Op vrijdag 6 september vindt de eerste editie plaats van Synthese, een nieuw concept waarbij je op onconventionele locaties in Utrecht naar avontuurlijke muziek kunt luisteren en geïnspireerd kunt raken. Initiatiefnemers Matthijs Mantel en Ruben Baudoin gaan met Synthese op zoek naar de overlap tussen modern klassiek, elektronica en pop. We spraken met hen over het idee erachter.

Matthijs Mantel en Ruben Baudoin kennen elkaar van TivoliVredenburg, waar ze beiden in de horeca hebben gewerkt. Daar ontdekten ze dat ze een gedeelde passie hadden voor moderne klassieke muziek, naast popmuziek en elektronica. In hun gesprekken constateerden ze dat veel avontuurlijke makers en elektronische producers die in een clubestting voor een dance- of poppubliek spelen, inspiratie halen uit gecomponeerde muziek uit de 20e eeuw of zelfs ouder. “Die raakvlakken zijn niet altijd zichtbaar”, licht Matthijs toe “terwijl ze wel heel erg aanwezig zijn.” Met Synthese willen ze de verschillende dwarsverbanden tussen modern klassiek, elektronisch en pop laten zien.

Dwarsverbanden tussen hedendaagse en gecomponeerde muziek

Ruben: “De afgelopen jaren zien we hierin al een stijgende lijn in populariteit. Op festivals als Le Guess Who? en Rewire of internationale festivals als Unsound worden hele mooie projecten gedaan en er wordt steeds meer wordt geëxperimenteerd in clubsettings zoals bijvoorbeeld in de De School en BAR. We gaan zelf ook elk jaar naar Le Guess Who? en Rewire en zijn daar super enthousiast over. We willen laten zien dat muziek waar veel Utrechtse muziekliefhebbers al naar luisteren een achtergrond heeft, ergens door geïnspireerd is.”

Tegelijkertijd merkten ze ook dat de drempel om naar klassieke muziek te gaan redelijk hoog is: er wordt gekucht tussen de delen, je moet applaudisseren etc. Daardoor is niet altijd zichtbaar dat sommige klassieke stukken heel veel energie hebben. “Op het stuk dat tijdens deze eerste editie centraal staat zou je prima kunnen headbangen” verduidelijkt Matthijs. “Het wordt zelden uitgevoerd, maar als het wordt uitgevoerd zou het in een klassiek concertgebouw zijn, in pluche stoelen, waarbij je stil moet zijn tussen de delen. Dat is ook de motivatie om die werelden bij elkaar te brengen en een interessante toegankelijke context te creëren voor gecomponeerde muziek.”

© Synthese

Onconventionele locaties

Synthese wordt een periodieke reeks. In het eerste jaar richten ze zich op onconventionele locaties. Ruben: “We willen ten dele buiten de popzalen van Utrecht treden en dan kijk je naar tijdelijke locaties zoals het Filmcafé, waar de eerste editie plaats vindt. Die rauwere spots bieden ook heel ruimte voor wat avontuurlijkere muziek. Vaak zie je dat muzikanten goed met die ruimte kunnen spelen en daar zoeken we ook naar. Dat de ruimte ook een onderdeel is van de ervaring.” Elke editie heeft een andere invalshoek en afhankelijk van het programma zoeken ze daar de best passende locatie bij. Matthijs: “De eerste editie is meer gericht op wat avontuurlijke elektronica en dance maar andere edities kunnen een hele andere invalshoek hebben waarvoor een kerk of iets anders zich beter leent.”

