Nu hij vader is geworden, wil Yousef Gnaoui bijdragen aan een wereld waarin een Arabische naam geen invloed meer heeft op je toekomstperspectief en je paspoort je over alle grenzen kan brengen. ‘Dit is de allerraarste verantwoordelijkheid.’ Vanavond is Sef co-host in 3voor12 Radio.

‘Ik zie allemaal dingen als ik kijk naar jouw gezicht, maar waarom zie ik geen liefde, dan? Is het echt zo donker in jouw hart?’
Uit ‘Liefde’

‘Eigenlijk wilde ik helemaal niet’, zegt Yousef Gnaoui (32) met een zucht, maar er brandt iets in hem. ‘Ik voel me verantwoordelijk, omdat er zoveel mensen zijn die naar me luisteren, en er zoveel rare dingen worden gezegd waar ik het niet mee eens ben. Ik heb de kans om tegenwicht te bieden, dus laat ik dat ook doen.’ 

Het zit zo: we kennen Yousef al een tijdje als Sef. Als rapper van Flinke Namen en sinds een jaar of zes ook solo, op vroege hits met The Opposites en later met vrolijke en kleurrijke elektronische popliedjes die al evenzeer knipogen naar de popart van Jeff Koons als naar Amerikaanse rap. Hij werd een BN’er met zijn verschijnen in De Slimste Mens en hij schoof aan bij Pauw & Witteman nadat Wilders vroeg of mensen meer of minder Marokkanen willen.

Maar waar het engagement in zijn muziek zich voorheen beperkte tot een enkele terzijde over de Telegraaf-lezer, opent Sef nu op zijn nieuwe album Excusez Moi vrij expliciet het vuur op Wilders en xenofobie. Er zijn ook mierzoete liefdesliedjes en luchtige pop te horen, maar met een nummer als ‘Liefde’ wil hij simpelweg overbrengen: ‘Probeer je te verplaatsen in iemand anders, denk zelf na en kijk effe in je hart’, zegt Sef in het huis van zijn manager Daan. We konden niet bij Sef thuis afspreken, vanwege de baby. ‘Het is een boodschap die na de verkiezingen nog net zo relevant is, toch? Er zijn nog zoveel mensen die dit eens moeten horen.’

Vond je het lastig om zo’n nummer te schrijven?
‘Jazeker. Het is moeilijk: hoe breng je dat nou over zonder prekerig te worden of jezelf als een wandelend cliché te beschouwen? Wanneer ik in oude liedjes geëngageerd uit de hoek kwam, werd het door zó weinig mensen opgepikt. Een liedje als ‘Zombies’: mensen dachten dat dat gewoon over zombies ging. Met ‘Liefde’ besloot ik: ik ga het wat minder subtiel en wat lomper verpakken. Ik vroeg Dio en Faberyayo erbij, mensen die normaal gesproken geen politiek aankaarten in hun muziek. Dat maakt het nog krachtiger, denk ik. Mijn handen jeuken als ik sommige gesprekken op tv zie. Jullie gaan aan de kern voorbij! Je kunt wel beginnen over meer of minder mensen, maar wat geeft je het recht om een stuk grond als eigendom te zien?’

Alleen maar omdat het op je paspoort staat!
‘Precies, krankzinnig! Gerard Joling zei er laatst iets superdoms over. Ik dacht: je hebt gewoon het goede lootje getrokken, je hebt mazzel gehad. Als ik nu kijk naar mijn baby: hij mag als Nederlander min of meer overal naartoe, maar zijn leeftijdsgenootjes die op de verkeerde plek zijn geboren? Die mogen Amerika niet in. Waarom mogen ze niet daar kruipen? Waarom mogen ze niet daar kwijlen? Mijn zoontje heeft letterlijk nog níéts gedaan. Hij kan niet lopen, hij kan niet praten. Ik vind het een krankzinnige gedachte. We maken allemaal gebruik van de voordelen die dit land met zich meebrengt, het feit dat de wegen hier goed zijn, dat de stoplichten werken, maar ik heb niet de illusie dat ik er meer recht op heb dan iemand uit een ander land. Wat mij betreft zijn grenzen belachelijk.'

