The Weeknd bouwde als compleet onafhankelijke artiest een flinke reputatie op met drie gratis EP’s, waarin hij met r&b als uitgangspunt aanknopingspunten zocht met future garage, ambient en new wave. De EP’s werden in 2012 gebundeld als Trilogy, waarvan hij alsnog 1 miljoen exemplaren verkocht in de VS. Het eerste volledige album Kiss Land verscheen kort daarna, maar viel behoorlijk tegen en verkocht beduidend minder goed. The Weeknd bleef een outsider ten opzichte van grote sterren. Toch is hij vastberaden de grootste ster ter wereld worden. Toen hij benaderd werd om met Ariana Grande het duet Love Me Harder op te nemen, vond hij de tekst van zijn eigen couplet te slecht en herschreef hij het. Het werd een wereldwijde hit, waardoor hij besefte dat het dus toch mogelijk was om op zijn eigen manier pophits te maken. Hij benaderde Max Martin, de Zweedse sterproducer van Love Me Harder, die ook de grootste hits van de Backstreet Boys en Britney Spears en recent werk van Katy Perry en Taylor Swift op zijn naam heeft staan. ‘‘If I’m gonna be the biggest in the world, I need a handful of songs like that,’’ verklaarde The Weeknd aan de New York Times.

De samenwerking met Max Martin leidde meteen tot de grootste hit in de carrière van The Weeknd: met de aanstekelijke single Can’t Feel My Face waren meteen de verwachtingen voor het nieuwe album hooggespannen. In dit nummer omschrijft hij zijn liefde voor cocaïne alsof het een prachtige vrouw is, een soort ‘I’m in love with the Coco’, maar dan op een poëtische manier. Het eerste nummer dat hij met Martin opnam voor het album was echter In The Night, een energieke ode aan Michael Jackson, met de triolen van The Way You Make Me Feel en een zanglijn die refereert aan Billie Jean. Het is een van de uptempo nummers waarmee Beauty Behind The Madness zich onderscheidt van zijn eerdere werk. Hier horen we zijn ups en downs. “In my past albums, there were never ups.’’ De thematiek is onveranderd, overmatig drugsgebruik en zijn liefde voor seks zijn nog steeds volop aanwezig.

Van de gastbijdrages van Labrinth, Ed Sheeran en Lana del Rey is de laatste het meest aansprekend. The Weeknd heeft grote stappen gemaakt als het gaat om songs schrijven, de magie spat er vanaf bij het refrein van hun duet Prisoner. De samenwerking met Ed Sheeran klinkt net wat geforceerder, als een poging om ook het singer-songwriter-publiek aan te spreken. Het is logisch dat hij nu de samenwerking aangaat met andere sterren om zijn naam verder te vestigen, maar The Weeknd outshinet zijn collega’s met gemak. Verder roept hij de hulp in van producers Kanye West en Ché Pope, die samen verantwoordelijk waren voor Kanye’s hit Bound 2. Het nummer Tell Your Friends doet hier dan ook aan denken, maar is muzikaal gezien een stuk verleidelijker. Hier beschrijft hij zichzelf als “the nigga with the hair, singing ‘bout popping pills, fucking bitches, living life so trill”. Met deze zelfspot geeft hij zijn arrogantie net dat beetje humor mee waardoor hij er mee wegkomt.

Minstens zo verleidelijk zijn de andere singles die al vooraf verschenen, Earned It en Often. In Often neemt The Weeknd een onervaren meisje bij de hand, in Earned It beschrijft hij hoe hij een meisje meer kan bieden dan seks. Terwijl hij zichzelf in Shameless neerzet als de ideale partner (Who’s gonna love you/touch you/fuck you like me?), beseft hij bij afsluiter Angel dat zijn geliefde meer verdient. Het bombast van Angel, de overdreven powerballad compleet met koor en dramatische drums, past eigenlijk wel in zijn droom de grootste ster te worden. Geheel in de stijl van een superheld, neemt hij afscheid van zijn grote liefde om haar een betrouwbare vent te gunnen. De clichés stapelen zich op in deze afsluiter, geschreven door Stephan Moccio die eerder met Céline Dion werkte. Angel zou zomaar in een dramatische scène in een grote Hollywood-film kunnen belanden. Zo’n groots effect als ‘My Heart Will Go On’ zal het echter niet hebben.