Beide initiatiefnemers studeren nog. Matthijs doet Liberal Arts and Sciences met een hoofdrichting in kunstfilosofie en Ruben studeert Kunst & Economie aan de HKU. Matthijs heeft daarnaast stage gelopen bij Le Guess Who? en helpt mee met het programma van de Gaudeamus muziekweek. Ruben heeft een stage gedaan bij de afdeling Kennis & Debat van TivoliVredenburg (die lezingen en debatavonden verzorgen) en is ook actief voor 3oor12 Utrecht. Daardoor hebben ze een goed netwerk opgebouwd in de Utrechtse muziekscene. Met twee van die lokale partijen werken ze ook samen voor Synthese. Programma, promotie en praktische zaken doen ze zelf maar EKKO en de Gaudeamus muziekweek helpen bij de productie. Ruben: “Een poppodium als EKKO is de laatste jaren al steeds meer op andere locaties gaan werken, en hebben daar ook veel ervaring in.” Datzelfde geldt voor Gaudeamus: “die hebben twintig locaties voor een festival”, licht Matthijs toe. “Door de samenwerking met hen en de ervaringen die ze hebben kunnen we mooie dingen creëren.”

(tekst gaat door onder de foto)

© Bart Leguijt

Synthese tijdens Centraal Laat, op donderdag 6 juni

Eerste editie

De eerste editie wordt geopend met een werk van Kelley Sheehan, een Amerikaanse componiste die genomineerd is voor de Gaudeamus Award. Vervolgens voert Slagwerk Den Haag het stuk Pleiades uit van Iannis Xenakis, een Griekse componist uit de twintigste eeuw. Matthijs: “Xenakis is één van eersten geweest die heel erg ging experimenteren met elektronische muziek en heeft zo een aanzet gegevens tot de avontuurlijk elektronica. Een hele generatie producers haalt daar nog steeds enorm veel inspiratie uit.” Van Pleiades worden twee van de vier delen uitgevoerd. Het publiek zit in het midden zit en wordt omringd door zes slagwerkers. “Er komt een trailer slagwerk naar het Filmcafé komt”, lacht Matthijs.

Ruben: “Met slagwerk Den Haag laten we echt de context zien, de achtergrond van de muziek. Daarna willen we gaan kijken ‘waar staan we nu’ en daarvoor hebben we de vanuit Berlijn opererende M.E.S.H. uitgenodigd. Dat is een hele gave elektronische pionier die een paar jaar terug het mooie album Hesaitix heeft gemaakt. Hij gaat een live-set uitvoeren. We geloven dat hij goed past in de sfeer die Xenakis creëert.” Matthijs: “M.E.S.H. kan heel mooi de vertaalslag van luistermuziek naar dansmuziek maken.”

Dan is de avond nog niet voorbij, er volgt een clubnacht waarvoor ze drie dj-acts hebben geboekt. Dat deel begint met Oceanic, resident bij De School en bekend staat om het draaien van avontuurlijker muziek te draaien. “Hij sluit goed aan op M.E.S.H. en heeft ook aangegeven dat het een artiest is die hij tof vindt”, licht Ruben toe. Daarna volgt een set van Jasmín, tegenwoordig van De School en daarvoor van Het Noorderschip. “Zijn kan heel breed draaien, van ambient tot techno.” Er wordt afgesloten met een local act, Vierdeux (Daan Diks en Sofie Marguillier). Zij hebben al op plekken als TivoliVredenburg en Lowlands gedraaid en staan dit jaar op Into the Woods.

Frequentie

Synthese wordt een periodieke reeks maar wel zonder vaste frequentie. Ruben: “We willen de concepten zo stevig mogelijk neerzetten en hebben er daarom voor gekozen om alleen te programmeren wanneer we echt een goede editie hebben.” “We zijn ook bewust geen festival”, vult Matthijs aan “Er zijn al veel festivals. Wij willen structureel voorzien in een avontuurlijk aanbod, zodat er naast Le Guess Who? en Gaudeamus doorlopend door het jaar evenementen zijn in Utrecht.” Inspiratie haalt het duo ook uit Amsterdam en Den Haag. Ruben: “We vinden het heel gaaf om te zien wat er in Amsterdam gebeurt met The Rest is Noise en in Den Haag met Rewire X Korzo. We zagen dat daar in Utrecht nog ruimte voor was en het leek ons heel leuk om daarmee aan de slag te gaan.”