De hele wereld trapt op de rem, net als jouw carrière op volle toeren begint te lopen. Zo ook voor Afra, de Spielraum-resident die dit jaar allerlei mijlpalen op de planning had staan. Het wordt kruisen met de vingers of er iets van deze festivalzomer overblijft, maar één ding staat vast. 'Ik denk dat het hierna echt gaat ontploffen.'

Wat is het een bizar gezicht om die monumentale fabriekshal zo leeg te zien staan. In dat laatste weekend vóór alles dicht moest staat Afra in de Berghain om af te koelen van haar eigen drukke weekend als dj: twee gigs in Nederland, direct door naar Berlijn voor een set in de ://about blank, en natuurlijk kan ze het niet laten om daarna even die roemruchte Berlijnse club binnen te dippen. Een heel leuk weekend, maar op dat moment nog business as usual. Oké, de paniek is al wel lichtelijk voelbaar, en die leegte heeft wel iets onheilspellends, maar op dat moment vindt ze de rust wel lekker.

Nog geen week erna staat het Nederlandse nachtleven onder slot en grendel. Die doorlopende stroom van gigs is in één keer opgedroogd. ‘Ik ben nog steeds in shock,’ zegt ze er nu over. En dat laatste weekend, dat heeft ook een beetje een gekke nasmaak achtergelaten. Als ze geweten had dat het de laatste keer was dat ze zou draaien, misschien wel voor een langere periode? Dan had ze graag uitgebreid afscheid van het nachtleven willen nemen, er ‘wat groters van willen maken’. Nu staat haar platenkoffer al anderhalve week troosteloos stof te vergaren in de hoek van haar woonkamer, pal tegenover de deur. Alsof ze in alle drukte tussen twee gigs door haar koffer in de hoek heeft neergezet en ze zo weer de hort op moet.

Natuurlijk waren dit niet de omstandigheden waaronder dit interview gepland stond. Het leek nog zo’n mooie opwarmer voor DGTL, waar Afra het festivalseizoen zou aftrappen. Verder op de planning: haar tweede back-to-back met Stingray op het Haagse festival The Crave, Dekmantel Selectors, en persoonlijke mijlpalen waar ze nu nog niets over mag zeggen. Sowieso ging het de afgelopen jaren hartstikke snel met Afra. Vooral sinds ze zich samen met KI/KI en Polly F resident mag noemen van het intense queerfeest Spielraum, waar haar voorliefde voor opzwepende electro en loopy techno op een hoog bpm volledig aan zijn trekken komt. En dan komt juist nu alles slippend tot een halt.

Verboden vrucht

Afra is allesbehalve een nieuwkomer in het nachtleven. Zo'n tien jaar geleden draaide ze al bij clubs als Studio 80, en ze is nog langer een gezicht in het Amsterdamse nachtleven. Haar eerste elektronische connectie maakte ze zelfs al als tienjarige, vertelt ze lachend. Toen hing ze rond in de studio van haar vader, een alt-violist bij het Concertgebouw met een voorliefde voor elektronische filmmuziek. ‘Kijk, ik heb ook foto’s van hem in zijn studio!’ kirt ze enthousiast, terwijl ze met haar nagel op een zwartwitportret tikt van een man die over een stel machines gebogen staat. ‘Hij had een heel sicke modulaire synthesizer, een ARP2600. Toen ik een jaar of tien was heb ik daar ook een soort album gemaakt, met soundscapes die dan namen hadden zoals bos of monster,’ schatert ze het uit.

Ze wandelde al net zo natuurlijk het nachtleven in, te danken aan een stel veel oudere vrienden en ouders die de teugels losjes vierden. Stond ze daar, als dertienjarig meisje, in de Stereo Sushi, een bar waar de oude clubscene van de ROXY veel te vinden was. ‘Een vriendin die eerder mijn oppas was werkte daar, en dan mocht ik even naar binnen van mijn moeder. Het was een inkijkje in een andere wereld.’ Ze raakte er eindeloos gefascineerd door de flamboyante types van het nachtleven, zoals de transperformer Zubrowka, die daar aan de bar hing. ‘En er werd house gedraaid,’ zegt ze. ‘Dat vond ik daarvoor verschrikkelijk. Alles wat elektronisch was, dat noemde ik house.' Ze grijnst. 'Zo ben ik er een beetje het nachtleven ingerold. De massive feesten en het drugsgebruik, dat was voor mij een verboden vrucht. Toen ik zestien jaar was, heb ik mijn eerste vinylplaat gedraaid.’

Toch gooide ze als jonge twintiger de handdoek in de ring. Het nachtleven is nogal hard als je niet goed in je vel zit, legt ze uit. ‘Ik was onzeker geworden over het draaien en verloor mezelf. Toen ben ik gestopt en heb ik een sieradenbedrijfje opgezet.’ Jaren later vatte de liefde voor het nachtleven weer vlam, als ze tijdens tripjes naar Berlijn steeds vaker de Berghain in dipt en daar paradijsvogels van alle soorten en maten ontmoet. ‘Dan dronk ik geen druppel en nam ik geen drugs, maar stond ik alsnog zestien uur in die club. Toen dacht ik: hier zit voor mij meer in. Dit wil ik ook, ik wil daar ook staan.’

