Yuko, heet de enthousiaste teckel die gelijk vanaf de bank richting de opengaande deur huppelt. Vernoemd naar de band, of juist andersom? Dat weet Elias Elgersma (22) even niet meer zo zeker, maar hij heeft dan ook momenteel andere dingen aan zijn hoofd. Vandaag wordt het debuutalbum van Yuko Yuko - More Than A Facebook Friend – gereleaset met een show in Asteriks in Leeuwarden, maar de cd’s zijn nog niet geleverd. “Die zouden vandaag hier moeten worden bezorgd, maar ik weet niet hoe laat. En de traceercode werkt niet”, vertelt hij van achter zijn laptop. “Ze moeten uit Luxemburg komen, en die gasten spreken alles – behalve Engels. Als ik bel neemt er een meisje op dat er volgens mij niks van begrijpt.”

Undergroundmentaliteit
Dat debuutalbum, daar moeten we het eerst maar eens over hebben. Want eigenlijk had na een succesvolle Popronde-campagne in 2014 vorig jaar toch al het jaar van Yuko Yuko moeten worden? Maar toen stortten Elias Elgersma en consorten zich ineens op hun andere band: het meer garage-achtige The Homesick. Waarom niet meteen het ijzer smeden toen het heet was, zoals elke manager zou willen? “Voor ons was het gewoon heel logisch, we hadden net een tour en een Popronde gedaan. En Noorderslag, toen was het wel klaar. Het was weer tijd voor The Homesick. Maar 3voor12 noemde Yuko Yuko toen ‘een van de meest veelbelovende acts van 2015’ (12van3voor12), en vervolgens was het: ‘Nou gaat die gozer ineens iets anders doen en zitten wij met een band die niets doet’. In principe houden de media de muziek een beetje bij als een soort Eredivisie. Ze hebben zelfs een ranglijst van wie het het beste doet. Waar slaat dat op?”

Als er zoiets bestaat als een typische undergroundmentaliteit, heeft Elias Elgersma hem in ieder geval zonder meer. “De reden dat ik op voetbal zat, is ook niet omdat ik de Champions League-finale wilde winnen. Ik snap dat sowieso nooit van bands, die dan net beginnen in bij wijze van spreken Meppel, en dan al bezig zijn met een bandcoach en dat soort onzin. Iemand vragen voor het opnemen, in plaats van zelf aan te kloten. Je begint net, dan moet je helemaal niet nadenken. Je doet het omdat je het leuk vindt.”

Het huis van de moeder van Elias Elgersma staat in Ternaard, een klein dorpje in de kop van Friesland, ter hoogte van Ameland, op twintig minuutjes fietsen van Dokkum. Met de wind mee. “In Ternaard is een buurtsupermarkt, slagerij, peuterspeelzaal, een basisschool, een gezondheidscentrum en een bejaardentehuis. Er is ook een busdienst naar Dokkum en Leeuwarden”, weet Wikipedia erover te melden. “Altijd rustig”, vat Elias het wat beknopter samen. Het is een dorp waar zelfs de dorpsomroeper (!) nog langskomt. Een vrouw met megafoon in een soort zeventiende-eeuws kostuum – met pluimhoed – loopt net langs als de band de bus wil gaan inladen. Geen grap of dorpsgek, verzekert hij lachend. “Dat wordt gewoon vanuit de gemeente geregeld. En ze spreekt nog binnensmonds Fries ook, dus niemand verstaat het echt.”

Onbegrepen
Het is, kortom, misschien niet direct de plek waar je een van de hipste Nederlandse undergroundbands van het moment zou verwachten. Of misschien ook juist wel; die clips met VHS-filter, stuk voor stuk opgenomen op alledaagse plekken in Dokkum (de parkeerplaats van de supermarkt, voor de deur van de Chinees), passen namelijk perfect bij dat vervreemdende retrosfeertje in de muziek dat Yuko Yuko zo onderscheidend maakt: Lastig om precies te plaatsen, maar toch zeker ergens tussen de DDR, Trainspotting en Yung Lean. En met net een ander filter werken de rijtjeshuizen en weilanden in de directe omgeving al net zo goed als decor voor The Homesick: het meer donkere garage/postpunk/popproject van Elias Elgersma, met naast drummer Erik Woudwijk ook Yuko Yuko-gitarist Jaap van der Velde als lid.

“Zij waren gewoon de enige gasten die ook anders waren dan ‘gemiddelde’ jongeren. Dus dan ga je samen een beetje muziek maken. Toen ik hier voor het eerst kwam, ging ik nooit eerst door de woonkamer naar binnen, want Elias zat toch altijd boven”, vertelt Van der Velde. “Op een gegeven moment hadden ze met The Homesick een gitarist nodig, dus toen vroegen ze mij. En toen hebben we een EP opgenomen met eigenlijk alleen maar Deerhunter-covers, maar dan anders.”

