Boef wil dat heel Nederland van hem gaat houden Boef wil dat heel Nederland van hem gaat houden

‘Wat een superster is? Iemand die door het publiek wordt gezien als een grootheid. Iemand die zijn talent – of dat nou voetbal, rap of schrijven is – zo uitbuit dat heel veel mensen hem als een voorbeeld zien.’ 

Hij kijkt me recht in de ogen, eigenlijk het hele gesprek al. Zozeer zelfs dat ik er af en toe een beetje ongemakkelijk van word. Sofiane Boussaadia (24) komt vandaag op het SPEC-kantoor in Almere supersympathiek over, hij draagt hele sicke Louboutin-sneakers, schatert soms van het lachen en is tegelijkertijd bloedserieus. Hij heeft het vuur in de ogen branden: hij weet precies waar hij naartoe wil, en hij weet dat hij écht een superster kan worden. Zoals zo’n beetje alle kids van Nederland hem ook al kennen: Gewoon Boef. Als je zijn vlogs kijkt, is de kans groot dat je er direct zijn stem bij hoort die ‘beng beng’ of een machinegeweer nadoet: ‘Rrrrratata!’ 

Wilde je altijd al een ster worden?
'Nee, helemaal niet. Toen ik begon met rappen was ik boos. Boos op de wereld, op mezelf en op alles om me heen. Inmiddels is dat afgekoeld. Ik zie nu het grotere plaatje, en wil echt een grootheid worden in dit land.’

Wat moet er nog veranderen?
‘Wat ik nu op YouTube doe, dat zou ik ook wel op tv willen doen. Als ik op een vlog 300 a 400 duizend views kan halen, waarom dan niet op tv? Ik weet niet of ik op dezelfde manier mijn leven zou willen laten zien, maar ik denk wel dat we een programma kunnen ontwikkelen dat bij mij past, en bij de kijker.. dat kunnen we samen naar iets moois brengen.'

We zitten nu bij SPEC, het bedrijf van Ali B. Als er iemand die route heeft bewandeld…
’..Is hij het wel!’ 

Hoe keek je naar hem toen je jong was?
‘Kijk, toen hij doorbrak was ik een jaar of 11. Ik vond hem een hele interessante rapper. Zijn muziek was in die tijd de shit, die 'Leipe Mocro Flavour' werd door heel Nederland meegezongen. Nu, jaren later, vind ik hem veel interessanter als ondernemer: de stappen die hij heeft gemaakt, zijn keuzes en hoe hij met de media omgaat. Alle kleintjes zingen mijn muziek mee, maar ik zou wel willen doorgroeien naar zijn niveau.'

Eigenlijk is Boef natuurlijk al een superster: gisteren stootte zijn nieuwe single binnen één dag Ed Sheeran van de troon in de Spotify Top 50 van Nederland, zijn 101Barz-sessie is de best bekeken ooit (meer dan 10 miljoen views) en de hele dag deelt hij selfies uit aan fans. Vandaag verschijnt zijn debuutalbum Slaaptekort, dat overvol staat met potentiële hits. Het is straatrap van het meest commerciële soort, tropische houseliedjes, EDM-trap met Arabische melodieën, wat vrouwonvriendelijke teksten en refreinen die zich direct in je hoofd nestelen. Wedje leggen dat-ie volgende week op 1 binnenkomt? Al sinds vanochtend vroeg staat hij op 1 in de Nederlandse iTunes-charts, in ieder geval.

Februari 1993: Geboren in Parijs
Februari 2015: debuut van Boef bij Zonamo Underground
Februari 2016: debuut-EP Gewoon Boef
Mei 2016: eerste vlog online
Juni 2016: 101Barz-sessie die inmiddels 10 miljoen views heeft
September 2016: opgepakt voor opruiing
Januari 2017: veroordeeld tot 80 uur taakstraf na beledigen politie
Maart 2017: release debuutalbum Slaaptekort

