Het ontstaan van een band spreekt zelden zo tot de verbeelding als bij Altin Gün. Een stel stoffige platen uit Istanbul, een obsessie met decennia oude Anatolische muziek, oproepjes op de ruiten van Turkse groentezaken en uiteindelijk een band. Eentje die nog voor hun debuutalbum On is verschenen een KEXP-sessie op zijn naam heeft staan en maar liefst negen albumreleaseshows in acht landen in hun agenda heeft gepend.

Het verhaal begint bij Jasper Verhulst, die op tour was als bandlid van Jacco Gardner in Istanbul. De muziek waar hij mee thuiskwam maakte zo’n diepe indruk dat hij deze obsessie wilde vertalen naar een band. Niet veel later haalde hij Ben Rider, Nic Mauskovic en Gino Groeneveld erbij. Zij zijn, niet helemaal toevallig, ook leden van bands als Jacco Gardner, The Mauskovic Dance Band en Jungle By Night, die ook al hun portie wereldmuziek hebben geadopteerd. Het enige dat nog ontbrak waren Turkse vocalen, een taak die Merve Dasdemir en Erdinc Ecevit Yildiz na een Facebook-oproep op zich namen.

Altin Gün is de vrucht van Verhulsts liefde voor Anatolische muziek. In de jaren ’60 en ’70 kwam dit genre op in Turkije: vrijzinnige muzikanten luisterden naar de opkomst van westerse rockmuziek met bands als The Doors en Led Zeppelin aan kop, mengden dit met traditionele, Turkse volksmuziek en maakten hier hun eigen interpretaties van. Het resultaat? Een psychedelisch gebeuren met een traditionele inslag. Op hun beurt maakt Altin Gün, zo’n vijftig jaar later, weer eigen interpretaties van deze muziek.

‘Ik had echt niet verwacht dat het goed zou aanslaan,’ zegt gitarist Ben Rider. Hij en zangeres Merve Dasdemir hebben zich met een biertje in de hand in een laat Amsterdams winterzonnetje neergeplant. ‘Ik wel,’ lacht Dasdemir, ‘Niet arrogant bedoeld, maar na onze allereerste show in Pacific Parc, ergens eind 2016, zag ik het stiekem wel aankomen. Die was echt legendarisch, voor mijn gevoel. Vanaf toen ging het als een raket.’ ‘Ik weet nog dat ik heel brak was die dag,’ blikt ook Rider terug, ‘maar na dat optreden voelde ik me echt top. Ik had me tot dan toe niet gerealiseerd hoeveel mensen er zijn die het echt goed vinden. Ze werden gek! Dansen, schreeuwen, schudden met hun lichamen… Deze reactie werkte heel besmettelijk, waardoor we nog beter speelden. We hadden het geflikt.’

Tekst gaat verder onder video

Altin Gün is...

Ben - gitaar
Merve - zang
Erdinc - toetsen, saz en zang
Gino - percussie
Jasper - bas
Nic - drums

 

Een Altin Gün nummer begint bij Jasper, die iets vets uit zijn platenbak vist, waarna de zes het veranderen en veranderen tot het als iets 'eigens' voelt. Energieke, dravende, funky, spannende psychedelica. Ze hebben deze sound perfect aangemeten op elk nummer, wat het album tot een perfect lopend geheel maakt. De originelen zijn afkomstig van bijvoorbeeld Erkin Koray, de grondlegger van de Anatolische muziek en de eerste rock ’n roller van Turkije, maar ook van grote volksmuzikanten als Neşet Ertaş en Hülya Süer. ‘We sleutelen zoveel aan arrangementen dat het voelt alsof wij het hebben gemaakt,’ vertelt Rider, ‘het komt vanuit kleine stukjes die we ergens hebben gevonden, maar we maken het eigen. Het enige dat we niet veranderen zijn teksten en titels, al het andere gaat op de schop.’

De stempel ‘cover’ brengt vaak negatieve connotaties met zich mee, Altin Gün zorgt daardoor bij veel mensen voor scheve blikken als ze erachter komen dat de psychedelische funksongs eigen interpretaties zijn van Turkse klassiekers. ‘Er is een groot verschil tussen tributebands en coverbands,’ licht Rider toe, ‘we zijn absoluut geen tributeband, maar we spelen wel andermans liedjes. Op een classy manier, vind ik. Het is niet alsof we ‘Beat It’ van Michael Jackson spelen op Koningsdag, wat toch is wat veel mensen verwachten bij het woord ‘cover.’’ ‘Coveren was altijd al het idee van deze band,’ voegt Dasdemir toe, ‘zo stond het al in de oproep van Jasper die ik tegenkwam. Ik maak me niet druk om negatieve reacties daarop, we zijn een coverband. Deal with it.’

