3voor12 gabberweek: "The Opposites hebben de hele hardcorescene tegen zich door Thunder"

Sebastian Hoff zoekt beide kanten van de duivel

Atze de Vrieze ,

Aanstaande zaterdag zendt de VPRO de documentaire Gabbers uit. Over het idee achter die film vertelden we je eerder deze week al: gabbers van toen kijken nu terug op de cultuur, en op wat die nu nog voor ze betekent. Vandaag duiken we in het heden, met een man die al actief is sinds de jaren negentig en die nog steeds vooruit probeert te kijken: Sebastian Hoff alias DJ Promo alias Rude Awakening. "Gabber is voor mij de grappige vorm van hardcore, met Bassie en Adriaan-samples. Iedereen lachen, dat was gabber."

"Gabbertje kijken", Sebastian Hoff trekt er een vies gezicht bij. Hij heeft de film nog niet gezien, maar hij houdt zijn hart vast. Dat zal niemand verbazen. Als geen ander is hij de afgelopen tien jaar bezig geweest zijn geliefde muziekgenre aanzien te geven. Onder het motto: gabber mogen jullie hebben, hardcore is van ons. "Niemand snapt het echt, niemand weet hoe je het maakt, behalve de mensen die er echt in zitten. Gabber is voor veel mensen toch dat belachelijke uiterlijk, het dansje, het drugsgebruik. Een gabber is een gast die uit zijn dak gaat, met oorbellen, piercings en zulke grote pupillen, helemaal van het pad af, alleen maar aan het feesten. Hij maakt een zooitje van zijn leven, heeft ruzie met zijn ouders. Dat is totaal niet waar, en dat dogma schaadt de hardcore. Alle mensen die dat denken, moeten eigenlijk verplicht een halfuur midden op de dansvloer staan om de echte kracht van hardcore te ervaren."

"Er is niets zo moeilijk te produceren als een goede kick"
Hardcore is voor Hoff toch vooral een muzikaal revolutionaire muzikale beweging, waarin productioneel en muzikaal grenzen verlegd werden. De oorsprong van de gabberbeweging mag dan in Rotterdam liggen (zoals te zien in de film), muzikaal ziet hij het liever als een wereldwijze muzikale beweging, met wortels in Engeland, Duitsland en zeker ook Amerika. "De eerste echte hardcoretrack werd gemaakt in Duitsland, door Mescalinum United, getiteld We Have Arrived. Ken je die? Huiswerk. Joey Beltram heeft ook revolutionaire muziek gemaakt. Zijn beroemde track Mentasm kwam al in de richting, met die Juno-sound. Ik heb hem er eens over gesproken. Hij vertelde me dat het befaamde geluid uit die track per ongeluk ontstond toen zijn computer crashte. Ook Carl Cox was in het begin into hardcore, en Jeff Mills heeft heel hard gedraaid. Dan heb je het over 1990, ruim een jaar voor Poing uitkwam, het begin van de Rotterdam-sound. Gabber was in die tijd van ons, het Joodse woord voor 'vriend', 'makker'."

Het lijkt zo simpel, hardcore: heel harde, snelle house, met een gigantisch opgeblazen kickdrum. Een paar zinnetjes over de duivel erin, en klaar. Wie niet goed luistert, hoort alleen maar keihard stampwerk. Toch heeft de hardcore in de loop der jaren behoorlijk wat ontwikkeling ondergaan. Belangrijk in Promo's eigen oeuvre zijn de Promo Files, een legendarische serie producties die hij rond de eeuwwisseling maakte. Hij had toen al ruim zijn sporen verdiend in de scene, maar er was meer mogelijk. Dat zat hem vooral in het perfectioneren van de kick. "Er is niets zo moeilijk te produceren als een kick. Een hardstyle kick heeft soms wel dertig lagen, die tachtig procent van je geluidsspectrum vullen. Het is letterlijk puzzelen om daar nog andere geluiden naast te krijgen. Muziek is trilling van lucht, en op een gegeven moment is je lucht gewoon op."

"Je kunt niet zomaar een BMW sticker op je FIAT Panda plakken en beweren dat je in een BMW rijdt"
Volgens Hoff bestaat een goede kick uit drie elementen: het laag, het midden en het hoog. "De sub, je bas, is de terugslag die je voelt als je in de zaal staat. Met het middenstuk maak je herrie. Daar bovenop zit een keiharde klop, een heel kort geluid dat je hersens een beetje fopt. Dat kleine element, dat je niet meer los hoort, zorgt dat de kick drie keer zo hard lijkt. Je moet bij het maken van zo'n kick echt denken aan twaalf apparaten, aan elkaar geschakeld. Dat gaat echt verder dan wat een Nicky Romero maakt. Ik zag laatst een documentaire over Afrojack, waarin je hem in het vliegtuig op zijn laptop een track ziet afmaken die hij die avond in de club wil draaien. Die gast heeft allemaal voorgegoten presets, een paar vaste plugins, echt software voor kinderen. Produceren 0.1. Zo maken al die jongens muziek."