Elias: “Toen hadden we ook nog een bassist.”
Jaap: “Ja, toen speelden we ook nog allebei gitaar. Maar dat werd een beetje wazig.”
Elias: “Met Yuko Yuko hadden we ook heel veel bassisten. We verslijten ze, een beetje net als de drummers van Spinal Tap. De een kreeg Crohn, de ander werd hippie… Die zit alleen maar in De Lantaarn de hele tijd ijsthee te drinken. Maar Lyckle is wel steady.”

Yuko Yuko is misschien het project van de Friezen dat als eerste kwam bovendrijven, maar The Homesick was er eerder. Jaap: “Dat was eerst nog volle bak shoegaze, met alleen maar lage gitaren. Toen speelden we onze eerste show in Dokkum, op een avond die Leon (Harms, drummer Yuko Yuko) had geboekt. Dat werd niet echt begrepen. Pas toen we met z’n drieën gingen spelen, snapten mensen wat we bedoelden.” Erik: “Er zijn nog steeds veel mensen die het niet begrijpen. Vooral in Dokkum niet.”

Internet
Het lijkt logisch dat ze niet in hun thuisstad begrepen worden. Dokkum is van zichzelf nou niet echt een plaats met een levendige undergroundscene, met clubs en kraakpanden waar dat soort muziek een plek heeft. Maar Yuko Yuko en The Homesick zijn lichtend voorbeeld voor de underground van de 21e eeuw. Want sinds de komst van het internet is elke zolderkamer een potentiële voedingsbodem voor nieuwe undergroundartiesten, legt Jaap uit. “Soms kom je op de gekkere uithoeken van YouTube en dan vind je gekke bands en denk je: ‘dit inspireert me wel’. En dan sturen we dat naar elkaar door. Een soort telefoonboom.” Elias: “Als je eenmaal een nieuw genre ontdekt, dan gaat het heel snel.”

Een beetje op diezelfde manier wordt Yuko Yuko al vrij snel buiten Friesland opgepikt. Elias: “Dat kwam denk ik doordat Noisey het steeds plaatste. Toen dachten mensen: dit is raar en hip, dat moeten we hebben.” Jaap: “We waren toen ook best wel slecht live, we hadden nog nooit met die band gespeeld.” Elias: “Ik had eigenlijk meer opnames met Yuko Yuko dan met The Homesick, maar ik repeteerde er nooit mee. Maar door die interesse kwam onze eerste bassist op het idee om er een band bij op te zetten.”

Buitenland
Die interesse kwam, wederom met dank aan het internet, ook uit Mexico. Zonder dat er enige vorm van promotie was, natuurlijk. “Ik wist niet wat promotie was, joh. Die Mexicanen gingen het ineens downloaden en posten. Ik snapte het ook niet”, vertelt Elias. “Nu is dat trouwens ook helemaal voorbij, heel gek. Het was daar een tijdje een soort undergrounddingetje, met rare fans. Ik heb nog wel een stuk of tweehonderd van die Spaanstalige Facebook-vrienden met een omslagfotootje van DIIV.” Jaap: “Ik krijg inderdaad ook nooit meer vriendschapsverzoeken van die Mexicanen. Ik voel me eigenlijk wel een beetje gebruikt door die mannen.”

Inmiddels zijn het vooral de Fransen die Yuko Yuko leuk vinden. Yuko Yuko bracht zelfs ook een Franstalige EP uit op het hyperproductieve Franse undergroundlabel Beko Disques. “Dat is een gast, een beer van een vent, die vanwege problemen met z’n rug zijn huis niet uit kan. Die is alleen maar met muziek bezig, brengt elke week iets uit. Hij zei: ‘Je moet een EP met Cécile gaan opnemen. Je kent haar niet, maar dat moet.’ Toen heb ik wat demo’s die ik nog had liggen gebruikt.” Live wordt hij er inmiddels geboekt door de boeker van o.a. Waxahatchee en Steve Gunn. “We hebben daar meer publiek bij onze shows dan hier”, vertelt Elias. “In Parijs stond er vorige keer 160 man.”

Annemieke Douwkema
Thuis in Friesland is die belangstelling inderdaad minder. “Ja, in Dokkum word ik wel herkend, maar dat is gewoon omdat iedereen me kent. Laatst werd ik trouwens wel herkend op station Leeuwarden, door een of ander dik meisje dat ineens een knuffel wilde. Stond ik daar met m’n frikandelbroodje.” Toch is Leeuwarden traditioneel een beetje een uitwedstrijd. “Het geluid van Leeuwarden is toch vooral wat rustigere folk. Sväva, The Future’s Dust, dat soort bands. Wij hebben eigenlijk meer met de Groningse bands, zoals Ohslo.” Dan passeren we met de auto een weiland bij Joure. “Weet je wat trouwens ook wel mooi is hier? Je hebt hier van die etherpiraten, De Bierbatsers, die alleen maar 7-inches draaien. En dan niet Jan Smit hè, dat vinden ze vreselijk. Die zweren bij Annemieke Douwkema. Dat is eigenlijk ook een soort undergroundscene van zichzelf.”