Tekst gaat door onder de Spotify player.

'We coveren op een classy manier, geen ‘Beat It’ van Michael Jackson op koningsdag’

Internationaal gezien staat Altin Gün bepaald niet op zichzelf. Het Australische King Gizzard & The Lizard Wizard bracht vorig jaar het album Flying Microtonal Banana uit, een album dat over de grenzen gluurt van de westerse comfort zone. Zo gebruikten ze oosterse toonladders, en ook oosterse instrumenten. En dan heb je Khruangbin, een band uit Houston die vaak in verband wordt gebracht met Thaise funk, maar die toch zeker ook de Anatolische muziek tot inspiratiebron rekent. En zo zijn er nog meer artiesten te noemen die zich hebben laten betoveren door deze sound, van St. Vincent tot The Soft Moon. 

‘Als muzikant wil je meer ontdekken, verschillende invloeden van over de hele wereld,’ vertelt Dasdemir, ‘veel muziek van nu is slick en corny, als worstjes die door een productiemachine naar buiten worden gebracht. Ik denk dat het publiek na een tijdje gewoon klaar is met die worstjesmuziek. Er is vraag naar een uniekere sound. Een golf van mensen ontdekt wat er nog meer is.’ ‘En ze gaan er heel lekker op,’ voegt Rider glimlachend toe. Hetzelfde geldt voor Turkije, waar de band als een verloren zoon wordt onthaald. ‘Er waren veel Turken die reageerden op onze KEXP-sessie, ze werden er super nationalistisch van,’ grinnikt Dasdemir, ‘ze hebben de vlag voor ons gehesen daar. Voor mijn ouders is het ook heel belangrijk dat we de muziek spelen van al die gasten van weleer, hun helden. Wij brengen een ode aan hen, daar zijn ze heel trots op. Vooral dat we dit in Europa kunnen doen, niet alleen in Turkije. Zo verspreiden we onze schitterende cultuur.’

Tekst gaat verder onder foto.

Een subgenre dat is geboren vanuit Anatolische muziek is Özgün, authentieke protestmuziek. Een mix tussen de vrije sfeer van dit genre en de scherpe tong van westerse protestmuziek à la Bob Dylan. Een voorbeeld hiervan is Selda Bağcan. Ze speelde in 2014 op Le Guess Who?, maar is al decennia actief. Haar muziek is verboden geweest en heeft haar regelmatig achter de tralies gebracht. ‘Wij proberen weg te blijven van die politieke kant van de muziek,’ legt Rider uit. ‘We zijn een band met fans in Turkije en Nederland. Natuurlijk weten we dat er allemaal shit aan de hand is, maar daar heeft Altin Gün niks mee te maken. Wat trouwens niet betekent dat we geen uitgesproken meningen hebben hierover.’ Dasdemir knikt instemmend, ‘Ik heb het gevoel dat wij het recht niet hebben tot opinies, via de band. We praten er onderling veel over, maar met de band zie ik het punt niet. Zelfs de nummers die we coveren bevatten geen politieke informatie. Ja, soms waren de artiesten die we coveren wel politiek geëngageerd, maar dat onderdeel nemen wij niet mee. Het mooie aan wat wij doen, vind ik, is dat de muziek alle politieke meningen en verwarringen ontstijgt. Je ziet een publiek, een prachtige mix van mensen die zich samen vermaken.’

Als je wil weten waar Altin Gün dan wél over zingt, loop je tegen een muur van een taalbarrière aan. Titels of lyrics in Google Translate gooien komt op niks uit, heel typisch voor de Turkse taal volgens Dasdemir. ‘We hebben alleen al 26 vertalingen voor ‘verdriet,’’ lacht ze. ‘Er is geen letterlijke definitie in een andere taal dan Turks voor onze teksten. Het gaat over van alles: liefde, de wereld, de dood. Die boodschap moet ik als zangeres overbrengen, een grappige rol. Niemand heeft een idee waar de fuck ik over zing. Soms is het een hartverscheurend verhaal, maar is de muziek die eronder ligt heel groovy. Dan zie ik meisjes grinden terwijl ik tegen de tranen vecht, dat moet een hilarisch gezicht zijn. Daarom ga ik ook niet tegen Nederlandse mensen vertellen waar de nummers over gaan, ik wil jullie interpretatie niet veranderen. Ik hou het mysterie in tact zodat de meisjes kunnen blijven grinden.’

‘Ik vind dat we via de band niet het recht hebben op opinies’