Album van de Week (40): Joost

Joost Klein – toen vooral bekend als Youtuber Eenhoornjoost – begon in 2016 een carrière als beatmaker en rapper met koddige flows over… ja, vaak over niks eigenlijk. Waar het leed toendertijd meer tussen de regels verstopt was, omringd door lollige raps vol verwijzingen naar internetcultuur, krijgen zijn innerlijke woelingen op Fryslân de volle aandacht. Zonder zijn gevoel voor de knipoog te verliezen, natuurlijk. Daarmee heeft Joost misschien wel het Nederlandse album van het jaar gemaakt, eentje waarop-ie zijn hele binnenwereld binnenstebuiten keert.

Op alweer zijn achtste plaat weet Joost meer dan ooit zijn gevoel voor humor te verenigen met een persoonlijke blik op zijn eigen trauma’s. Het resultaat is traumaverwerking met een knipoog. Een mop waar je eerst om moet lachen, maar dan stil van valt. Fryslân is absurd, gevoelig, grappig, raar, onvoorspelbaar, ontroerend, heel flauw… eigenlijk alles tegelijk. Die wervelwind aan emoties maakten we al mee op Pinkpop: het ene moment moshen op Crazy Frog, en het andere keihard janken om ‘Florida 2009’. Joost doorleeft het allemaal door elkaar, en zijn publiek met hem.

Wie zijn verhaal nog niet kent, wordt met opener ‘Life Story’ meteen op de hoogte gebracht: op jonge leeftijd verloor hij beide ouders, en toen hij de afgelopen jaren op zoek ging naar professionele hulp, liep die zoektocht dood op de ellenlange wachtlijsten van de Nederlandse gezondheidszorg. Dat hoor je in ‘Wachtmuziek’: Joost wacht. En hij wacht. Ondertussen strooit-ie met grapjes (‘Het boeit Frank niet maar ik vind van Frank Boeijen best aardig’), ontboezemingen over zijn overleden ouders (‘En ze was zo'n lieve vrouw, nog zoveel dat ik zeggen wou’) en een onverbloemde schreeuw om hulp (‘Dokter alstublieft, ik wil trauma therapie’). 

Ook muzikaal zit Fryslân geen moment stil. Je hoort Doe Maar-ska op ‘Pinkpop 1983’, de happy hardcore van ‘Wachtmuziek’, en het rockliedje-wordt-hardcore-memetechno van ‘Antwoord’ met gladde paling: alles kan en mag in het universum van Joost. Hij hengelt je naar binnen met zijn aanstekelijke humor, om je vervolgens keihard onderuit te schoffelen met een emotionele stomp in de maag.  

Fryslân is een voorlopige kroon op de nog altijd jonge carrière van de 24-jarige Joost Klein. Het is een unieke plaat in Nederland, een overwinning op zich. Een daarbovenop is zijn tour de komende maanden tot het allerlaatste kaartje uitverkocht. Begrijpelijk: na het luisteren van deze plaat kun je slechts raden hoe bijzonder die shows gaan zijn.