Paradiso hing posters op en voor aanvang vertelde de drumster nog nadrukkelijk dat Prince geen foto's wilde tijdens de show. "Maak nu even je foto's en doe 'm dan weg." "Misschien moeten we naar die situatie toe", reageert Junior van der Stel, woordvoerder Mojo Concerts/North Sea Jazz. "Het grappige is dat in 2004 exact dezelfde discussie op 3voor12 gevoerd werd." De meeste bezoekers gaven gehoor aan de oproep, maar een aantal ongehoorzame fans werd door de beveiliging uit Paradiso gezet. Op 3FM kwamen meerdere ooggetuigen aan het woord. Paul Rabbering en Sofie belden nog tijdens het optreden al met bezoekster Merel die uitgezet was wegens fotograferen vanaf het eerste balkon. Zij stak de hand in eigen boezem. Merel vond het wel vervelend dat ze eerst buiten alle foto's moest wissen en toen niet meer naar binnen mocht, wat haar door de uitsmijter wel beloofd was. Saul van Stapele, journalist voor onder andere NRC, werd zelf ook uit het publiek gehaald, omdat hij op zijn notitieblokje schreef. Hij moest de foto's op zijn telefoon laten zien, zo tekende de Volkskrant op.
Mobieltjes bij concerten: "Als Prince dat wil werkt elke zaal mee"
Mojo, Lowlands, 013 en Tivoli over weren mobiele telefoons
Veel commotie over bezoekers die zondag bij de concerten van Prince uit Paradiso verwijderd werden, omdat ze ondanks een uitdrukkelijke waarschuwing foto's maakten met hun mobiele telefoon. Komen dergelijke eisen van artiesen veel voor? Is een dergelijk verbod te handhaven en belangrijker: is dat wenselijk? 3voor12 vroeg het aan Mojo/North Sea Jazz, Lowlands, 013 en Tivoli. "Marilyn Manson wilde een fan verwijderd hebben die zich als hem verkleed had", vertelt 013-programmeur Ruud Lemmen. "Dat hebben we niet gedaan. Maar als Prince zegt dat dit de deal is, zal elke zaal meebewegen."
Lowlands: Geen fotoverbod of live streamen op telefoon
Op Lowlands hoef je niet te vrezen dat je uit de Alpha geplukt en verwijderd wordt. "Wij krijgen die verzoeken niet binnen", weet woordvoerder Bente Bollmann. "Veel artiesten weten ook wel dat je op een festival van 55.000 man het maken van foto's met mobieltjes niet kan voorkomen. Ze zijn zo realistisch dat ze weten dat het niet te doen is als er 20.000 man in de Alpha staat. We hebben wel de regel dat bezoekers niet met een professionele camera naar binnen mogen zonder fotopas." Bollmann vindt de discussie wel interessant. "Camera's worden steeds beter, resoluties hoger en zoomfuncties sterker." Concerten live streamen op je telefoon via je YouTube-account komt er ook aan. "Nou is dat op Lowlands een beetje lastig wegens de internetverbinding", grapt Bollmann. "Ik vang ook geen signalen op dat dat de toekomst is."
Extreme eisen van Prince?
Saul van Stapele wijt de strikte handhaving tegenover de Volkskrant aan "De copyrightmanie van Prince". Zijn de eisen van Prince zo extreem? Dat valt mee. Het is vooral de uitvoering die uitzonderlijk is, zo leert een rondgang. 013 in Tilburg had begin 2004 naar verluidt de primeur met een fotoverbod bij A Perfect Circle. Progrockers Porcupine Tree eisten er recent nog een compleet fotoverbod. Frontman Steven Wilson legde die eis ook solo neer. Na overleg kwamen band en zaal tot het compromis 'alleen de eerste twee nummers fotograferen'. Lemmen: "Vervolgens speelde hij de eerste vier nummers achter een groot doek." Bij Tivoli in Utrecht maken ze het maar weinig mee, vertelt hoofd marketing Cas Boland. "Omdat iedereen een mobiele telefoon heeft, hebben we een aantal jaar terug het beleid bewust aangepast. Vroeger gingen artiesten er vanuit dat het niet mocht. Nu mag het wel en anders communiceren we dat met briefjes, op de site en op schermen in de zaal."