Maar zoals je ongetwijfeld al weet, zit er wel wat in de weg voor het supersterrendom van Boef: zijn verleden en het beeld dat veel mensen van hem hebben als… nou ja… uitschot? GeenStijl noemde hem 'een gehaaid slachtofferjankend stuk straattuig met criminele tendensen’ zoals GeenStijl dat zo heerlijk subtiel kan verwoorden, Rick Nieman noemde zijn acties ‘buitengewoon brutaal, beschamend en ontzettend ordinair’ bij RTL Late Night. Toen Boef een ruzie met een Tilburgse rapper aankondigde in een vlog, gingen honderd jongeren de straat op op zoek naar een knokpartij. Vervolgens zat Sofiane vier dagen vast voor opruiing. Toen hij vrij kwam plaatste hij direct een vlog waarin hij dingen zei als: ’Deze flikkers laten me gewoon onschuldig zo lang vastzitten. En weet je waarom? Vanwege die vlogs. Ze kunnen er niet tegen. En omdat ik tegen de recherche heb gezegd: ik neuk jouw dochter. Maar dat is ook zo: ik neuk haar, ja. En ik ben weer vrij, ik heb niets geleerd. We leren niets van detentie.’ En later: ‘Fuck jullie, fuck jullie, fuck jullie.’

Het doet pijn om naar te kijken, vindt ook Sofiane zelf, die de vlog inmiddels offline heeft gehaald. En in het verleden heeft hij wel meer narigheid uitgehaald. Maar als er iets is dat hij dit gesprek wil laten zien, dan is het dat hij echt een ander mens is dan je denkt. Dat hij slimmer is geworden, dat hij oprecht een voorbeeld wil zijn en wat domme foutjes heeft gemaakt. Maar serveer hem ook alsjeblieft niet direct af, want iedereen verdient een tweede kans. Toch? 

Goed, we hadden het dus over Ali B, de straatrapper die uitgroeide tot media-persoonlijkheid en knuffel-Marokkaan. ‘Knuffel-Marokkaan.. dat vind ik supermooi. Die omhelzing met Beatrix is hartstikke legendarisch. Wij als buitenlanders – ik noem mezelf geen Marokkaan, ik ben een Algerijn – vinden het heel tof dat iemand dat kan bereiken. Kleur is niet belangrijk, het is wat je doet. Een hele wijze les die Ali mij ooit heeft verteld… of nou ja, ooit, hij zei me laatst: “Het gaat niet om wat je hebt gedaan, je moet herinnerd worden om wat je nu doet.” Dat vind ik een hele mooie uitspraak, hij heeft me er echt mee aan het nadenken gezet.'

(Tekst gaat door onder de video)

De eerste vijf jaar van zijn leven woonde Sofiane bij zijn ouders in Saint-Denis, vertelt hij, een voorwijk van Parijs. Écht een achterstandswijk. ‘Het is gewoonweg een ghetto, het is wel gezellig maar je merkt dat de wijk financieel achterloopt. Ik ga niet ontkennen dat Nederland ook achterstandswijken heeft, maar toch… in principe is alles hier toegankelijk. In Frankrijk is de uitkering 400 euro, snap je? Dan zit je met een gezin van vijf kinderen in Parijs, probeer daar maar van rond te komen.’ Zijn ouders woonden in een flat van vijftien verdiepingen, geen lichten op de gangen, vieze lift, overal een pisgeur. Als je binnenkomt geen mooi behang, maar vieze muren met vochtvlekken. 

Op zijn vijfde belandde zijn vader ‘voor iets’ in de gevangenis. Zijn moeder had ‘haar eigen issues’. Daardoor kwam de jeugdzorg in het spel. ‘Mijn ouders wilden niet dat ik daarnaartoe-of-daarnaartoe moest, dus hebben ze besloten: hij moet weg uit Frankrijk. Mijn Nederlandse oom is toen met de auto naar Frankrijk gekomen, hij heeft me naar Nederland gebracht. Eerst was het de bedoeling dat ik twee jaartjes zou blijven, maar uiteindelijk ben ik hier gebleven. En daar ben ik achteraf dankbaar voor.’

Snapte je als vijfjarige wat je overkwam?
‘Neeeeeee. Ik zeg je eerlijk, ik had helemaal niet het idee: “Hee shit!” Als je vijf bent, weet je nog niet hoe of wat. Pas rond je 11e of 12e komt het besef, dan pas komen de vragen. Ik was niet boos, ik ging gelijk met nieuwe vriendjes op straat spelen, en gelijk met de flow mee. En dat terwijl ik niet eens Nederlands kon.’

