3DOC over gabbers

"We wilden gabbers een stem geven"

Atze de Vrieze ,

Hard gaan, strak staan, stampen, hakken. Elk weekend volstrekt tot het gaatje, dat was voor een grote groep jongeren in de jaren negentig gabber. De hardste vorm van house, met een heel eigen uiterlijk. De VPRO dook in de archieven, vond prachtige oude beelden en vroeg gabbers van toen naar hun herinneringen. Regisseur Wim van der Aar: "Documentaires gaan vaak over de muziek of over de dj's, wij wilden de gabbers zelf een stem geven."


De gabbercultuur ontstond in Rotterdam. Daar zijn ze trots op, in de Maasstad. Natuurlijk werd er ook gehakt in Amsterdam, in Utrecht, in de rest van het land, maar discotheken Parkzicht en Pompeii en de grote Energiehal naast diergaarde Blijdorp, waren het kloppend hart van een unieke scene. De VPRO vond veel oud materiaal uit de oertijd, begin jaren negentig, en dan voornamelijk van die drie partylocaties. "Het was dezelfde tijd waarin consumentencamera's opkwamen, dus mensen maakten in die tijd veel eigen materiaal. Dat hebben we als basis gebruikt. In vijftig minuten het hele gabberverhaal vertellen is lastig, daarom hebben we ons beperkt tot waar het begon. Natuurlijk de muziek is op veel verschillende plekken ontstaan, maar de cultuur er omheen - de Aussies, de dans - is zeker in Rotterdam begonnen."

De drie belangrijkste plekken van toen zijn nu niet meer als feestlocatie in gebruik, maar bij de mensen thuis is de gabbertijd vaak goed gearchiveerd. "Veel mensen hebben van alles bewaard. Ik ontmoette een man die zijn voordeur extra beveiligd heeft, als een soort kluis. Binnen heeft hij een enorme verzameling flyers en posters, die absoluut niet gestolen mogen worden. Het is toch voor veel mensen hun jeugd. Ik ben zelf van een andere generatie, punk en new wave. Ook uit die tijd hebben mensen grote verzamelingen overgehouden. Wat ik mooi vond: iemand had al zijn schoolagenda's bewaard. Tot 1995 plakte hij zelf alles vol, daarna kwamen de voorgedrukte agenda's. Een interessant omslagpunt."

Natuurlijk zijn er ook mensen die liever niet aan hun gabbertijd herinnerd willen worden. "Omdat ze niet willen dat hun baas weet wat ze vroeger deden, bijvoorbeeld. Een ander meisje werd kort nadat de beelden die we van haar hebben gemaakt zijn zwanger. Ze vertrok terug naar Katwijk en raakte in de Here. Ja, er kwam drugs aan te pas, maar ik vind het eerlijk gezegd allemaal redelijk onschuldig. Gabber was een sign of the times. Het was een jeugdervaring. De muziek, het lang leve de lol en het nachtenlang door gaan heeft op veel mensen een blijvende indruk achtergelaten."