In 2010 debuteerde de 21-jarige Tim Knol uit Hoorn en al gauw kwam het grote succes. Knol verkaste naar Amsterdam en een duistere periode brak aan. Nu doet hij verslag van die tijd op Cut The Wire, de vierde Tim Knol, geproduceerd door Anne Soldaat.
De woonboot waar Tim Knol met zijn vriendin in Amsterdam woont, ligt op een mooie plek. Centraler kan eigenlijk niet. Vanuit de huiskamer kijkt je op de Heineken Brouwerij en als je de voordeur uitloopt, sta je binnen vijf minuten in de rij voor Paradiso. Toch gaat hij mogelijk weer terug naar Hoorn, zijn geboorteplaats. Daarover later meer. Eerst Paradiso en Heineken: popmuziek en bier, twee grote liefdes van Knol. Kijk maar op zijn Instagram account. Hij produceerde zelfs een tijdlang zijn eigen IPA. Tussen de bijna duizend foto's die hij postte nog meer grote liefdes: gitaren, Amerika, fotoapparatuur en heel veel gezelligheid. Zijn leven als muzikant stelt hem in staat mooie portretten van zijn helden en collega's te maken. Tim Knol als Renaissance Man: begenadigd liedjesschrijver, bierbrouwer en fotograaf. En dan hebben we het nog niet over zijn eigen vinyl-label gehad.
Die foto-stream op Instagram getuigt in ieder geval van een prettig leven. Knol heeft niets te klagen, zul je zeggen. Maar op die woonboot in het Amsterdamse moet hem eerst even van het hart dat je als muzikant vandaag de dag op radio en televisie niet altijd je eigen ding kunt doen. 'Je mag wel langskomen, maar niet om een nummer van Tim Knol te spelen. Je moet dan een zogenaamd bekend nummer uit de Mega Top 50 spelen. Je mag niet eens kiezen welk. Ik speel graag covers, daar niet van. Maar dan moet er wel een goed verhaal achter zo'n nummer zitten dat ik kan vertellen. Zomaar een nummer spelen omdat het in een hitlijst staat, vind ik geen goede reden. Laat mij dan maar spelen wat ik zelf maak.'
Wat Knol zelf maakt is niet aan inflatie onderhevig, zo blijkt. Tien jaar en vier platen lang staat Tim Knol garant voor fris gedegen folkrock. Zijn nieuwste album klinkt net zo tijdloos en gretig als zijn debuut. Knol was nog geen twintig toen hij zijn handtekening zette onder een contract van platenmaatschappij Excelsior. Vervolgens speelde hij zichzelf goed voor het voetlicht als voorprogramma van het eveneens uit Hoorn afkomstige Johan. De stem van Knol laat zich eenvoudig vergelijken met die van Johans Jacob de Greeuw: hoog, melodieus en trefzeker. De eerste jaren ging het hard. Knol werd omarmd als wonderkind en speelde in elke zaal en op elk festival. Zijn debuutalbum stond langer dan een jaar in de albumlijst. Hij scoorde met hit 'Sam' een 3FM Megahit, werd een graag geziene gast in De Wereld Draait Door en collegamuzikanten verkozen hem tot de beste zanger van Nederland. Een tussenjaar en een paar albums verder is hij dat nog steeds, getuige Cut The Wire.
En dat is knap. Want het tussenjaar na het verschijnen van zijn tweede album Days luidde een tijd in dat het even niet zo lekker ging.
'Ik ben echt in een diepe put gevallen.'
Tekst gaat door onder de video.
Tim Knol
2009 Tim Knol tekent bij Excelsior
2010 'Sam' is 3FM Megahit
2011 Knol presenteert zijn programma Op Knolle Toeren bij KX Radio
2011 Knol krijgt een Duiveltje als Beste Zanger van Nederland
2013 Het album van The Miseries verschijnt, gevolgd door Soldier On, zijn derde Tim Knol-plaat
2013 Zwart gat
2018 Cut The Wire
Albums
2010 Tim Knol
2011 Days
2013 Soldier On
2018 Cut The Wire (19 januari)
Want?