Had je al een beeld van Nederland?
‘Ik vind Nederland het best geregelde land waar ik ooit ben geweest. Ik ben op veel plekken geweest, ik ga veel op vakantie. Er is geen land dat zo goed geregeld is: als ik iets met de ING heb, bel ik gewoon naar de bank. Als ik ziek ben ga ik naar de dokter, en als er iets is met mijn tand ga ik naar de tandarts. Ik zou hier nooit écht weg willen gaan. Ik hou ervan om te weten waar je aan toe bent.’

De Nederlandse identiteit is nogal een heet hangijzer op het moment. Heb je gestemd?
‘Nee, ik ben niet politiek ingesteld. Ik ga ook niet zeggen dat het me helemaal niet interesseert, maar het ligt me nog niet. Ik weet niet op wie ik had moeten stemmen, of wie wat vindt. Wat ik wel weet: sommige partijen gaan te ver. Wat mij betreft is dit een grote wereld, en grenzen slaan nergens op. Iedereen heeft overal recht op. Of je nou uit de ghetto van Ghana komt of uit Nederland, je bent niet een slechter of beter mens.’
‘Ik heb een voorbeeldfunctie en zou daarom verder nooit vertellen wat ik zou stemmen, als ik zou stemmen. Dan kan ik mijn hele aanhang onbewust naar iets duwen. Dat wil ik niet, dan zou ik kleine jochies die nog helemaal geen besef hebben sturen naar iets waar ze misschien wel helemaal niet achter staan. Ik zou mijn achterban er niet mee willen belasten, ze moeten hun eigen keuze maken.’

Maar er stemmen veel te weinig jongeren. Je kunt ze toch ook de goede kant op sturen, en laten zien wat belangrijk is?
‘Maar wat ís belangrijk? De één vindt de PVV goed, de ander GroenLinks. Wie heeft er gelijk? Waarom zou ik jonge jongens en meisjes hersenspoelen met wat goed is? Ik vind dat ze zelf moeten bepalen waar ze achter staan. Als ik nou in Algerije zou zijn en er zouden allemaal Nederlanders wonen die dingen doen waar ik niet achter sta?… dan zou ik begrip hebben voor hun reactie. We zijn allemaal mensen, we moeten oplossingen zoeken. Ook de jongens die geen baan hebben en als uitschot worden gezien in dit land moet je niet afserveren, we moeten met z’n allen helpen om te zorgen dat dit voor iedereen toegankelijk wordt. Ik hoop dat ik dat kan laten zien met mijn muziek en wat ik ga bereiken.’

(Tekst gaat door onder de foto)

 

 

 

Op zijn nieuwe album rapt Boef dat kleine jongens dealer willen zijn. Hij rapt hoe hij zelf met coke in de mouwen rondliep. Hij vertelt over een generatie die geen zin heeft in school, geen geld ook, maar wel die Vespa of Louboutin wil hebben, en dan het liefst zo snel mogelijk. En hij vertelt vandaag op het SPEC-kantoor ook hoe hij zes maanden vastzat nadat hij op zijn zestiende een overval pleegde op een Chinese toko. ‘Ik stond daar met knikkende knieën. Ik besefte me echt wel dat ik fout bezig was, maar wat de gevolgen waren? Wat je die mensen aandoet? Voor een paar honderd euro heb ik die mensen de shock van hun leven gegeven. Dat snap je als zestienjarig jochie niet. Dan denk je: snelle keuzes, snel geld.’

