Album van de Week (15): Spinvis

Zijn vorige album 7.6.9.6. vond Erik de Jong achteraf wat somber, en dus nam hij zich voor een kleurrijk album te maken. Dat begon al met de hoes, een soort De Schreeuw van Munch, met op zilverpapier de woorden ‘als je maanlicht braakt’. Wat dat betekent? Wat maakt het uit, het hoeft niet per se iets te betekenen, schuilt in het tweede statement van de plaat, de titel Be-Bop-A-Lula, oerkreet van de rock ’n roll. Kunst mag ook gewoon dat zijn: kunst.

Maar tussen de oorspronkelijke opzet en het uiteindelijke resultaat zit een groot gat, en dat is ook weer prima. De liedjes van dit zesde studio-album zijn lang niet allemaal vrolijk en natuurlijk gaan ze wel ergens over. Veelal over onderwerpen die Spinvis eerder in zijn repertoire ook al beroerde: ‘Lang Zal Hij Leven’ bijvoorbeeld, gaat over een stokoude man die zijn verjaardag viert en geesten uit zijn verleden op bezoek krijgt. ‘Weg Gaan Doet Geen Pijn’ is een tekening van een dorpje in verval: een leegstaande fabriek, vergiftigde grond, een bushalte zonder bus. De zanger spreekt de katholieke God aan: wat was hier nu het plan achter?

Meest trefzeker is Spinvis zoals altijd in zijn schetsmatige portretjes van alledaagse gebeurtenissen. Zo ontroert hij met ‘Portugal’, een liedje over de ongemakkelijke gesprekjes die we allemaal wel kennen van een bezoekje aan het ziekenhuis. En het prachtige ‘Lente 22’ is een klein broertje van zijn oer-hit ‘Smalfilm’, vijf korte verhaaltjes over mensen en hun alledaagse maar serieuze problemen (dood, depressie, etc), bezien in het licht van de eerste lentedag. Gitzwart met een sprankje hoop.

Ook muzikaal hebben veel songs broers en zussen eerder in het oeuvre. ‘Portugal’ voelt als ‘Aan De Oevers Van De Tijd’, terwijl album-opener ‘Tingeltangelhersenpan’ verwant is aan de meer hallucinerende songs als ‘Club Insomnia’. Warmte en dromerigheid worden afgewisseld met ritmisch voortstuwende songs. Zoals ‘Oogstlied’, dat met zijn dreinende vertaling de inhoud onderstreept. Het is een lied over de graanvelden van Oekraïne, die door de eeuwen heen steeds maar weer inzet van strijd zijn. ‘Daar op de doden groeit het graan, het graan, het graan.’