Protestzanger Armand (69) overleden

Eindhovenaar bleef een nachtdier en bleef kwaad op van alles en nog wat

Atze de Vrieze ,

De Eindhovense zanger Armand is donderdag overleden. Dat heeft zijn platenmaatschappij TopNotch bekend gemaakt. Armand (echte naam Herman van Loenhout) schreef in de jaren zestig de klassieker Ben Ik Te Min en bleef in de decennia die volgden onophoudelijk liedjes schrijven en optreden. De afgelopen tijd stond hij weer helemaal opnieuw in de belangstelling, toen hij met The Kik oude liedjes opnieuw opnam. Armand is 69 jaar geworden.

3voor12 ontmoette Armand recent nog in zijn flatje in Eindhoven. Daar zat een overduidelijk broze man, maar wel een met een heldere geest. Vijftig jaar op weg in zijn carriere kon hij zich nog altijd razend kwaad maken op van alles en nog wat. Zo voelde hij een grote aantrekkingskracht tot IJsland, in zijn optiek het enige land dat echt durfde op te staan tegen de corrupte macht van de banken. 

“Ik was gevraagd daar een paar nummers te spelen”, vertelt Armand over zijn dagen in Reykjavik. “De IJslanders zijn nog een tandje erger dan de Nederlanders. Ze zeggen niks. Het is ook zo’n klein land. Als je daar je bek open trekt en het valt verkeerd, dan heb je een probleem. Maar de IJslanders zijn dapper geweest. Zij hebben als enige de bankiers eruit geschopt. Ik ben daar nog een week de buurman geweest van Julian Assange, maar dat had ik pas later door. Ik vond het al zo gek dat die week dag en nacht het licht brandde, maar het kwartje viel pas veel later.”
 
“Ja, ik ben een echte IJsland-specialist. Ik ken het land beter dan de meeste IJslanders, want die komen niet meer dan vijftig kilometer buiten Reykjavik. Laatst zei een IJslander tegen me: ‘Godverdomme, wat hebben we eigenlijk een mooi land, als ik jouw verhalen zo hoor. Het wordt hoog tijd dat ik eens ga kijken.’ Het mooiste van IJsland is nog wel de taal. Het woord ‘zwart’ kun je op 36 manieren vertalen. En toen ik een keer een poging deed een koekje te bestellen in het IJslands, werd ik meteen gecorrigeerd. In het vrouwelijk tel je weer anders dan in het mannelijk. Ik vind taal ontzettend belangrijk. Het is gebrekkig, maar het is ons enige communicatiemiddel, dus we moeten het erin houden.”
Armand was jarenlang een eenling, een overblijfsel uit een sociaal bewogen tijd. De meest hardnekkige protestzanger van Nederland, aldus zijn platenmaatschappij TopNotch. Terwijl veel artiesten overgingen tot de orde van de dag, vond hij dat het zijn taak bleef kritische liedjes te schrijven. Veel hedendaagse artiesten verschuilen zich volgens hem ten onrechte achter het feit dat ze ‘er geen verstand van hebben’. “Onzin”, zegt Armand. “Het is niet waar, dat jij als muzikant nergens verstand van hebt. Het resulteert in een berusting die ik nog ken uit de jaren vijftig. In die tijd stond er als er ergens iets misging de volgende dag een stroman in de krant. Iemand die jij en ik niet kenden, maar die de schuld kreeg. Langzaam veranderde dat. Mensen als Pinochet en Berlusconi werden allemaal bij naam genoemd. Maar we zitten in de tussenfase. Ze worden betrapt, en mogen gewoon weer meedoen. Daar moet de publieke opinie druk op uitoefenen. Als je een poot scheef hebt gezet, dan moet je weer bij het begin beginnen, in plaats van dat je gewoon weer mee mag doen. Zo’n bankier die nu nog hoog van die toren blaast, die moet van zijn voetstuk af. Dat zijn de misdadigers.” 

Dankzij de Rotterdamse sixties revivalists van The Kik stond Armand de laatste jaren weer volop in de belangstelling. De band nam eerder al een cover op van zijn allereerste single Er Is Niemand, samen met Lucky Fonz III en de roodharige zanger zelf. Armand was ook al eens te gast bij The Kik op Lowlands, om zijn eigen nummer te vertolken. Dat smaakte naar meer, met als resultaat het album dat deze zomer verscheen. Armand & The Kik verzorgden ook de speciale Record Store Day single en deden een gezamenlijke tour. Het nummer Snelle Jongens (over business-gastjes met coke-verslaving) is genomineerd in 3voor12's Song van het Jaar verkiezing.