zijn millennials, toch? Gen X, die zijn the worst, dat zijn cynische lui. Ik had een dingetje met Mick Johan, de drummer van MICH, een oude punker en een goede vriend van me. Hij vond Hang Youth niet sick. Te nineties, te grappig waardoor de boodschap niet overkomt. Hij vond het te risicoloos. Te risicoloos? Jij speelt in focking MICH, ouwe! Come on! “De wereld boeit me niet, dit is een liedje over gevoel, ladieda. We weten het ook niet maar we gaan hier gewoon lekker een sigaretje roken en ik neuk af en toe een jong grietje.” Dat is die generatie. Millennials zijn op die lijn verder gegaan, maar die vinden dan wel dat ze 10 procent moeten storten aan een goed doel. We vinden niet alles nutteloos, 10 procent vinden we wel belangrijk.’
Kaj: ‘Ik heb helemaal zelf deze fiets gebouwd, zonder fabrieksshit, en nu ga ik hem voor kankerveel geld aan jullie verkopen.’
Abel: ‘En dan komt Gen Z: yo, yo, yo, stop met die kankerfiets van je, shit’s on fire! Help! Help! Wij zo van: hold my haver latte, ik kom wel effe. Hier heb je een paar nummers van een minuut.’