© Sven Bijma

Spielraum

Gaandeweg begon ze weer te draaien, maar het kwartje viel pas echt toen ze de eerste keer door Spielraum wordt geboekt. Voor een openingsset, nog wel – ‘ik draai geen muziek voor de vroege uurtjes’ – maar ze kreeg bij binnenkomt meteen te horen dat ze zich niet hoeft in te houden. Van nul naar honderd, dus. Spielraum blijkt een honderd procent match: de lakleren techno, de halsbrekende tempo’s, en vooral het aangezicht van die kolkende publieksmassa die zich vanaf het eerste moment met overgave de nacht in stort. ‘Ik voelde me er meteen zó thuis. Bij Spielraum heerst hetzelfde gevoel: veel mooie mensen met eigen verhalen. Wat ik gevoelsmatig bij de Berghain ervaarde, is bij Spielraum verder gegaan.’

Des te harder schrok ze toen ze na de eerste Spielraum weekender onder vuur kwam te liggen, omdat ze met cornrows in haar haar was komen opdagen. De timing was ook nogal ongelukkig. Nog niet zo lang daarvoor was Nina Kraviz immers nog van cultural appropriation beschuldigd, toen ze zelf foto’s met vlechtjes in had gepost. ‘Ik had geen idee dat dat zo’n grote ophef had veroorzaakt,’ zegt Afra daar nu over. In de dagen na de weekender begon het verhaal een eigen leven te gaan leiden op social media. Afra zou opzettelijk racistisch bezig zijn, ze zou het zelfs hebben gedaan als steunbetuiging aan Nina Kraviz. Niets van waar, zegt ze. ‘Het was nooit mijn intentie om iemand pijn te doen.’ Achteraf wijt ze het aan haar eigen onwetendheid, ‘maar ik weet niet hoe het voelt om gediscrimineerd te worden. Toen ben ik met mensen gaan praten die er meer van weten, en begrijp ik ook waarom het zo gevoelig ligt.’ Natuurlijk deed het haar pijn om onder vuur te liggen, zegt ze, ‘maar daar kom je wel overheen. Als je dagelijks wordt gediscrimineerd, heb je dagelijks pijn.’

Elders heeft Spielraum haar vooral veel kansen geboden, vertelt ze. Ze komt nu op plekken waar ze anders nooit zo snel zou belanden. Een Boiler Room in Londen, een kleine clubavond in de kelder van de Berghain, en een afsluitende set in de Georgische club Bassiani. Laatstgenoemde staat nogal bekend als vrijhaven in een land waar je je seksualiteit nog steeds niet vrijelijk kan uiten. 'Je merkt de noodzaak ervan in die club.' Stond ze daar van vier uur ’s ochtends tot twaalf uur ’s middags, gewapend met haar krentenbolletjes, voor een set die maar niet leek af te lopen. 'Die mensen gaan gewoon niet weg. Zolang jij blijft draaien, blijven zij dansen.’

Blik op honderd

Bovendien komt ze tegenwoordig oog-in-oog met haar helden te staan. Tijdens de laatste editie van Spielraum draaide ze back-to-back met Stingray. ‘Echt een báás,’ zegt ze nadrukkelijk, nadat ze uitlegt hoe zijn radicale mixstijl haar opfokte om nóg sneller dan gewoonlijk in te mixen.  'Ik hou niet van dat hele subtiele 2-minuten-lang-in-elkaar-mixen.' En afgelopen ADE stond ze nog op dezelfde line-up met Miss Kittin, de Franse dj wiens smaak haar zo ongeveer muzikaal heeft opgeleid. Normaal is ze moeilijk uit het veld geslagen, maar nu was ze stikzenuwachtig. '“Oh my god, ik ga mijn grote idool ontmoeten”, dacht ik. Ze is wel een beetje wereldvreemd, maar ik vond het heel leuk om haar te ontmoeten. Ik hoop dat ik nog een keer samen met haar op een line-up sta…’.

Nu maar eerst zien wanneer we überhaupt weer de clubs in mogen. Zich even opsluiten in haar tuinhuisje, annex vinylopslag, is voor haar geen slecht vooruitzicht. ‘Nu kan ik daar gaan schat zoeken,’ zegt ze enthousiast. Opnieuw door alle B-kantjes van haar platen gaan, door die dozen waar de Clone-facturen nog in liggen. Ze heeft in ieder geval alle tijd om haar eerste set na de coronacrisis op te bouwen, merkt ze optimistisch op. ‘Kijk, ik denk dat deze industrie een enorme klap gaat krijgen, maar mensen hebben hierna zo verschrikkelijk veel behoefte om te vieren. Ik denk dat het echt gaat ontploffen, dat ze gillend naar het weekend rennen en alles pakken wat ze pakken kunnen. Nu merk je hoe belangrijk het is om in het weekend los te kunnen laten met de muziek en door te dansen en samen te zijn. Dat we dat nu niet kunnen … dat gaat knaldrang veroorzaken.’

DGTL vindt dit weekend alsnog plaats als digitaal festival. Lees er hier meer over.