'Toen mijn derde Tim Knol-album verscheen brak een lastige tijd aan, een echte kuttijd. Ik was alles kwijt: mijn band en Matthijs van Duijvenbode, mijn manager. De mensen waar ik mijn succes aan te danken heb gehad, waren in een klap weg. Ik had alleen nog mijn platenmaatschappij Excelsior, mijn boekingsagent Boom! en mijn gitarist en producer Anne Soldaat.'
Wacht even, in een klap weg? Hoezo?
'Ik had succes en we speelden overal. Daarnaast had ik nog met Kees Schaper, mijn jeugdvriendje en vaste drummer, een hobby-punkband: The Miseries. 2013 werd het mooiste jaar uit mijn carrière. Maar daarna viel alles uiteen. Ze zijn allemaal voor Douwe Bob gaan werken. Dat was voor mij een enorme klap. Toen wilde ik dat niet toegeven - ik ben gewoon een beetje door blijven sukkelen, tot ik begon te schrijven aan mijn nieuwe album. Ik besefte ineens dat ik het allemaal alleen moest doen en pas toen kwam alles eruit.'
Ben je in therapie gegaan?
'Nee, dat heb ik niet gedaan. Ik deel alles met mijn vriendin. Inmiddels kan ik goed over emoties praten. Ik ben een echte prater.'
Wat dacht je toen je Douwe Bob op het Songfestival zag staan? Dat had ik moeten zijn?
'Haha, no fucking way, Jose!. Nee, dat ambieer ik niet. Van Douwe begrijp ik wel dat hij dat doet. Douwe wil een echte popster worden. Ik heb die ambitie niet. Ik wil mooie platen maken. Meer niet. We kunnen het inmiddels goed met elkaar vinden. Hij heeft mij geholpen met een aantal nummers op Cut The Wire.'
Cut The Wire, een album over het doorknippen van de navelstreng?
'Ja, het doorknippen van de touwen die je verbinden met vroeger. Het loslaten van de mensen die je vroeger hebben geholpen en dat nu niet meer kunnen. Ik vind dat heel erg moeilijk en heb daar nog geregeld last van. Ik was te lang afhankelijk van ze. Tegelijkertijd weet ik dat ze mij in geval van nood altijd zullen blijven steunen.'
Dat laatste bleek onlangs, toen Knol in een split second na het incident rond zangeres Maan op Radio 538 (een ingehuurde streaker stond tijdens haar sessie ineens naakt voor haar neus) via Twitter opriep tot een boycot van de zender. 'Kut radio @538 ONGELOOFLIJKE PRUTSERS. (...)' Het berichtje leverde behalve 2700 hartjes ook een lawine van minder leuke berichten op. Knol schrok daar zo van dat hij zich vervolgens gedeisd hield. En dan is daar natuurlijk wel weer oud-manager Matthijs van Duijvenbode om hem een hart onder de riem te steken en te helpen met de mediastorm die rond Tim Knol ontstond. 'Toen merkte ik wel dat ik nog altijd op Duif kon bouwen.'
Tekst gaat door onder de foto.
'Een echte kuttijd. Ik was alles kwijt'
©
Robert Lagendijk / VPRO Gids
En Anne Soldaat, je huidige steun en toeverlaat, blijft voorlopig nog?
'Na tien jaar samenwerken is Anne een echt goede vriend van mij, in ieder geval een van mijn goede muzikale vrienden. Ik kijk tegen hem op, als gitarist, als liedjesschrijver en als producer. Zeker toen ik net met hem begon te werken. Hij had toen als Do The Undo het beste Nederlandse album van de afgelopen twintig jaar gemaakt. Ik voel mij gelijk aan Anne, maar in mijn achterhoofd kijk ik altijd tegen hem op.'
