Cultuur Wethouder Anke Klein heeft op woensdag 10 juni twee adviesrapporten gekregen over de verdeling van cultuursubsidies in Utrecht voor de komende vier jaar. In de rapporten zijn de ingediende meerjarenplannen van diverse culturele instellingen beoordeeld op onder anderen hun artistieke kwaliteit en de betekenis voor de stad. Verschillende van deze instellingen zijn actief in de popsector. Voor die instellingen zetten we de adviezen op een rij. In een later artikel kijken we uitgebreider naar de adviezen en de betekenis daarvan.

Cultuurnota
Elke vier jaar wordt een cultuurnota opgesteld waarin staat wat de gemeente belangrijk vindt voor kunst en cultuur in de stad. Voor de periode van 2021 tot en met 2024 zijn dat een veelzijdig, pluriform aanbod en een inclusieve sector. Daarnaast wil Utrecht dat er ruimte is voor het stimuleren van creatief vermogen en ontwikkelruimte bieden.

Met deze uitgangspunten als basis en leidraad is een adviescommissie onder leiding van Ernestine Comvalius aan de slag gegaan om de 86 aanvragen te beoordelen die bij de gemeente zijn binnengekomen. In totaal is er voor de komende periode 13,85 miljoen euro per jaar beschikbaar, een uitbreiding met bijna een half miljoen euro ten opzichte van de vorige periode. Dit bedrag is exclusief de subsidies voor het Centraal Museum, de Stadsschouwburg en TivoliVredenburg. De adviescommissie heeft hun plannen wel inhoudelijk beoordeeld, maar het budget voor de periode 2021-2024 voor die instellingen stond al vast en valt buiten de beschikbare 13,85 miljoen.

Beschikbaar budget en keuzes
De Adviescommissie Cultuurnota 2021-2024 heeft ingewikkelde keuzes moeten maken om de beschikbare middelen zo goed mogelijk te verdelen. De plannen van de instellingen zijn afzonderlijk én in samenhang beoordeeld. “We kunnen ons verheugen op initiatieven die de stad de komende vier jaar gaan inkleuren, met voldoende ruimte voor verfspatten buiten de lijntjes die de stad een eigen karakter geven. Met deze instellingen bieden we Utrecht een rijk geschakeerd palet aan kunst en cultuur van hoogwaardige kwaliteit,” licht commissievoorzitter Ernestine Comvalius toe. 

Van de 85 aanvragen die door de cultuurnotacommissie zijn behandeld (zonder die van Centraal Museum, de Stadsschouwburg en TivoliVredenburg), zijn er 63 (deels) subsidiabel en 22 niet subsidiabel. Het totaal van de geadviseerde subsidiebedragen komt op 14,03 miljoen euro, 0,17 miljoen euro meer dan er beschikbaar is. 28 instellingen uit de muzieksector hebben een aanvraag ingediend. Daartussen zitten bijvoorbeeld ook organisaties die zich bezighouden met klassieke muziek of fanfares. 9 van die 28 instellingen zijn nieuwkomers, die niet nog niet eerder een subsidie aangevraagd hebben.

Instellingen op het gebied van popmuziek
Op basis van de plannen adviseert de commissie om Le Guess Who?, Stichting Ruis (verantwoordelijk voor het muziekprogramma in dB’s), De Coöperatie, EKKO en De Helling te subsidiëren in de periode 2021-2024. De ingediende plannen van Le Guess Who? en Stichting Ruis zijn zodanig dat de commissie adviseert om de ondersteuning vanuit de gemeente met respectievelijk 47.000 en 66.000 euro te laten groeien ten opzichte van de huidige periode. Bij EKKO en De Helling blijven de subsidiebedragen gelijk. Voor productiehuis De Coöperatie betekent het advies een vermindering van de subsidie met 38.000 euro ten opzichte van nu.

Ook Gaudeamus, dat voor een deel in het schemergebied tussen klassiek en pop programmeert, behoudt zijn subsidie. Daarnaast was de commissie positief over de artistieke kwaliteit van de muziekconcerten die onderdeel zijn jeugdkunstenfestival Tweetakt. De subsidie van Tweetakt daalt overigens wel, mede omdat de commissie adviseert om de beeldende kunst binnen het festival op een andere manier vorm te geven.

Geen subsidie is er voor Catching Cultures Orchestra, Stranded FM, Uncloud Festival en voor het multidisciplinaire festival Sencity, die allen voor de eerste keer een aanvraag deden. Voor het Rosa Ensemble is het rapport een hard gelag: de commissie adviseert om aan het multidisciplinaire muziektheatergezelschap geen subsidie meer te verlenen. De afgelopen periode kreeg Rosa Ensemble nog 133.096 euro per jaar.

TivoliVredenburg
TivoliVredenburg is op een andere manier beoordeeld. Daar heeft een commissie onder leiding van Carolien Gehrels gekeken naar het meerjarenplan 2021-2024. De commissie is positief: “TivoliVredenburg is een plek waar inmiddels meer dan 1 miljoen mensen jaarlijks van de meest uiteenlopende muziek kunnen genieten”, aldus Gehrels. Met 70% eigen publieksinkomsten presteert het podium ook goed. Aandachtspunten zijn nog meer (culturele) diversiteit in de programmering. Ook zou TivoliVredenburg volgens de commissie meer kunnen doen om onderscheidend en aanvullend te blijven en om publieksgroepen te bereiken die TivoliVredenburg nog niet weten te vinden. De commissie adviseert om een aantal tijdelijke subsidies structureel te maken en een kleinere subsidie die gericht is op het versterken van de zakelijke kwaliteit af te bouwen. Per saldo blijft de subsidie voor TivoliVredenburg daarmee de komende jaren min of meer gelijk.

COVID-19
De corona-maatregelen hebben mogelijk invloed op de uitwerking van de meerjarenplannen die de instellingen hebben gemaakt. In overleg met de gemeente Utrecht heeft de commissie besloten de (nog onbekende) gevolgen van COVID-19 voor de cultuursector geen rol te laten spelen in de beoordelingen van de aanvragen. “Voor ons als commissie voelde het soms vervreemdend om plannen vol ambitie te lezen, in de wetenschap dat die voor een deel zijn ingehaald door de realiteit”, schrijft de commissie in het rapport. “Het heeft ons echter ook gedreven om scherpe, heldere, maar vooral zo constructief mogelijke adviezen op te stellen. Wij hopen dat deze adviezen de aanvragers kunnen helpen bij het verder vormgeven van hun plannen in de komende periode.”

Besluitvorming
De volgende stap is dat het college van burgemeester en wethouders een besluit neemt over de cultuursubsidies en over het rapport over TivoliVredenburg. Waarschijnlijk is dat in juli 2020. In november 2020 weten de culturele instellingen definitief hoeveel geld zij van de gemeente kunnen verwachten, dan wordt namelijk de begroting voor 2021 door de gemeenteraad behandeld.

Beide adviesrapporten zijn te vinden op de website van de gemeente Utrecht.