Mixtapes worden in de VS hard aangepakt. Het gaat daar dan ook om miljoenen exemplaren van rappers die nieuwe teksten schrijven over bestaande beats. Beats waarover geen rechten zijn betaald. Daarom is de Recording Industry Association of America (RIAA) druk bezig met het overvallen van kleine cd-winkeltjes, slijterijen en drogisterijen om de mixtapes te confisqueren.
Ook in Nederland is er een bloeiende scene van mixtapes. Anders dan in de VS, worden straatcd’s hier niet in winkels verkocht, maar op straat veelal gratis uitgedeeld. D-men, het rapcollectief waar onder andere Lange Frans, Baas B., Negativ en dj MBA deel van uitmaakten, heeft met Straatremixes delen één, twee en drie een naam opgebouwd. dj MBA: “Door die mixtapes hebben we een hele hoop boekingen gekregen en scoorden Lange en Baas hit na hit. Ik deelde het uit als promotiemateriaal."
Voor veel beginnende mc’s is de mixtape eem opstap naar een glansrijke carrière. Nina, Kimo, Yes-R, het zijn slechts enkele van de vele Nederlandse rappers die een groter publiek bereiken door een mixtape. Negativ, voormalig lid van D-Men: “Ik geef eerlijk toe dat ik zonder die straatcd’s niet zover was gekomen als ik nu ben.” Samen met zanger Ebon-E is de rapper te bewonderen in de clip Niks Is Wat Het Zijn Moet van zijn binnenkort te verschijnen cd Negativiteitperk. Daarnaast is hij bezig met de opnames van de Nederlandse speelfilm Bolletjesblues.
Toch is het officieel illegaal, ook in Nederland. Al zal het hier niet zo’n vaart lopen met acties tegen het fenomeen, zegt Tim Kuik van de Stichting Brein, de Nederlandse tegenhanger van de RIAA: “Als we het tegenkomen, pakken we het aan, maar we zijn er niet actief naar op zoek. In de afgelopen twee maanden hadden we twee gevallen waarbij een producer aangifte heeft gedaan. Wij hebben hem geholpen het recht te zetten.” Hoe lang de stichting deze gedoogbenadering hanteert blijft de vraag.
Een mixtape maken is heel simpel. Je downloadt een beat van bijvoorbeeld 50 Cent, rapt je eigen tekst eroverheen en branden maar. De goedkoopste en snelste manier om een album te maken. “Ik deed het altijd met nummers waarvan ik wist dat ik ze doper kon maken,” legt Negativ uit. “Het publiek kent de beat en als je er dan een goede tekst over heen legt, werkt dat. Maar uiteindelijk moet je toch met eigen beats komen, want je kunt het niet officieel uitbrengen en op den duur wordt je minder serieus genomen. ”
In de VS is het niet langer een undergroundverschijnsel. Rappers als 50 Cent en Snoop Dogg verdienen bakken met geld aan deze zogenaamde straatcd’s. Toch blijft het een schimmige wereld. Veel van de ‘illegale’ beats worden gedoogd of zelfs aangeleverd door de platenlabels en producers zelf. Het blijkt immers dat mixtapes ook de verkoop van legale cd’s met het originele nummer stimuleert.
Mixtapes: Piraterij, maar vooral ook gedoogde promotie
Dj MBA: “Door de Straatremixes kreeg D-men veel boekingen
Het fenomeen mixtapes is groeiende. In de VS vliegen deze cd's met raps over bestaande beats met duizenden over de toonbank. Ook in Nederland bereiken mc's als Negativ, Nina en Kimo een groot publiek door de tapes. Het probleem is: over de beats zijn geen rechten betaald. Mixtapes zijn officieel dus illegaal. Al heeft de aanpak ervan bij de Stichting Brein nog geen prioriteit.