Knol vertrouwt volledig op Soldaat die ervoor zorgde dat zijn protegee koers hield tijdens de opnames van Cut The Wire. Opvallend is bijvoorbeeld de Johnny Cashachtige lage stem in het nummer 'Polaroids'. Het liedje gaat over de stapel Polaroidfoto’s die je 's ochtends met een flinke kater na een avondje stappen in je achterzak tegenkomt. 'Ik laat altijd van die foto's in de kroeg maken. Ik heb er stapels van liggen. Toen ik de demo opnam, was ik thuis en had een enorme kater. Vandaar die lage stem. Toen ik uiteindelijk het nummer voor het album in de studio wilde opnemen, begon ik te zingen met mijn normale stem. Zo had ik het nummer ook bedoeld. Anne floot mij meteen terug en ik moest mijn stem weer laten zakken. Het voelde enorm oncomfortabel, maar het werkt inderdaad wel heel erg mooi. Bij het schrijven heb ik niet aan Johnny Cash gedacht. Dat uiteindelijk het hele nummer naar hem lonkt is een onbewust proces. Maar uiteindelijk klopt dat nummer als een bus. De sfeer past helemaal bij de tekst.'
Het nummer is ook een beetje een knipoog naar de film The Hangover. Aan de hand van foto's reconstrueer je de vorige avond, kijken hoe en waar eventuele schade is opgelopen. Knol zelf maakte iets dergelijks mee na een bezoekje aan de beruchte Savoy Bar bij het Rembrandtplein, 'het afvoerputje van de stad'. 'Ik zal geen namen noemen,' vertelt Knol, 'maar het was niet fraai.' De volgende ochtend doken de eerste beelden op in de Whatsapp-groep. 'We hadden in plantenbakken gelegen en elkaar in verschillende standjes met die levensgrote poppen van de Nachtwacht gefotografeerd. Te pijnlijk.' Puberstreken uit vervlogen tijden. Nu zingt hij 'I closed the book of wasted time' (uit 'Blind Eye')
Na de vliegende start van zijn carrière, het tussenjaar en de tegenslag is Tim Knol wijzer geworden. 'Ik heb al mijn geld in studioapparatuur geïnvesteerd en ben zo partner bij een studio in Hoorn geworden. Daar kunnen we in alle rust en vrijheid aan allerlei projecten werken en aan mijn albums. Ik kan er altijd terecht en dat is luxe. Ik ben veel productiever en vooral veel wijzer geworden. Elke dag rij ik met plezier naar Hoorn. Wat dat betreft is Hoorn echt mijn thuis. Ik kan slecht wennen aan de snelheid van Amsterdam. En vooral aan al de hippe mensen.'
Die snelheid is iets waar hij echt moeite mee heeft. 'Ik ben een stuiterbal. Ooit zei een arts dat ik ADD heb. Ik heb in Amsterdam nog nooit een nummer geschreven. Niet eens een couplet. Ik schrijf makkelijk in een hutje op de hei. In Amsterdam word ik constant afgeleid. Ik luister een liedje, zet AT5 aan en ondertussen ben ik het hele liedje alweer vergeten. Verschrikkelijk'
En dus alles voor een wat bewuster, trager leven. De cd's zijn daarom grotendeels het huis uit en hebben plaatsgemaakt voor vinyl. 'Met cd's en Spotify skip je de hele tijd liedjes. Met vinyl doe je dat niet. Ik kom er achter dat mijn favoriete liedjes juist de nummers zijn die je snel zou overslaan.' En hetzelfde geldt wat Knol betreft voor fotografie: liever analoog dan digitaal. 'Het is dat het soms niet anders kan in verband met deadlines, maar anders zou ik alles analoog fotograferen. Ik heb inmiddels ook een oude Nokia telefoon gekocht. Daar kun je alleen maar Snake op spelen. Voor de rest hoef je er niet de hele tijd op te kijken en dat scheelt tijd in de studio. Ik hoef niet meer alle onzin op Twitter te lezen. Zonde van je tijd.'
Het nieuwe album van Tim Knol, Cut The Wire, komt op 19 januari uit bij Excelsior. Dit interview verscheen in aangepaste vorm ook in de VPRO Gids.