(Tekst gaat door onder de video)

© Timo Pisart / 3voor12

Sef

CV Yousef Gnaoui

1984: Geboren in Amstelveen
2004: Flinke Namen opgericht met The Flexican, Fit en Murth
2008: Stuk met The Partysquad
2009: Tijdmachine met Dio, Broodje Bakpao met The Opposites en debuutalbum Flinke Namen
2011: Eerste soloalbum De Leven
2012: Bagagedrager met Gers Pardoel
2013: Deelname Slimste Mens
2014: Aan tafel bij Pauw en Witteman over Wilders
2015: Tweede soloalbum In Kleur
2016: Eerste zoontje Aziz Gnaoui geboren
2017: Derde soloalbum Excusez Moi

Je zoontje is nu vijf maanden. Bevalt het vaderschap?
Hij begint te schateren. ‘Ik vind het helemaal kut. Nee, natuurlijk niet! Het is heel bijzonder en leuk.’

Zijn zoontje heet Aziz, vertelt Sef. ‘De krachtige’, betekent het, maar hij is nu vooral een jochie van vijf maanden dat de hele dag poept en kwijlt, met blauwe ogen en een Arabische naam. ‘Mooi hè, die combinatie? Ik wilde sowieso een Arabische naam, maar wel eentje die hier ook goed uit te spreken is. Hij heeft ook nog familie in Marokko, ik wil niet dat zij hoeven te worstelen met een naam als Michiel. Ik ben er trots op dat ik Gnaoui heet, dat ik uit meerdere culturen kom. Ik zou kunnen zeggen: “Tja, straks heeft hij moeite met solliciteren door zijn naam.” Maar als ik dat zeg, dan doe ik mee aan de gekte. Dat wil ik niet, ik wil geloven dat wij ervoor kunnen zorgen dat hij zo sterk in zijn schoenen staat dat hij er geen problemen mee gaat krijgen. Ik wil bijdragen aan een wereld waarin dit niet meer nodig is. Het is zo dom en ouderwets om te denken dat iemand je e-mail niet wil beantwoorden omdat je naam buitenlands klinkt.’

Heb je zelf dat gevoel ooit gehad?
’Nee, nooit. Ik heb wel vaak het gevoel gehad dat ik moest kiezen. “Wat ben je nou?” Ik was niet Marokkaans genoeg voor Marokkanen, maar ook geen echte Nederlander. Ik dacht op een gegeven moment: fuck dat, ik hoef helemaal niet te kiezen. Ik ben hier geboren, niemand om me heen geeft een fok om waar ik vandaan kom. Het heeft me vooral geleerd hoe beperkt andere mensen denken, en ben niet gaan twijfelen over mezelf. Ik denk juist dat ik iets extra’s heb: ik heb twee perspectieven meegekregen.’

Sef is in de Pijp opgegroeid als enig kind van een Nederlandse moeder en een Marokkaanse vader. Hassan Gnaoui vertrok ooit als acteur uit Rabat naar Nederland. Hassan werd een bekend gezicht: hij speelde in de succesvolle komedieserie Prettig Geregeld en de Marokkaanse kinderserie Paspoort. In 2002 overleed hij aan prostaatkanker. Nu Sef zelf vader is, brengt hem dat ook nieuwe perspectieven op de band met zijn eigen ouders, denkt hij. ‘Pas toen ik mijn moeder vertelde dat ze oma werd, besefte ik me pas echt: oh shit, ik word dus vader. En nu ik erover nadenk: mijn vader was ook heel geëngageerd, maar in zijn werk niet zo.’

Had je in de relatie met je vader het gevoel dat hij zich welkom voelde in Nederland?
‘Sowieso. Maar voordat ik geboren werd, heeft hij eens een gedichtenbundel gepubliceerd met gedichten hoe het toen was om als Marokkaan in Nederland te wonen. Ik heb het er nooit echt met hem over gehad, maar ik las het terug en besefte me dat het wel in zijn leven speelde.’

Wat stond er bijvoorbeeld in?
‘Eentje heette “Marokkaan in de Jordaan”, dat ging over alleen zijn, en dat mensen je niet kunnen verstaan. Het voelde heel gek om dat terug te lezen. Als je klein bent, denk je er niet zo over na: iemand is hier en hoort hier. Maar het zat toch ingewikkelder in elkaar. Mijn vader is uiteindelijk in Marokko overleden. Hij was al heel ziek en ging op vakantie, ik denk dat hij het daar los heeft kunnen laten en ervoor heeft gekozen om in zijn thuisland te overlijden. Hij was hier ook thuis, maar hij kwam daar vandaan. Sterker nog: toen hij vanuit Rabat in Amsterdam terecht kwam, was hij eigenlijk op weg naar Denemarken, maar hij is hier blijven plakken omdat hij mijn moeder toevallig ontmoette.’

