Geestdrift Festival: een verrijking voor de geest

Kleurrijk programma vol religie, filosofie en muziek

Tekst: Myrna Zwart / Fotografie: Wijgert-Jan van As , 11 november 2014

Een festival dat leunt op vier pijlers; kunst, muziek, sociale rechtvaardigheid en geloofstraditie. Dat is Geestdrift. Onder het gotisch koor van de Janskerk vond afgelopen zaterdag de tweede editie van dit festival plaats, dat ondanks wat de naam en insteek doet vermoeden, ook zeer interessant is voor niet-gelovigen.

Een bomvol programma dat gevuld is met kunstenaars als Liesbeth Labeur, sprekers als de bekende theoloog Peter Rollins, theater van Monique van der Werff en natuurlijk muziek - van eigen bodem maar ook van omringende landen. Als je denkt dat er geen bier wordt geschonken in een kerk heb je het mis, want de mannen van Tongval hebben het er maar druk mee. De presentatie is in handen van Miranda van Holland, die tevens programmeur van dit festival is. Zij zorgt er dankzij een vlotte babbel voor dat het festival fris en aantrekkelijk is.

Eén van de singer-songwriters die vandaag optreedt is de Utrechtse Bart van der Lee. Een man met een dijk van een stem die vorig jaar zijn album Ballads For The Heathens Or Dying uitbracht. Van der Lee zingt over het loslaten van het geloof, en ook vandaag brengt hij een aantal liedjes ten gehore die erg persoonlijk zijn. Door de combinatie van zijn krachtige stem en de galm in de kerk komen zijn liedjes met een klap bij je binnen. 'Waste of Life', een lied dat over een gestorven familielid gaat maakt veel indruk bij het publiek. "You believed in God and all his angels. Everyday you prayed for hours, it’s been a waste of life, you with your thoughts." Door het vele oogcontact dat Van der Lee met het publiek maakt lijkt het alsof hij persoonlijk tegen ze spreekt. Zijn stem is glashelder, hij lijkt vastgenageld aan de grond en zingt met zo veel emotie, dat het bijna lijkt alsof hij zelf moet huilen.

Een zanger om vandaag naar uit te kijken is Jonas David. Het is jammer dat hij direct na Bart van der Lee optreedt, want er zijn veel mensen die even een pauze inlassen. David is een Duitse singer-songwriter die ter ere van de vinyl-release van zijn album Keep The Times een speciale performance voor Geestdrift geeft. Een band heeft hij, dankzij zijn effectpedalen, niet nodig. Hij neemt de percussie op door te drummen op zijn gitaar en beschikt dankzij zijn pedalen ook over een tweede stem. Zijn zang en liedjes snijden door de ziel; hij laat het publiek op het puntje van de stoel zitten door rustige coupletten op te volgen met een keiharde climax. David zingt de hele performance met zijn ogen dicht, waarmee hij wel wat afstand creëert met het publiek. De vier nummers die David speelt lijken enigszins op elkaar, waardoor het publiek wat onrustig lijkt te worden. In de korte set hadden enkele up-tempo liedjes dan ook niet misstaan, want die heeft David zeker in huis.

Broeder Dieleman kennen we vast allemaal van zijn onlangs uitgebrachte, veelgeprezen album Gloria. Dieleman laat weten Geestdrift een bijzonder festival te vinden: "Het festival probeert het Christendom op te rekken; het geloof wat minder Christelijk te maken." Broeder, oftewel Tonnie, verheft zijn optreden tot een waar toneelstuk. Staand op een stoel op blote voeten en gekleed in een soort toga, zingt hij bijna volledig zonder microfoon. Zijn liedjes zingt hij in het Zeeuws-Vlaams. Vaak onverstaanbaar voor een Utrechter, maar dat lijkt zijn intentie; mensen kunnen er zelf een betekenis aan geven. Hij lijkt uit alle hoeken en gaten instrumenten op te trommelen, en voert je langs geluiden van vogels mee naar het Zeeuwse platteland. Zijn compagnon Pim van de Werken begeleidt overtuigend op de piano. Omdat het buiten inmiddels al donker is geworden vormt de achtergrond, met kaarsen en een groot verlicht kruis, een perfect dramatisch decor bij deze performance.

De afsluiter van de avond is een bijzonder duo. Janskerk-organist Laurens de Man en audio-visueel kunstenaar Geerard Labeur hebben de beroemde stukken 'Trivium' van Arvo Pärt, 'Litanies' van Jehan Alain en 'Agnus Dei' van Johan Sebastian Bach speciaal voor Geestdrift bewerkt. Het publiek verplaatst zich op het podium, waar de meeste mensen op hun rug gaan liggen om de muziek zo goed mogelijk tot zich te kunnen nemen. Labeur zit op de grond tussen het publiek en De Man boven in de kerk, in het orgel. De mannen spelen om de beurt en vullen elkaar perfect aan. Door de trage muziek van Labeur, die ergens doet denken aan Aphex Twin, raak je bijna in een trance, maar kom je net op tijd weer bij zinnen door het heftige, harde geluid van het orgel. Bij het laatste lied, 'Agnus Dei' van Bach, zingt de Portugese countertenor Angelo Custódio mee. Het is alsof er een engel van boven zingt. Labeur en De Man zijn een duo dat zeker vaker de handen ineen mag steken.

Geestdrift bewijst dat religie, filosofie en psychologie niet suf hoeven te zijn. Met goede artiesten, kunstenaars en (natuurlijk) bier is Geestdrift geschikt voor iedereen, ongeacht leeftijd en geloof. Na een geslaagde tweede editie is het hopen op een derde, want een bezoekje brengen aan dit bijzondere festival in de Janskerk is het meer dan waard.