Veilig uitgaan in Utrecht is nog niet altijd vanzelfsprekend voor iedereen. Sinds deze maand hangen daarom posters door de stad met de boodschap: “Ook achter deze drempel gaan wij niet over grenzen.” Verschillende uitgaanslocaties bundelen hun krachten met één duidelijk doel: het tegengaan van grensoverschrijdend gedrag en een nacht creëren waar iedereen zich veilig voelt.

Misschien ben je ze al tegengekomen: de posters met de tekst “Ook achter deze drempel gaan wij niet over grenzen” hangen sinds 12 september 2025 door de hele stad. Het is een gezamenlijk initiatief van een aantal Utrechtse organisaties (stadsambassadeurs Thirty030, Nachtoverleg Utrecht en Rutgers), nachtclubs en horeca. Daarmee vragen ze aandacht voor de sociale veiligheid van het uitgaansleven. De lancering valt samen met de start van een nieuw clubseizoen – hét moment om dit thema op de agenda te zetten. Hoewel de lanceringsdatum van deze campagne al langer bekend was, onderstrepen de recente femicidezaken en de daaropvolgende landelijke campagne ‘Wij eisen de nacht op’ de urgentie. Sociale veiligheid is niet voor niets een van de belangrijkste speerpunten van de Nachtvisie, waarin de gemeente Utrecht haar ambities met nachtcultuur heeft vastgelegd. We spraken Flo Hollander, nachtcoördinator en voorzitter van het Nachtoverleg. Zij is de drijvende kracht achter de campagne en hét boegbeeld van het Utrechtse nachtleven.

Hoe veilig is de Utrechtse nacht?
Het definiëren van sociale veiligheid is lastig. Het kan variëren van fysieke veiligheid tot je prettig voelen en jezelf kunnen zijn, ongeacht gender, seksuele oriëntatie, afkomst of uiterlijk. Drie kernwoorden zijn in ieder geval: veilig, samen en respect. De Utrechtse nacht voldoet daar nog niet altijd aan, blijkt uit een onderzoek dat Hollander samen met Thirty030 heeft uitgevoerd. Het onderzoek vloeide voort uit een brainstormsessie, waarin vooral jonge vrouwen vertelden vaak onwenselijk gedrag te ervaren. Daarom bundelden Hollander en Thirty030 hun krachten en namen ze een enquête af onder uitgaanspubliek. De resultaten gaven inzicht in de redenen dat men zich sociaal onveilig voelt tijdens het uitgaan.

© Paulus Scheffer

Hollander: “We constateerden uit dit onderzoek dat de sociale veiligheid nog niet vanzelfsprekend is in het Utrechtse nachtleven. Incidenten gebeuren veel te vaak en een aanspreekpunt voor onveilige situaties, naast een duidelijke norm voor hoe het anders moet, ontbreken nog.” Uiteindelijk formuleerden ze die norm als ‘respectvolle omgang met elkaar – ongewenst gedrag wordt niet geaccepteerd’, die ze nu ook naar buiten communiceren. “We willen één krachtig geluid laten horen als stad. Wat deze campagne sterk maakt, is dat we ons gezamenlijk uitspreken tegen grensoverschrijdend gedrag.”

Van posters naar praktijk
Er zijn al locaties die zoveel mogelijk doen om veilig uitgaan te waarborgen. Sommige nachtclubs hebben huisregels en actieplannen voor sociaal onveilige situaties, anderen gaan nog een stapje verder en maken gebruik van awareness-teams. Er zijn echter ook plekken in Utrecht voor wie de campagne de eerste stap in de goede richting is. Niet elke locatie kan het zich immers permitteren om speciale teams in te schakelen die de sociale veiligheid bewaken. Daarom staat het nachtclubs en horeca verder vrij hoe ze de norm willen invullen. “Blijf daar wel kritisch op”, zegt Hollander, “en zorg voor nazorg. Als iemand zich misdraagt, is het goed dat diegene eruit wordt gestuurd en dat het een gesprek start, maar vang ook het slachtoffer op. Het is belangrijk dat diegene met de juiste hulpverlening in contact komt, als daar behoefte aan is.”

Elke deelnemende club of bar heeft een exemplaar van de poster naast de eigen deur hangen, met een foto van die deur op de achtergrond. Daarnaast hangen de posters ook op andere plekken in de stad, zodat de campagne een breed publiek bereikt. Deelnemende uitgaansgelegenheden ontvangen ook een toolkit van Rutgers die directe handvaten biedt als er ter plekke moet worden gehandeld.

© Paulus Scheffer

Van praktijk naar beleid
Wat hoopt Hollander dat de actie oplevert? “Het gesprek moet meer op gang komen, zodat verschillende perspectieven en ervaringen worden gedeeld.” Dat is al heel waardevol, weet ze vanuit het Nachtoverleg. De posters zijn daarbij vooral een intentieverklaring: een eerste stap, geen eindpunt. Het uiteindelijke doel is om concreet te maken wat er nodig is. “Het zou mooi zijn als we aan het einde van de campagne meetbaar kunnen maken wat er nodig is om het nachtleven nog veiliger te maken. Daarvoor is waarschijnlijk geld nodig vanuit de gemeente.” En dat is een uitdaging, want met ‘ravijnjaar’ (oorsponkelijk in 2026, maar doorgeschoven naar 2028) in het verschiet, waarin alle Nederlandse gemeenten minder geld te besteden hebben, blijft de toekomst van de nachtcultuur onzeker.

De toekomst van de nacht
Hollander blijft achter de schermen werken aan nieuwe projecten, maar de langetermijnvisie hangt volledig af van de budgetten voor de nacht. Haar grootste prioriteit is om zich daarvoor hard te maken. Met de komst van de Nachtvisie heeft de nachtcultuur de afgelopen jaren laten zien hoe belangrijk en onmisbaar deze is voor Utrecht. Hollander: “We hebben samen met de gemeente belangrijke fundamenten opgebouwd. Nu moeten we ervoor zorgen dat die ook behouden worden en dat we er op doorbouwen.”