Op avontuur in Het Museum van Geluid Op avontuur in Het Museum van Geluid

Voor wie niet bekend is met het fenomeen: een modulaire synthesizer bestaat uit allerlei losse componenten die door de bespeler op oneindig veel verschillende manieren met elkaar verbonden kunnen worden aan de hand van (meestal kleurige) kabels. De oscillator zendt een continue toon uit, die je vervolgens kan bewerken met een bijvoorbeeld een filter of envelope generator. De synthesizer kan, door het combineren en toevoegen van losse modules, zo groot of klein zijn als de eigenaar zelf wil en kan vrijwel elk voor te stellen geluid produceren. Het is spelen met de elementen van muziek, een feest voor de echte nerds.

Monsterlijke systemen
Toch zijn het niet alleen nerds die op dit evenement zijn afgekomen. Gezinnen met kinderen, hippe studenten en de modular-fanaten; er zijn allerlei soorten mensen nieuwsgierig naar wat hier te horen en zien is. Ook voor wie niets van modulaire synthesizers begrijpt is dit namelijk een ware ontdekkingstocht. De Werkspoorkathedraal is gevuld met allerlei soorten geluid en soundscapes die een vervreemdend effect hebben. De systemen staan soms eenzaam hun werk te doen, aan de hand van zelf-genererende patches waarbij ook zonder handen aan de knoppen de sounds blijven vernieuwen. Dit geeft de eigenaar de kans om even te netwerken of om zelf helemaal niet bij het evenement aanwezig te zijn, zoals in het geval van Suzanne Ciani. Een zeldzaam Buchla-exemplaar is speciaal ingevlogen, inclusief instructies van de artieste zelf. Zo kan het publiek evengoed goed haar compositie beluisteren.

Er is veel om je aan te vergapen. Neem de imposante installatie van Benders zelf. Zijn enorme systeem, ook weer kriskras met gekleurde kabels aan elkaar gebonden, spant de kroon. Er komt een bijna angstaanjagend geluid uit dat gelijk bij binnenkomst in de hal goed te horen is. Gekraak en gesteun waarbij een associatie met Stranger Things-monsters niet vergezocht is. Af en toe draait Benders aan wat knopjes, om vervolgens weer zelf op ontdekkingstocht te gaan. Het zijn dan ook niet de minsten die hij heeft weten te strikken voor dit evenement: in de online modular-community zijn mensen als Suzanne Ciani, Christophe Beck en Ann Annie grote namen. Daarnaast zijn er ook Utrechtse collega’s aanwezig zoals Allert Aalders, van synthesizer walhalla Sonar Traffic, en de klassiek geschoolde Maarten Vos.

Een landschap van geluid
Bezoekers van dit eendaagse museum kunnen zich lange tijd vermaken in het almaar veranderende landschap van geluid. Naast het visuele aspect van de ingewikkeld uitziende synthesizers met op de achtergrond de industriële hal, zijn er ook kunstenaars die een interactief of visueel component hebben geïntegreerd in hun werk. Zo is er de zelfgebouwde installatie van Gijs Gieskes, die werkt aan de hand van het elektromagnetische veld van een ouderwetse Nokia. Het 06-nummer staat eronder geschreven zodat mensen kunnen bellen en op die manier zelf invloed uitoefenen op de synthesizer. Ook zijn er installaties waarbij mensen door het lopen door laserstralen (Universum 1.2) of door bewegingen (Device Unknown van Sem Schreuder) geluid genereren.

Na een uur rondlopen door deze jungle van geluidsgolven wordt duidelijk dat er bij elk rondje weer iets minimaals is veranderd. De modulaire synthesizers leiden een eigen leven waarbij ze oneindig door kunnen gaan met het produceren van geluid.