Wanneer je aan opera denkt, denk je niet snel aan techno en vice versa. Het is alsof je water en vuur met elkaar combineert. Toch waagde Dolf van Langelaar (27), theaterregisseur en producent, zich aan deze combinatie. “Ik heb mezelf met enige regelmaat voor gek verklaard.”

Het is de ambitieuze Dolf gelukt en hij heeft hiermee, voor zover bekend, het eerste elektronische operagezelschap van Nederland opgezet. Tijdens de try-out wordt de Douwe Egbertszaal van de Stadsschouwburg in Utrecht gevuld met techno beats en gezongen aria's.

Technopera

Concept en regie: Dolf van Langelaar
Muziek: Kardi Paseyan (Milan van Keulen en Joost van Vlimmeren)
Zang: Maayan Licht
Sounddesign: Charley McNelly
Muzikale leiding: Ben Weishaupt
Productie: Manouk Martens

Aan het begin van de try-out vertelt Dolf het publiek dat Technopera tijdens de coronacrisis is ontstaan. “Ik mis het vrije gevoel van festivals. Het gevoel van verbondenheid en uit zijn.” Voor Dolf en vele anderen is techno een vorm van vrij dansen en nieuwe mensen ontmoeten. Daarnaast heeft hij nog de liefde voor opera. “Het is een kunstvorm die ik graag propageer. Of ook wel anderen mee indoctrineer, zoals mijn vrienden dat zouden zeggen.”

Hij ziet dat veel van zijn leeftijdsgenoten wel techno luisteren, maar opera staat bij hen niet standaard in de Spotify-lijst. “Met Technopera verbind ik twee werelden die voor velen mijlenver uit elkaar staan. Mijlenver, op één aspect na: beiden laten ze mensen ontsnappen aan de realiteit.” Laat dat nou iets zijn wat we juist nu nodig hebben.

Zoektocht naar het onbekende

Na een lange, vermoeiende dag met drie try-outs ploft Dolf met een deel van zijn team rond een uur of negen ‘s avonds in de foyer, om te praten over hun muzikale avontuur. Het experimentele muziekduo Kardi Paseyan, bestaande uit Milan van Keulen (27) en Joost van Vlimmeren (27), en muzikaal leider Ben Weishaupt (23) openen een pilsje. “Is het goed als we een biertje tijdens het interview drinken?” vraagt een van hen. Het succes moet natuurlijk gevierd worden.

In eerste instantie was muzikaal leider Ben er niet bij. Het team bestond eerst uit de producers en de operazanger Maayan Licht (27), vertelt Dolf. “Ik ging er vanuit, omdat ze alle drie zo ontzettend muzikaal zijn, dat er door middel van improvisatie wel muziek zou ontstaan. Ik heb dit onderschat. Niet omdat ze niet muzikaal zijn, maar omdat dit voor iedereen nieuw is en techno en opera muzikaal op een ander level zitten”, benadrukt Dolf. Zelf is hij ook geen muzikaal leider. “Ik dacht: er is maar een iemand die ik kan bellen en dat was Ben. Ik ken hem van mijn stage bij Dutch National Opera Academy.”

Ben, klassiek pianist en eigenlijk helemaal geen componist, zei aan de telefoon “Ja, leuk!” maar ook “Hoe gaan we dit doen? We wisten dat we ergens naartoe wilden werken, maar we wisten niet hoe we daar konden komen.” Ben houdt van muziek arrangeren, maar heeft dit op zo’n manier nog nooit gedaan. “Na een tijd kon ik lijnen in de techno muziek vinden waardoor ik de zangbegeleiding van Maayan kon maken.”

"Het is alsof we een andere taal spreken, maar elkaar toch moeten verstaan."

Milan van Keulen

Milan, een van de techno producers, benadrukt dat het ook voor hen een flinke uitdaging was. “Het is alsof we een andere taal spreken, maar elkaar toch moeten verstaan.” De twee jongens van Kardi Paseyan moesten anders werken dan ze gewend zijn. “Wij improviseren en jammen graag op alle synthesizers en nemen dat op als we tevreden zijn. Nu moesten we bijna op de milliseconden werken om de lijnen van de zang te laten kloppen. Soms moet de toonhoogte worden aangepast en dat kan niet als je live aan het jammen bent. We nemen van te voren dingen op en dit pasten we live aan.”

Man met een missie

Vaak zei Dolf tegen zichzelf “Waarom doe ik dit? Ik studeer af, ik studeer af in coronatijd met een vorm die nog nooit is geregisseerd. Mensen verklaarden mij vaak voor gek.”

Het is voor hem wel geboren vanuit een missie. “Met muzikanten een nieuwe vorm van opera produceren, het bieden van een springplank voor jonge klassieke zangers die zich durven te onderscheiden, aan jongeren laten zien dat opera en theater een verrijking kan zijn en een missie om in deze tijd nieuwe verbindingen te maken.’

"Mensen verklaarden mij vaak voor gek."

Dolf van Langelaar

Hij heeft ook een ultieme droom: een Technopera en daarna met het publiek in het decor dansen, en Technopera opvoeren op festivals. “Op een rave denk ik vaak; hoe vet is het als er nu ineens een operazanger op het podium komt. Veel mensen denken dat opera een beetje dood gaat, he Milan?” zegt Dolf terwijl hij naar Milan kijkt. Beide beginnen ze te lachen. "Opera an sich is misschien niet aan het doodgaan, maar de oude mensen er omheen doen dat misschien wel. Ik ga eens per jaar naar een opera en daar is al snel de gemiddelde leeftijd zestig plus.” zegt Milan lachend. “Dit project heeft mij laten zien hoe mooi opera is en hoe de operastem een instrument is. Ik ben het meer gaan waarderen.”

Verbinding

Dolf heeft Technopera opgezet en als maker het laatste woord. “Wel wil ik als maker iedereen in het team de vrijheid geven om aan zijn eigen ding te werken.” Ben voegt daaraan toe: “Dat was ook wel nodig. Iedereen heeft zijn eigen expertise waardoor we van elkaar geen idee hadden wat we eigenlijk aan het doen zijn. We moesten samen door een deur via een ander pad.”

Van muziekstijl tot makers, Technopera verbindt met een duidelijke missie. Dit is nog maar het begin, en wanneer de financiën van het gezelschap het toelaten, heeft het team nog veel meer voor ons in petto. Dan brengen ze opera naar een ander level met potentie om voor een groot publiek te spelen.