De namen doen het al vermoeden, Klang en Knalpot moeten met luide en fantasierijke optredens voor het vuurwerk zorgen ter afsluiting van de Gaudeamus Muziekweek. In het ruime en vandaag ook klamme Zijdebalen Theater spelen ze nummers van elkaar en voeren gezamenlijk werk uit. Voor het publiek zijn er stoelen, waarvan de voorste rijen zijn gereserveerd voor onder anderen de directeur van het festival en de wethouder van Cultuur van Utrecht. In de zaal staan tafels met drankjes. Boeketten liggen te wachten op hun ontvangers. Ten overstaan van een stuk of honderdvijftig belangstellenden wordt na afloop van het optreden namelijk de Gaudeamus Prijs uitgereikt, voor de meest indrukwekkende partituur van een jonge componist.
Hoe verschillend Ensemble Klang en Knalpot qua samenstelling en geluid ook zijn, wat betreft het gebruik van complexe ritmes en maatsoorten, en hun liefde voor luid en hard hebben ze veel gemeen. Met piano, drums, hoorns en samplers zetten ze een denderend begin neer en wordt er naar een voorlopige climax gewerkt, waarna het geheel inzakt. Wanneer de stofwolken optrekken krabbelen de eerste klanken voorzichtig weer op, totdat Knalpot het overtuigend afmaakt met vervormd gitaargebruik, drums en versterking. Het is bijzonder hoeveel geluid ze met z’n tweeën neer kunnen zetten; de gratis oordopjes bij de ingang lagen er niet voor niks.
Het daarop volgende stuk, gecomponeerd door Alison Isodora, heeft vele gezichten. Klang begint lieflijk maar tegelijkertijd avontuurlijk door het gebruik van vele instrumenten en partijen. Knalpot haakt hierop in en bouwt de spanning weer op, om het publiek daarna weer prettig in slaap te sussen. Op het moment dat de kust veilig lijkt zet Klangs Raphael Vanoli keiharde riffs in. Met z’n allen brengen ze het stuk ten slotte weer in rustiger vaarwater. Het publiek beloont het optreden met een daverend applaus.
Dan is het tijd voor de slotceremonie van het festival. Dat begint met een aantal toespraken, waarin onder anderen de directeur van het festival, Henk Heuvelmans, wordt geprezen. Hij is al langer in functie dan sommige componisten oud zijn en verdient zijn moment in de spotlights. Dit benut hij direct om alle (vrijwillige) medewerkers te bedanken. De Gaudeamus Prijs wordt uitgereikt door jurylid Cristopher Butterfield. “We wanted pieces that would resonate long after their last sound. This one had a lot more more than that”, motiveert hij de keuze. Winnaar is Konstantin Heuer met zijn compositie ‘Alaska’. Behalve erkenning en geld betekent de prijs voor de 22-jarige winnaar dat optredens en opdrachten over de hele wereld binnen handbereik komen. Konstantin lijkt te verlegen of verrast om een gat in de lucht te springen, neemt vlug de prijs in ontvangst en verlaat zo snel mogelijk het podium.
Het stevige en ook subtiele muziekwerk aan de ene kant en de enigszins stijve prijsuitreiking aan de andere, houden elkaar vanmiddag in evenwicht en geven een goed beeld van de verschillende aspecten van het festival. Degenen die deze Muziekweek nog een laatste maal wat willen horen worden op hun wenken bediend met twee hoogvliegers van de Nederlandse Moderne Muziek scene. Voor de medewerkers is het in dit Zijdebalen Theater verder een mooie gelegenheid eindelijk te ontspannen, terwijl de talentscouts de ruimte krijgen om te netwerken.
Gezien: Prijsuitreiking Gaudeamus Prijs met o.a. Klang en Knalpot, 9 september 2012 @ Zijdebalen Theater