Prince gaf in 2011 drie nachtconcerten op North Sea Jazz. Daar was volgens Van der Stel geen mobieltjesverbod van kracht, maar waren ook geen persfotografen welkom. "Wij kregen toen van het management foto's om te verspreiden voor de pers." Het gebeurt volgens de woordvoerder vaker dat voor concerten een boodschap van de artiest wordt voorgelezen. "Bij Rufus Wainwright vroegen ze of mensen bij het eerste deel van het concert niet wilden klappen, omdat het één lang geheel vormde. Daar geeft vrijwel iedereen dan gehoor aan. Recent vroeg Keith Jarrett in De Doelen ook om een verbod. En Passenger riep op Pinkpop het publiek op om 'de telefoon één nummer neer te leggen en dit moment samen te beleven'."
Handhaving?
Momenteel worden dermate strikte regels alleen gecommuniceerd en gehandhaafd als de artiest daar op staat. Bij 013 komen dergelijke verzoeken met enige regelmaat binnen, maar er zijn volgens Lemmen nooit mensen uit de zaal gezet. "Meestal weten we dat in goed overleg af te handelen. Als een artiest zegt 'neem alle mobieltjes maar in', dan leggen we eerst uit dat dat niet gaat. We hebben een fotopit en verscherpt toezicht." Staat de artiest toch op handhaving, dan gaat 013 daar "in goed overleg wel in mee zonder aan het eigen beleid te tornen. Het kost wat extra beveiliging in de zaal en we hebben ook een camerasysteem. Zo is het wel in de hand te houden." Lemmen vergelijkt het met het crowdsurfverbod: "Wij maken met borden kenbaar dat het niet mag. Doet iemand dat toch, dan wordt hij even op de gang gezet en boven weer in de zaal gelaten. Komt hij dan weer de trappen afsurfen dan moet hij wel weg."
013 merkt dat fotoverboden vooral spelen bij grotere artiesten. "En acts met een meer Amerikaanse mentaliteit qua beveiliging en krampachtige houding. Maar het is 2013, dit houd je niet meer tegen." Cas Boland kan zich niet herinneren er bij Tivoli ooit mee te maken hebben gehad. "Ik kan me wel voorstellen dat je bij zo'n A-show als Prince meer mensen inschakelt." Van der Stel ziet veel nadelen bij handhaving. "Zeker als iemand verder in de zaal staat is het lastig, dat bleek nu in Paradiso ook. Het leidt ook tot veel overlast, omdat je mensen moet aanspreken of zelfs uit het publiek halen."
Is een verbod überhaupt nodig of wenselijk?
Van der Stel bespeurt een verandering. "Ik denk dat het een 'sign of the times' is, om in Prince-termen te blijven, dat er langzaamaan een beweging is van publiek dat de telefoon weg doet, voor het genot van het moment gaat en minder bezig is met delen. Op een gegeven moment is die nieuwigheid er wel af." Hij denkt dat een groeiende groep open staat voor een verbod en rijp is voor een andere beleving. "Je ziet dat een deel van het publiek begrip voor deze maatregelen heeft en het niet fijn vindt het hele concert te moeten zien door de lens van de camera van de persoon voor hen. Ik snap de ergernis wel."
Boland twijfelt of het publiek daar inderdaad aan toe is. "Ik hoor af en toe wel geluiden, maar heb het gevoel dat dat een minderheid is en dat het overgrote deel het belangrijk vindt om die nabeleving te hebben en dat te kunnen delen met vrienden. Ik heb het idee dat irritatie over praten bij concerten meer leeft." Bollmann: "Het is voor artiesten ook niet handig. Je ziet bij Prince dat iedereen er op social media over praat dat mensen er uitgezet zijn en niet over dat het zo'n goede show was."