Voor veel jongens in bepaalde wijken is het gemakkelijker om in de criminaliteit te belanden dan om je schoolcarrière tot een goed einde te brengen, vertelt hij. ‘We zoeken allemaal voor de makkelijke uitweg. Ik zeg niet dat het goed is, dat is het zeker niet. Maar in zulke buurten stook je elkaar op. Je ziet als klein kindje een jongen van achttien die helemaal met goud is behangen en in de dikste auto rijdt. Je kijkt ernaar en denkt: “Woowwwwww, zo wil ik ook zijn.” Dan zie je een andere jongen van achttien, die zijn schoolboeken mee heeft, geen geld heeft en op de bus staat te wachten. Je ziet dan het grote plaatje niet, je beseft niet dat die tweede jongen over tien jaar een stuk verder gaat zijn, dan die gast die telkens weer in de bak zit en z’n moeder teleurstelt. Wij mensen zijn kuddedieren, we zijn schapen. Als iedereen in je omgeving braaf naar school gaat, doe jij dat ook. Maar als iedereen steelt? Op een gegeven moment ga je denken dat het normaal is. Jullie uit een nette buurt vinden dat verschrikkelijk, maar die jongens denken echt niet dat ze verschrikkelijk bezig zijn.’

Hij herinnert zich plots een parabel over de maya’s. ‘Die waren zo slim, ze wisten precies hoe het sterrenstelsel in elkaar zat. Wat deed het opperhoofd? Hij ging op een berg staan, en hij wist dat de volgende dag een zonsverduistering zou komen. “Ik ben god”, begon hij te schreeuwen. “Ik ben heel boos op de mensheid, jullie hebben me teleurgesteld! Ik zal het jullie laten zien, ik ga de zon laten verdwijnen.” Een dag later gaat hij weer op de berg staan, en de zon verdwijnt… Wij snappen nu dat het een zonsverduistering is, maar als je daar onwetend staat tussen de mensen, ja, dan aanbid je hem en geloof je hem direct. Je weet niet beter, en volgt gewoon de slimste die in de buurt is. Dat gebeurt in buurten in Nederland ook.’

Stel dat jij de jonge Sofiane kon spreken, een uur voordat hij naar die toko op weg ging… wat zou je dan zeggen?
‘Dat kun je toch niet in één antwoord doen? Je moet een goed gesprek hebben met dat joch. Hij is heel impulsief en denkt nog steeds: me against the world, fuck iedereen. Zo’n jongen moet een reality check krijgen. Op een gegeven moment word je ouder, je gaat vastzitten, en dan pas komt de kennis: waar ben ik mee bezig? Maar negen van de tien keer is het dan al te laat. Ik denk dat jongeren daarin ondersteund moeten worden en op school structureel horen wat er fout is. In Amerika heb je een programma waarin kinderen naar de gevangenis worden gebracht voor een dag, dan wordt er heel hard tegen ze geschreeuwd. Het is heel grappig om naar te kijken, maar ik denk dat dat ook wel een impact heeft.’

Jij hebt een paar keer in de gevangenis gezeten. Had dat impact?
‘Ik zeg je eerlijk: de gevangenis in Nederland is… een jeugdkamp! Je zit zelfs met meisjes, soms. Je bent een kind, hè? Je kunt wel terug naar je cel worden gestuurd – de meesten zeggen gewoon kamer – maar je krijgt iet echt het idee: wauw, ik heb daar binnen de hel meegemaakt. Dat krijg je wel meer wanneer je in de echte gevangenis zit. Daar krijg je wel de shock: oké, luister, dit is niet tof, niemand denkt aan mij, ik ben niemand, wat wil ik nou. Dan ga je wel beseffen: “Wat ben ik hier eigenlijk aan het doen?”’

Als ik jou zo hoor, zeg je zo’n beetje: de jeugdgevangenis mag wel wat strenger. 
‘Ja, misschien wel een potje strenger, ja. Maar aan de andere kant: je blijft een kind, je kunt niet verwachten dat een veertienjarige jongen elke dag voor zichzelf gaat koken, dus er wordt lekker eten voor je gemaakt. Sommige jongens missen dat thuis, die routine en die regeltjes. Ik ken jongens die eruit moesten en niet eens weg wilden gaan, die waardeerden het. “Nee, ik wil niet weg!” Dat komt doordat ze buiten een nogal losse opvoeding krijgen.'

(Tekst gaat door onder de foto)

De 101Barz-sessie van Boef die al meer dan 10 miljoen keer is bekeken.

