Draaimolen 2018: ongekend ambitieus raven in alle richtingen Draaimolen 2018: ongekend ambitieus raven in alle richtingen

‘Toen ik het gerucht hoorde dat deze twee samen zouden draaien, heb ik meteen een kaartje gekocht en een vliegticket geboekt!’, brult een Britse gast euforisch in mijn oor. Voor onze neus staan Nina Kraviz en Ben UFO voor het eerst in hun carrière een verrassings-b2b te geven op een piepklein podium in de Tilburgse bossen op het eendaagsfestival Draaimolen. Zij groeide uit tot een eigenzinnige Siberische technogrootheid die evengoed Tomorrowland als De School aandoet, hij is een van de meest veelzijdige en virtuoze dj’s van het moment en sowieso de favoriete dj van jouw favoriete dj. Kortom: die combinatie is de natte droom voor menig danceconnaisseur, en een combinatie waar je je op papier weinig van kunt voorstellen. Ze lijken dan ook een beetje zoekende in de anderhalf uur die ze samen doorbrengen, maar vinden elkaar op de juiste momenten. Nina danst uitzinnig terwijl Ben naadloos een gekke breakbeat inmixt in haar straightforward techno. Zozeer dat de champagne over de rand van haar glas klotst. ‘She’s so badass!!!!!’, roept de Brit nog maar eens wanneer Kraviz vervolgens een bizarre Shackleton-plaat draait en een peuk bietst van een meisje vooraan.

Al even heerlijk is het hoe Kraviz even later met een glimlach van oor tot oor staat te dansen wanneer een van haar grote helden hen aflost: de Haagse vedette I-F. Kennelijk was dat haar enige voorwaarde voor de verrassingsset: ‘Alleen als ik voor Ferenc mag draaien!’ En Ferenc is in zijn element: zijn arm zwaait vervaarlijk door de lucht terwijl hij uit volle borst meebrult met wéér een cheesy italoplaat. Zo loopt de dag over van de magische momenten, en dat op een festival dat veelal over het hoofd wordt gezien in de overvolle zomerkalender van de gemiddelde danceliefhebber.

Laat je niet misleiden door die ontzettend kolderieke naam Draaimolen: in de Tilburgse bossen gaat het op deze nazomerse zaterdag niet om kleurrijke gekkigheid, maar om een bijzonder serieus vormgegeven festival dat met 9000 man uitverkocht is. Het is ongekend dat een dancefestival in Nederland zo’n sterke, coherente en smaakvolle line-up heeft. Ja, Dekmantel natuurlijk, en Lente Kabinet, maar je zou dit programma in zekere zin nog ambitieuzer kunnen noemen. En dat buiten Amsterdam!

Die ambitie heeft niet alleen te maken met het hoofdpodium-programma en de fikse technostage (bijzonder fraai, daar niet van). Nee, Draaimolen onderscheidt zich vooral met een handvol speciale projecten. Neem het kapelletje van Heleen Blanken. Ooit vloog de Nederlandse videokunstenaar met Ben Klock de wereld over en inmiddels heeft ze het nachtleven eigenlijk vaarwel gezegd om zich te richten op het ontwerpen van waanzinnige installaties. Maar omdat ze het festival zo leuk vindt, claimde ze middenin de Tilburgse bossen een eigen hoekje om haar beelden te vertonen met haar favoriete ambient-soundtracks. Hoopjes mensen liggen er met de ogen dicht op matrasjes weg te spacen terwijl ze met de vingers door het haar van hun beste vrienden strijken.

Nog bijzonderder: Amsterdams lieveling Job Jobse is al een week in het bos. Niet alleen stelde hij het programma samen voor het tweetal ‘Strangelove’-stages, maar hij timmerde ze ook nog zelf in elkaar met een hele bups vrienden. Zijn moeder staat glunderend tegen het podium geplakt terwijl hij al vroeg in de middag piekt met duistere waveplaten, new beat en techno met doffe kicks, Oosterse vrouwenzang en een accordeonsolo (?!), om uiteindelijk toch uit te komen bij italodiscokraker ‘Automatic Lover’.

Zeker wanneer de nacht valt is dat podium te gek: de stage is gelijkvloers in een cirkel om een kanjer van een boom gebouwd, waar het publiek aan alle kanten omheen kan dansen. Overal hangen speakers, waardoor het geluid van alle kanten komt, je van veraf geen flauw idee hebt waar die dj-booth zich eigenlijk bevindt en het lijkt alsof je op een illegale bosrave staat. Dat gevoel wordt nog eens versterkt door het gebrek aan duidelijke omheiningen. Nergens staat een hekwerk, er worden slechts wat afgezaagde takken gebruikt om het terrein af te bakenen. Het lijkt wel alsof je alle kanten op kunt struinen en verdwalen in de bossen. Joeri Woudstra (Torus) en Nikki Hock maakten het lichtdesign en zijn all out gegaan: er hangen een stuk of honderd stroboscopen in de bomen, en nog eens een flink aantal lasers die verbluffende golvende patronen door de takken creëren. Continu zie je gasten elkaar aantikken en hun smartphones erbij pakken, om maar zoveel mogelijk van deze beelden vast te leggen.