Mooi hoe dat kan gaan.
‘Ja, hè? Dat soort verhalen zijn prachtig. Nog een voorbeeld: een van de jongens van Daily Paper is ook als vluchteling naar Nederland gekomen, die hebben nu een tof imperium in Amsterdam. Als die jongen was beperkt in zijn bewegingsvrijheid had hij zich nooit zo kunnen ontplooien, dan hadden we nu geen sick feest gehad waar mensen van alle soorten en maten op af komen. Je ontneemt zoveel mensen de kans! Sterker nog: ik was er niet geweest als mijn vader niet hier was blijven plakken.’ Hij grinnikt. ‘En dan hadden jullie al deze fantastische muziek niet gehad!’

(Tekst gaat door onder de foto)

✨Welkom, Aziz Gnaoui. 12-10-2016✨

Een bericht gedeeld door Sef (@yousefgnaoui) op

'Het is zo dom en ouderwets om te denken dat iemand je e-mail niet wil beantwoorden omdat je naam buitenlands klinkt.'

 

 

 

'Dit is de allerraarste verantwoordelijkheid'

© Timo Pisart / 3voor12

Opgroeien als kind van een acteur, ik kan me voorstellen dat dat ook wel invloed heeft gehad. Er zitten veel knipogen naar pop-art in je muziek. Kwam dat ook van huis uit?
‘Zeker, ik ging vaak met mijn vader naar het museum, en dan vooral het Stedelijk. In 1993 of 1994 ging ik naar de overzichtstentoonstelling van Jeff Koons, Made In Heaven, Cicciolina, die dingen. Dat heeft echt invloed op me gemaakt, ik had echt het gevoel dat het niet de bedoeling was dat ik zo jong al dat soort dingen zag. Daardoor is Jeff Koons nog altijd mijn favoriet. Ik vond het vet hoe hij uit kunst citeerde zonder ermee uit te leggen wat hij bedoelt.’

Het is net hiphop!
‘Precies. Als je zestien bent en voor het eerst luistert naar Jay-Z? Dan gaat het over Basquiat, over bepaalde kledingmerken, over soorten wijn en champagne waar je nog nooit van hebt gehoord. Het zijn zoekplaatjes waar je elke keer weer meer in kunt ontdekken. Zulke zoekplaatjes hoop ik ook te maken.’

Ging jij veel mee naar optredens van je vader?
‘Jazeker! Hij speelde in veel theatervoorstellingen over misverstanden die kunnen ontstaan als Marokkaan in Nederland. Dan ging het bijvoorbeeld over iemand die bij de sociale dienst kwam en vroeg om “hoersubsidie”. Dat ging natuurlijk over huur, maar hij sprak het verkeerd uit. Ik vond dat heel grappig als jong jochie. Maar het belangrijkste dat ik eraan heb overgehouden: ik heb gezien dat je kunt leven van je passie, je hoeft geen kantoorbaan te doen om rond te komen, als je er maar keihard voor werkt.’

Is dat ook het belangrijkste dat je aan je zoontje wil overbrengen? 
‘Ik ben me vooral heel erg bewust dat we een karakter aan het vormen zijn van een klein mensje. Dat is de allerraarste verantwoordelijkheid, en het is natuurlijk heel logisch om alles wat je zelf vindt op je kind te projecteren. Maar uiteindelijk hoop ik dat we een omgeving creëren waarin hij zichzelf kan vormen, en wij hem daar gewoon in kunnen steunen.’

Excusez Moi verschijnt morgen via Top Notch. In 3voor12 Radio schuift Sef vanavond aan als co-host, tussen 21.00 en 23.00 op 3FM.

Sef live:
25-3 TivoliVredenburg: Feestival, Utrecht 
30-3 Het Bos, Antwerpen
31-3 Rotown, Rotterdam
14-4 Merleyn, Nijmegen
16-4 Paard van Troje, Den Haag
22-4 Tolhuistuin, Amsterdam

Excusez Moi

Excusez Moi is weer een typische Sef-plaat: het is kleurrijke synthpop die alle hoeken van de funk verkent. 'Goed Genoeg' is een vrolijk liefdesliedje, 'Fabriek' een donkere hiphoptrack met Yung Nnelg en Bokoesam, 'Limonadestroop' en 'Porches' zijn mierzoete synthfunkliedjes. Ook cute: de ballad 'Welkom', waarin Sef zijn zoontje alvast op de aardbol wil verwelkomen.

'Ligt aan Mij' met Glen Faria zou over een relationele ruzie kunnen gaan, maar ook over de populistische stemmer voor wie het nieuws allemaal te snel gaat. Over 'Liefde' hebben we het al gehad: een moderne g-funk-beat a la YG's 'Fuck Trump' maar dan over Wilders. 

Oh, en was je al opgevallen dat het albumhoesje een knipoog naar Prince is?