1. Thru You Princess
Jarenlang al moddert zangeres Princess Shaw aan in haar Amerikaanse achterwijk. Niet dat ze het niet probeert, ze doet er alles aan om door te breken. Zo doet ze mee aan talentenjachten op tv en zet ze haar halve leven in selfievorm op YouTube. En dan is daar ineens YouTube-prins Kutiman met zijn witte Mac. De Israelische geluidskunstenaar speurt het internet af op zoek naar talent. Talentvolle drummers, gitaristen, pianisten. Hij heeft ze allemaal nodig om complete nummers bij elkaar te sampelen, uiteraard zonder dat de muzikanten in kwestie er zelf weet van hebben. Princess wordt zijn ster. Een echt YouTube-sprookje.
2. Redeption Of The Devil: Eagles Of Death Metal
Jesse Hughes is een rockster. Daar geloofde zijn oude schoolvriend Josh Homme heilig in. Toen Hughes na zijn scheiding twijfelde hoe het verder moest, overtuigde de QOTSA-frontman hem ervan de gok te wagen door samen de band Eagles Of Death Metal te vormen. Het succesverhaal is bekend, en deze super vermakelijke Vice-documentaire toont ons Jesse Hughes op een kruispunt. Hij is veertig jaar oud, heeft alles gedaan wat God verboden is en gaat de ultieme uitdaging aan: hij wil een nieuwe plaat maken EN zijn schepper tevreden stellen. De grappigste film uit de selectie, maar dat wisten we natuurlijk ongezien al.
3. What Happened, Miss Simone?
IDFA-selecteerde dit jaar twee Netflix-producties, die niet verder uit elkaar konden liggen. De film over Keith Richards is een saaie aaneenschakeling van zijn blues-invloeden, die over Nina Simone is een explosief portret over een levensgevaarlijke zangeres. En dat is niet eens overdrachtelijk bedoeld. Het was de militante burgerechtenstrijd in de jaren zestig die het beest in Simone deed ontwaken. Veel muzikanten waren betrokken bij de strijd voor gelijke rechten, maar niemand ging zo ver, en niemand zette zo zijn carriere op het spel als Nina Simone. Prachtige beelden uit live-registraties ook.
4. B-Movie: Lust & Sound In West-Berlin 1979-1989
Manchester had Joy Division, maar West-Berlijn had krautrock. De stad was ingesloten door de muur en kampte met allerlei problemen, maar ook zo’n grote aantrekkingskracht dat Engelsman Mark Reeder er wel heen moest gaan. Zijn film B-Movie is een collage van eigen beelden, nagespeelde scenes en archief uit de Berlijnse undergroundscene van de jaren tachtig, tot de val van de muur. Supersnel gemonteerd, grappig, inspirerend. Je wilt er direct heen (zij het niet te lang), maar beseft ook dat het er in deze vorm simpelweg niet meer is en ook nooit meer terug komt.
5. Janis: Little Girl Blue
Nadat de tragische film over Amy Winehouse eerder dit jaar volle bioscopen trok, is er nu een standaardwerk over haar sixties evenknie: Janis Joplin. De Texaanse blueszangeres was minstens zo grofgebekt en ongrijpbaar als de Londense jazz/pop-artiest, en ook zij wist een worsteling met zichzelf en iedereen die haar afwees te ontworstelen dankzij een stem waar niemand omheen kon. Natuurlijk zien we veel klassiek materiaal, onder andere van haar baanbrekende optreden op Woodstock, waarna Joplin korte tijd uitgroeide tot een superster.
6. Miss Sharon Jones!
We vinden dit jaar opvallend veel vrouwen in de IDFA-selectie. En sterke ook. Wat te denken van Sharon Jones, een van die enorme soultalenten die het New Yorkse Daptone op latere leeftijd op de kaart zette. Ruim over de vijftig was Sharon Jones toen ze haar publiek vond. Ze had er jaren voor gewerkt, en nu is ze vastberaden nooit meer los te laten. Totdat er vlak voor de release van haar nieuwe album ineens een vernietigende diagnose komt: lymfklierkanker. Deze ontroerende film toont de super veerkrachtige zestiger tijdens de slopende chemokuur en in haar heldhaftige tocht terug naar het podium.
7. Song Of Lahore
Een actueel thema: hoe overleeft een cultuur de onderdrukking van een zeer conservatief islamitisch regime? De Pakistaanse hoofdpersonen uit Song Of Lahore - muzikanten uit de grote Pakistaanse stad - weten het. Sinds de islamitische revolutie eind jaren zeventig spelen zij alleen in het geheim. Ze koesteren hun erfenis, proberen die door te geven aan de volgende generatie, en zijn ontroerend blij met een uitnodiging van jazz-gigant Wynton Marsalis voor een concert in New York. Filmmaker Sharmeen Obaid-Chinoy kreeg veel bekendheid met haar korte film over Pakistaanse vrouwen die uit eerwraak acid over hun gezicht gegooid kregen. Deze film is een stuk trager en nogal aan de lange kant, en de muziek is wat stoffig, maar het is haast onmogelijk er niet door geraakt te worden.
8. Imagine Waking Up Tomorrow And All Music Has Disappeared
Voor een nieuwe generatie muziekliefhebbers is het haast onmogelijk de muziek van de Britse hit-act The KLF te kennen. Hun muziek ontbreekt niet alleen op de streaming platforms, maar ook in de winkels. Noem het kunst, maar The KLF probeert te verdwijnen, precies zoals ze ooit ‘famously’ een miljoen pond in rook deden opgaan. KLF-lid en aanstekelijk verteller Bill Drummond probeert zich nu voor te stellen hoe het zou zijn als ALLE muziek die ooit opgenomen is verdwenen zou zijn. Hij creëert met niets meer dan een dictafoon een muziekstuk dat alleen hijzelf mag horen, genaamd The 17.
9. Hot Sugar’s Cold World
De New Yorkse samplekunstenaar Hot Sugar is uitgekeken op alle plugins en prefab geluiden waar iedereen tegenwoordig mee werkt. Hij neemt overal geluiden op, van de prullenbak op de straathoek tot de sperzieboontjes die in zijn pan spartelen. En: het geluid van de schedels in de catacomben van Parijs of de ongemakkelijke stilte van een begrafenis. Ook dit is een aardige, bij vlagen vermakelijke film die raakt aan een actueel vraagstuk, maar hij is ook pretentieus en overdreven hipsterish (dat vriendinnetje!). Kiezen tussen deze film en die andere samplepop-film - Thru You Princess - is dan ook niet moeilijk.
10. Mavis!
Zoals die twee films met elkaar verbonden zijn, zien we ook duidelijk raakvlakken tussen Nina Simone en Mavis Staples. Beide Afro-Amerikaanse artiesten kenden succes in de vroege jaren zestig en kwamen ze in aanraking met de burgerrechtenbeweging. Maar waar Nina Simone er in verstrikt raakte, maakte het van Mavis Staples een rijker artiest. En toch maakt de film over Nina Simone precies om die reden veel en veel meer indruk. Mavis! is vooral een liefdevol portret van een zangeres wiens werk toch niet enorm in de canon terecht gekomen is.