En dan heeft Jobse nóg een stage opgebouwd: Strangelove 2 moest volgens Job ‘atmosferisch’ worden, met een gigantisch grid aan lampen dat losjes geïnspireerd is door het stage design van Kanye West. Elias Mazian, Fenna Fiction en Luc Mast draaien er een fonkelende beatloze klarinetplaat voordat Oceanic een zeldzame liveset doet. Het klinkt als Four Tet op z’n meest introvert, soms met een korasample en percussieve belletjes, dan weer met barokke orgelakkoorden of gamelandrones. Heel erg mooi. Ook fijn: het concert van Eefje de Visser daarna. De zangeres is zichzelf opnieuw aan het uitvinden als soloact (waarmee ze ook al op Wildeburg en de X-Ray van Lowlands speelde) en is vandaag snotverkouden, vertelt ze met een diepe stem. Zodra ze begint te spelen hoor je daar niets meer van. Behendig switcht ze van bas naar toetsen naar gitaar terwijl ze haar cryptische teksten naar buiten laat fladderen. ‘Er zit een vreemde in mijn hoofd nu’, zingt ze. Er zijn vrouwen vooraan die het keihard meezingen, maar ook jongens die het gevoel net iets te goed herkennen en met wegdraaiende ogen staan te swingen. Dan blijkt ook dat de muziek van Eefje met drumcomputer en synths iets meer op de heupen werkt en iets minder op het hart.

Alsof dat nog niet genoeg was, cureert het uit Wales afkomstige fijnproeversfestival Freerotation ook nog een eigen podium. Door dj’s als Ben UFO, Objekt en Call Super wordt Freerotation steevast geroemd als het meest avontuurlijke evenement ter wereld, waar de vrijzinnige dj-sets een mythische status krijgen. Wie er vroeg op de dag langsloopt hoort er onder een gigantisch geel doek de prachtig stemmige house van Leif en Joe Ellis en modulair gefreak van Suzybee en Freerotation-oprichter Steevio. Maar helaas blijft het er continu iets te rustig. Zoals een gast uit Zeeland verbeten uitbrult: ‘Tja, het blijft toch Brabant, hè? Ze houden hier gewoon van techno.’

Inderdaad is het bij de Parking Lot-technostage de hele dag dringen voor onder andere supergroep LSD (Function, Luke Slater en Steve Bicknell), Karenn en Oscar Mulero. Maar ook voor de mainstage staat het bomvol zodra de zon onderzakt. Call Super heeft net het veld virtuoos gedirigeerd van gillende diva-house naar raveplaten en een hele coole Marie Davidson-track. The Black Madonna pakt het effectiever aan met hits, hits en nog meer hits. Met die aanpak groeide ze in de afgelopen twee jaar uit tot een hoofdpodiumkanon. Vaak voelen haar sets daardoor een tikkeltje plat, maar vandaag raakt ze de juiste snaar wanneer ze een Thomas Bangalter-klassieker opvolgt met ‘I’ll House You’. Om even later gas terug te nemen én qua euforie op te schakelen met italohit ‘Try It Out’.

Waar vervolgens af te sluiten? Keuzestress, want werkelijk op elke stage staat een headlinerwaardige dj: Nina Kraviz staat genadeloos hard op 140 BPM te beuken, Ben UFO duikt op het Freerotation-podium alle richtingen op en Berghain-ster Marcel Dettmann jaagt mensen weg bij de Strangelove-stage met zweepslag-EBM en wave. En Innervisions-ster Dixon sluit in tie-dye shirt het hoofdveld af met het serieuze, grootse geluid dat hem ook katapulteerde tot longtime Resident Advisor-topper. Telkens weer zoekt hij de contrasten op: tussen een mega-emotionele break en loeiharde kicks, tussen de fenomenale ‘Oh Superman’-remix en Depeche Mode. Geen bijzonder verrassende set, dus, maar wel een hele sterke. En die laatste plaat is geweldig: ‘Negative Space’ van Hookworms, eens geen klassieker maar een recente dancepunk-tune die in zijn handen klinkt als een euforische hit.

In verzadigde tred door de nacht naar huis klinkt geroezemoes: hoe flikken ze dat toch bij Draaimolen, zo’n ambitieus en onderscheidend programma en dat in fucking Tilburg? Het is even duimen dat het festival met het platleggen van Charlotte Oord volgend jaar nog zo’n mooie locatie weet te vinden, maar een beetje danceliefhebber zet ‘m alvast met een dikke rode stift in de agenda.