Afgelopen zaterdag vond bij Amersfoort de twintigste editie van Willems Wondere Weiland plaats. Het popfestival, twee decennia geleden begonnen als een groot uitgevallen verjaardagsfeestje, heeft nog steeds weinig pretenties maar ook een gevarieerd aanbod buiten de gebaande paden.

Midden in de weilanden bij de Amersfoortse nieuwbouwwijk Vathorst zie je het podium en de grote witte tent al van verre liggen, met daarachter de A28 naar Zwolle. Sinds een paar jaar vindt hier op de eerste zaterdag in juli Willems Wondere Weiland plaats, een popfestival dat in 2000 begon als een verjaardagsfeestje voor ene Willem, met drie bands op platte karren. 

Negentien edities later is de bescheiden oorsprong van het festival nog steeds zichtbaar: gratis toegang, gesponsord door lokale bedrijven en gerund door 165 vrijwilligers. Met een koe als beeldmerk en een verkeersbord met ‘Hooglanderveen’ bij de ingang, zodat de bezoeker weet dat hij het dorp betreedt dat in 1973 met frisse tegenzin opging in grote buur Amersfoort. En in zekere zin is het festival nog steeds een ontmoetingsmoment voor ‘lokalo’s’ van verschillende generaties: er een ‘stille disco’, een ‘levende jukebox’ en een speciale kinderhoek met ballenbak, springkussen, zandbak en kleurhok. Het aanbod van eten en drinken is al even onpretentieus: bier, wijn, fris, patat, frikandel, tosti’s, hamburgers – stuk voor stuk verkrijgbaar voor een muntje van 2 euro.

Maar met alles wat hetzelfde gebleven is, Willems Wondere Weiland trekt inmiddels wel zo’n 2000-3000 bezoekers uit de wijdere omgeving, heeft een geoliede organisatie en presenteert op drie podia vijftien acts van eigen bodem (voornamelijk uit Utrecht en Gelderland), waarvan sommige ambitie uitstralen. In de geest van pionier Willem is er nog steeds een nadruk op het wat stevigere werk, met acts als Call the Riot en Inferum, maar de editie van 2019 laat ook een ander kant van het festivalletje zien. Naast hardrock, progrock en deathmetal komen feestreggae, country- en boerenrock en zelfs hiphop en singer-songwriters voorbij.

De organisatoren hebben ditmaal geen geluk met het weer, vooral bij het hoofdpodium. Bij elke regenbui zoekt een groot deel van het publiek beschutting in de grote festivaltent aan de overkant, zodat op het veld alleen de diehards overblijven. Qchords trapt af voor een nog grotendeels leeg veld. De melancholieke indierock van het Amersfoortse trio heeft daarbij ook nog eens last van een gitaar die telkens ontstemd raakt. De melodieuze rootspop van stadgenoten Cortez komt ondanks de zompige geluidsmix beter over. Deze zevenkoppige band heeft een troef met de fraaie duetten van het frontduo Sander van der Horn en Deborah Warta. Ziggy Splynt, winnaar van The Clash of the Titans 2016, opereert inmiddels weer als trio. Die kleine bezetting hoor je er niet aan af, het geluid is groots en toch open. De Utrechtse alternatieve rockband geeft zijn duistere songs, gierende (bas)gitaren en verrassende zanglijnen veel bezieling mee - en zie, op het regenachtige veld ontstaat zowaar een kleine moshpit. Met Om en Om, het Amersfoortse rapduo Della Dix en Royal, staat er ook hiphop op het menu. In de raps van het tweetal, dat dit voorjaar de landelijke hiphopwedstrijd Wanted won, gaan serieuze boodschappen en zelfspot hand in hand. Opvallend: de inzet van saxofoon, die de beats aanvult met zwierige lijnen. De Boetners komen uit de Achterhoek en doen niet geheimzinnig over hun inspiratiebronnen: naast pakkende eigen nummers staat de Normaal-klassieker ‘Oerend Hard’ gewoon op het repertoire. Bijster origineel is het niet, maar het veld stroomt geleidelijk vol en er vliegt al wat bier door de lucht.

Het singer-songwriterpodium is nieuw op Willems Wondere Weiland. Misschien ligt het aan onwennigheid, maar dit onderdeel komt slecht uit de verf. De artiesten staan verloren op een klein podium onder een partytent te spelen voor verspreide kluitjes publiek op zo’n tien meter afstand. De voor dit genre vereiste intimiteit ontbreekt totaal; mede daardoor vallen de protestsongs van Toon van Mil een beetje dood. Het duo Judy en Roy heeft daarna meer succes, maar zij spelen – best vreemd voor een singer-songwriterpodium – voornamelijk covers.

Door de regenbuien is de grote festivaltent vaak uitstekend gevuld. Op dit podium bijten de Puttense skatepunkers van Question Mark het spits af. De band, die eind juni het debuutalbum Inner Call uitbracht, speelt enthousiast en energiek. Helaas missen de meeste nummers een sterke hook en blijven ze niet echt hangen. Progrockformatie Skylake grossiert in complexe ritmes, stevige gitaarriffs en loepzuivere (meerstemmige) zang. Ook zij hebben dit jaar hun debuutalbum uitgebracht. Het jonge Utrechtse vijftal weet te overtuigen met allesbehalve gemakkelijke stukken. In de gaten houden dus. De Amersfoorts-Utrechtse deathmetalband Gizåh speelt zijn zojuist verschenen EP All the Way Down integraal. De grom van zanger Moss Lieveld komt uit de ingewanden, de langharige gitaristen headbangen volmaakt synchroon, de drummer geselt de bassdrum – alles gaat precies zoals het moet, en het leukste is: voor deze mannen staat grafrock vooral voor plezier, en daarom aanschouwt het publiek waarschijnlijk ook de eerste crowdsurfende koe ter wereld. Met early reggae-act Kingston Airlines schakelen we een tandje terug. Hun aanstekelijke covers van sixties en seventies-artiesten als Desmond Dekker en Toots & The Maytals nodigen uit tot ongecompliceerd meehuppelen, -wiegen en -zingen. The Delvecchios vertegenwoordigen de oerspirit van de rock-‘n-roll en de punk. Frontman Roy, indrukwekkend bebaard en getatoeëerd, beschikt over een passende Little Richard-krijs. In hoog tempo jaagt de Gooise garageband er een setlist vol klassieke rockriffs doorheen, af en toe aangevuld door sax of toetsen. De tent lust er wel pap van.

Met de combinatie van gezinsvriendelijk randgebeuren en gevarieerde line-up presenteert Willems Wondere Weiland een vijftiental niet al te voor de hand liggende popacts in een gemoedelijke dorpssfeer. Verschillende generaties en subculturen in Amersfoort (sorry: Hooglanderveen) en omstreken stappen hier voor even uit hun bubbel. Artiesten, opkomend of al meer gevestigd, bereiken een breder publiek. Wat kan een festival zich nog meer wensen?

Gezien: Willems Wondere Wereld 2019 met Qchords, Cortez, Ziggy Splynt, Om en Om, de Boetners, Question Mark, Skylake, Gizåh, Kingston Airlines, The Delvecchios, Toon van Mil, Judy en Roy, zaterdag 6 juli 2019 @ Willems Wondere Wereld, Amersfoort/Hooglanderveen