In je nummer ‘Salam’ zingt Soufiane Eddyani: ‘M’n moeder was mijn moeder en een vader tegelijk.’
‘Ja, zo gaat dat bij veel jongens. Het is ook heel moeilijk voor alleenstaande moeders: als jij drie zoons hebt waar je voor moet zorgen, kun je er niet de hele tijd op letten wat ze buitenshuis uitspoken. Ik denk dat je dat een moeder ook niet kwalijk kunt nemen. Ze proberen allemaal respect, normen en waarden bij te brengen.’

Toen jij vast kwam te zitten, heb je dat je ouders ook meteen verteld?
‘Nee, ik had luxe om het niet te hoeven zeggen, in die tijd was het normaal dat ik ze soms drie of zes maanden niet zag. Ik heb ze vanuit de gevangenis wel opgebeld, maar niet verteld dat ik vast zat. “Ja ja, lekker gegeten. Net gedoucht, en daarvoor gevoetbald.” Dat was allemaal niet eens een leugen. Later heb ik ze wel de waarheid verteld, maar toen kwam er een plaatsvervangende schaamte in het spel.’

Verstaan je ouders ook Nederlands, eigenlijk? Begrijpen ze wat je in je vlogs en muziek zegt?
‘Nee, helemaal niet, ze spreken alleen Frans en Arabisch. Dat is de reden dat ik rebels kan zijn: heel veel Marokkaanse rappers in dit land zien dat hun hele familie meekijkt. Hun vader en moeder zien het, hun neefjes en nichtjes. Die rappers moeten over een zekere schroom heen. Dat is mijn geluk geweest: ik hoefde dat niet, en kon lekker rebels zijn. Vooral in onze cultuur: negen van de tien jongens zijn zoals ik, maar niet iedereen kan dat laten zien.’

Maar goed, daarin is hij wel doorgeschoten, geeft hij direct ook toe. De vlogs over de politie zou hij nooit meer zo maken. ‘Op een gegeven moment waren de rapen gewoon gaar. Als iemand me zou vragen: “Wat zou je anders hebben gedaan?” Dat dus. Toen vond ik het grappig, maar de fout ligt natuurlijk bij mij. Ik handelde nogal emotioneel, zoals alle mensen emotioneel kunnen handelen als ze boos zijn. Ik had nog niet door dat er direct op me zou worden ingezoomd, dat het normaal is dat media me erop aanspreken. Ik ben een voorbeeld voor de jeugd, en dat ging ik eindelijk beseffen.'

Hij ging zichzelf evalueren: ‘Waarom schrijven ze dit over me? Waarom zeggen ze dit? Ik ben helemaal niet zo’n slecht persoon, toch? Je moet eerlijk met jezelf zijn en jezelf kritisch beoordelen, als je beter wil worden en wil groeien. Ik krijg berichtjes van moeders en zussen op Instagram: “We vinden je echt tof, Boef, maar let alsjeblieft op wat je zegt want mijn broertje is helemaal gek op je.” Vroeger blowde ik in mijn vlogs, ik had gewoon schijt, maar op een gegeven moment ga je wel nadenken: die kleintjes kijken hiernaar, en denken straks echt dat het stoer is. Ik wil dadelijk niet dat de hele jeugd verpest is, en gaat blowen omdat Boef dat doet. Dat besef heb ik inmiddels.’ 

Hoe zou je over tien jaar terugkijken naar de vlog die je hebt verwijderd? Naar je optreden bij RTL Late Night? En naar zo’n artikel op GeenStijl?
‘Op dezelfde manier als hoe ik nu op mijn jeugd terugkijk: shit man, dat was fout, dat had ik nu anders gedaan. Misschien zou ik erom kunnen lachen, maar ik zal vooral beseffen waarom het is gebeurd, dat alles met een reden gebeurt en dat het me heeft gevormd.’

Misschien ben jij dan wel de knuffel-Algerijn!
‘Hahaha, dat weet ik niet, hoor. Ik wil niet Ali z’n route afleggen en ik blijf altijd een beetje een rebel, maar wel op zijn niveau komen. Ik zou het heel leuk vinden als Beatrix mij ook een knuffel wil geven. Ik wil dat mensen me straks niet gaan wegzappen op tv omdat ze me haten. Ik wil dat heel Nederland van me gaat houden als persoon, ondanks mijn verleden.’

Boef te gast bij RTL Late Night.