Hoff is niet mals voor zijn collega-producers. Ook niet voor zijn eigen vrienden, zijn makkers uit de hiphop. The Opposites bijvoorbeeld scoorden dit jaar een grote festivalhit met Thunder. Pinkpop ging volledig voor de bijl op de gabber-ode. De Alpha tent op Lowlands werd zelfs een grote cirkelpit. Ook producers als Boaz van de Beatz en Yellow Claw knipogen graag naar hardcore. Maar een echte kick maken kunnen ze niet, vindt Hoff. "The Opposites hebben de hele harcorescene tegen zich door Thunder, en dat terwijl ze een tijdje geleden nog de man waren op Qlimax. Je kunt niet roepen: dit is Thunderdome. Je kunt niet zomaar een BMW sticker op je FIAT Panda plakken en beweren dat je in een BMW rijdt. Een commercieel hitje met een plopbeat is geen Thunderdome. Ik ben gewoon kwaad geworden op Willem en Twan en heb gezegd: bel me dan gewoon."

"Soms is het meer Vivaldi dan hardcore"
Je kunt Sebastian Hoff een onverbeterlijke betweter noemen. Dat is ie namelijk ook. Op alles wat aan te merken, en een sterk idee over hoe het wel en niet moet. Wat voor hem pleit is dat ie net zo streng voor zichzelf is. Zo zegt hij soms een gevoel van schaamte te voelen als hij teruggrijpt naar zijn 'oude' successound, het geluid waarmee hij groot werd. "Ik doe dit inmiddels twintig jaar, en ik heb me voortdurend willen ontwikkelen, maar soms vergeet ik wel eens wat de essentie van hardcore is: strak, simpel, plat en vooral hard. Ik ben inmiddels 37, de kids op de dansvloer die ik wil bereiken zijn 15 a 20. Die willen gewoon hardcore horen, rechttoe rechtaan. Op True Tones (zijn laatste album als Promo, red.) was het soms meer Vivaldi dan harcore."

Een nieuw Promo-album is bijna af, en volgens Hoff is het een terugkeer naar de kern van de hardcore. Maar nu eerst is er een nieuw Rude Awakening-album, getiteld Judas. Onder dat alias voelt Hoff zich nog net wat vrijer. Hij maakt er harde techno met zijn trademark massieve kicks, breakbeats, industrial, maar ook rustige stukken, die desalniettemin voortdurend verstikkend aanvoelen, alsof de lucht vergiftigd is. Ik gebruik vaak kerkachtige koren en filmische muziek als tegenwicht", legt hij uit. Een typisch element in veel hedendaagse hardcore: gesproken teksten, gesampled uit films. Hoff knipte dit keer vooral uit films over heroïsche strijders in het Romeinse en Griekse rijk. "Vooral uit oude films, Dimitrius, Cleopatra, Hercules. Strijderverhalen met vaak oud-Engelse teksten, die een soort beladenheid voor mij hebben, iets rebels. De Romeinen waren natuurlijk een stel ratten, en daar zijn ze een eind mee gekomen. Ik heb een sterke hang naar oude dingen, van Boeddhistische architectuur in Thailand tot onze eigen VOC."

Terug naar die tekstflarden. Dat soort dreigend uitgesproken wijsheden zijn misschien wel de belangrijkste reden dat hardcore bij bepaalde mensen de reputatie heeft te indoctrineren en op te ruien tegen het systeem. Dat is vaak maar vorm. Wat is de beste manier om het establishment op de kast te jagen? Flirten met seks, geweld en de duivel. "Het is voor mij totaal geen levensovertuiging", zegt Hoff. "Ik geloof niet, maar ik heb er ook niets tegen. Dat organisaties als Naar House ons beschouwen als Satansaanbidders, daar spelen we natuurlijk graag mee. Maar als je goed luistert, hoor je dat de samples elkaar nogal tegen spreken. Blasphemy bijvoorbeeld gaat over God belachelijk maken, maar het eindigt met: 'God is watching you, all of you, do not shut the door in his face'. Je ziet dat ook terug in de cover: Judas, de verrader, met de bijbel in zijn hand."