Tegendraadsheid en het creatieve proces
“Vanuit de haarvaten van het creatieve ecosysteem van Utrecht is No Man’s Land rustig aan een landelijk evenement geworden. Met steeds meer draagkracht vanuit de regio zelf”, begint Robert. Het productiehuis gaat over talentontwikkeling en het stimuleren van creatieve productie. In hetzelfde domein begeeft zich ook de muziekconferentie. “Met No Man’s Land laten we de maker zien wat er speelt in de sector en het kunstvakonderwijs. Maar voor de sector is het minstens zo belangrijk om te weten wat leeft onder makers. Het vinden van die balans, daar ligt onze kracht”, vertelt Chris. Binnen de muziekindustrie en het kunstvakonderwijs zit er volgens Robert nog veel vrije ruimte voor creativiteit om tot wasdom te komen. “We laten een stukje verzet zien tegen de schoolse omgeving en de muziekindustrie. Ook willen we makers meegeven verder te kijken dan de bestaande structuren binnen deze velden. En dat is wat nieuwe creativiteit nodig heeft: het anders willen. Vanuit onze visie op kunst, namelijk dat creativiteit in vrijheid moet kunnen vloeien”, aldus Robert.
De muziekconferentie No Man’s Land, opgezet vanuit het gelijknamige productiehuis, viert dit jaar haar tiende editie. Met onder meer inspiratiesessies, expertpanels en het nieuwe aansluitende showcase evenement wordt er op 7 december in TivoliVredenburg een gevarieerd programma gepresenteerd. Zowel voor professionals uit de muziekindustrie als voor het kunstvakonderwijs en beleidsmakers. Maar de maker zelf, zijn ontwikkeling en het product zijn de kern van de conferentie. Over deze jubileumeditie, veranderingen in de muzieksector en uitdagingen voor makers spraken wij directeur Robert Kouijzer en programmeur Chris van Beek.
Veranderingen in de muzieksector
Over de afgelopen jaren ziet Chris een verandering in de muzieksector, namelijk het betreden ervan op meer eigen voorwaarden. Deze trend is de reden voor het gekozen thema van de jubileumeditie: de kracht van je eigen weg gaan. “Makers hebben tegenwoordig veel meer mogelijkheden om zichzelf en hun team vooruit te helpen en hun positie te verwerven. Denk aan het zelf uitbrengen van muziek en het sluiten van independent deals, wat inhoudt dat ze hun eigen label starten en ook de distributie op zich nemen. Door deze zelfstandigheid neemt de maker een sterkere positie in”, vertelt Chris. Ook ziet Robert dat er door de pandemie meer aandacht is voor het maakproces. Het wegvallen van live presentatie gaf de maker meer ruimte om te experimenteren. Volgens hem een gunstige ontwikkeling: “Wij leggen de focus ook meer op de werkvloer. Daar waar de dingen gemaakt worden, zit de ontwikkeling en dat is precies de plek waar de kunstenaar bezig is. Onze ervaring leert dat makers het prettig vinden om gewoonweg te maken en elkaar te ontmoeten. Dus laat die managementlagen en structuren wat meer los. Zodra je dit de vrije hand geeft, komt het ook wel goed.”
Jubileumeditie muziekconferentie No Man’s Land
“Je eigen weg gaan, dat gun ik iedereen. Als kunstenaar ben je onvermijdelijk introspectief. Het maken van muziek omvat gevoelige processen en als je naar buiten toe treedt, zoek je snel naar spiegelingen. De kracht vinden om hier goed mee om te kunnen gaan, vergt veel ervaring. En daar ligt ook precies de uitdaging voor de maker. Wij kunnen helpen om deze spiegels in een veilige sfeer op de goede plaats te zetten”, vertelt Robert. “Luister niet direct naar die spiegels en durf maar wat langer te experimenteren en jezelf als maker te ontdekken. Je hoeft nog niet direct naar de markt of dat grote podium, het proces is net zo plezierig.” In verschillende programmaonderdelen komt deze thematiek naar voren. Maar in het bijzonder in de kick-off met Zwolse rapper Rico. “Als geen ander weet hij hoe het is om alles op eigen houtje uit te zoeken en op te zetten. Hij trapt de reeks expertsessies af met een keynote over hoe hij zijn eigen weg is gegaan in zijn carrière. Vervolgens wordt hierover gesproken met onder andere festivaldirecteur Ide Koffeman van Down The Rabbit Hole, een bij uitstek vernieuwend festival. En ook Eefje de Visser komt langs met haar team”, aldus Chris. “Daarnaast zijn er sessies over mentale gezondheid en grensoverschrijdend gedrag. Maar ook over het krijgen van inspiratie en schrijven van nieuwe muziek. We reiken praktische tools aan die je als maker kan pakken om je eigen weg te gaan.”
Showcase-evenement
“In de basis is No Man’s Land als muziekconferentie er voor makers om kennis op te doen in alle facetten van muziek. Daarnaast is het de uitgelezen plek voor muziekprofessionals om nieuw talent te ontdekken tijdens de showcases”, vertelt Robert. Vorige edities van de conferentie bevatten al enkele showcases gedurende de dag. Maar de jubileumeditie heeft een volledig showcase-evenement in de avond. “De mogelijkheid om werk te presenteren is een reden dat we het showcase-evenement hebben geïntroduceerd. Er was natuurlijk een lange tijd dat er niet gespeeld kon worden. Vanuit kunstvakopleidingen en productiehuizen zijn er veel makers die wachten op een podiumplek. En wij hebben daar de ruimte voor in TivoliVredenburg”, vult Chris aan. Om onpartijdigheid te waarborgen, is er een commissie ingesteld en zijn er tien acts geselecteerd op eigenheid, kwaliteit, potentie en de impact van het optreden op diens ontwikkeling. Maar Chris benadrukt dat het geen wedstrijd is: “Wat betreft genres staan de acts door elkaar heen, zodat het een diverse avond wordt. Het gaat erom dat ze goed gezien worden. En dat verdienen ze ook.”
Stap naar volgende groeifase
No Man’s Land is grensoverstijgend: het bouwt bruggen tussen hiphop, pop en elektronische muziek. Maar ook tussen de muziekindustrie, het kunstvakonderwijs en cultuur. “We zetten nieuwe verbindingen uit en daarmee is het een proeftuin. En na tien edities krijgen we daar eindelijk een lift voor”, vertelt Robert. Volgens hem heeft het showcase-evenement landelijk veel potentie. “Om ons heen horen we dat mensen vooral enthousiast zijn over het showcase-evenement. Het is wellicht een idee om dit uit te breiden naar meerdere dagen. Maar daar zijn wij organisatorisch gezien nog te klein voor”, geeft Chris toe. “We willen een aanzienlijke stap zetten naar een volgende groeifase. Ik denk dat er een vrij grote ruimte is voor een makers evenement in Midden-Nederland. Als we daar goede curatoren en de stad bij betrekken, kan er echt iets moois worden neergezet. En misschien wat meer budget”, grapt Robert. “In ieder geval hebben wij bewezen dat het een waardevol evenement is. En uiteindelijk geven makers veel legitimatie om zoiets neer te zetten, aan hen zal het niet liggen.”
De tiende editie van No Man’s land op 7 december 2022 is uitverkocht.