Coca Román van Dongen: de harp ontmutsen

In gesprek met de harpiste van folkformaties Violet en Kelten zonder Grenzen

Tekst: Eva Assink / Foto's: Kelten zonder Grenzen & Eva Assink ,

Coca Román van Dongen speelt harp in twee Utrechtse folkformaties: Violet en Kelten zonder Grenzen. En om een misverstand uit de weg te ruimen: die spelen géén Keltische muziek, maar hedendaagse Nederlandse composities. Met haar groepen wil Van Dongen folkmuziek onder de aandacht brengen en de harp ontdoen van haar ‘mutsige’ imago.

In gesprek met de harpiste van folkformaties Violet en Kelten zonder Grenzen

Kelten zonder Grenzen en Violet maken dromerige folkmuziek. Met instrumenten als doedelzak, viool, blokfluit, draailier en harp brengen de bands eigen composities waarbij je niet stil kunt blijven zitten. Je moet alleen wel even je best doen om een dansvloer te vinden, want de groepen treden voornamelijk op in de balfolkscene in binnen- en buitenland. Balfolk is het dansen van oude West-Europese dansen als de hanterdro, mazurka, scottish en de jig. Rond 2000 maakte balfolk een opleving door. Vanuit België verspreidde het zich over Frankrijk, Nederland en Duitsland. De bals zijn voor iedereen toegankelijk, maar trekken in Nederland over het algemeen een vrij specifiek publiek dat geïnteresseerd is in zaken als fantasy en LARP (live action role playing).

Ontstaan
De groep Kelten zonder Grenzen ontstond op fantasyfestival Castlefest dat elk jaar in de tuinen van kasteel Keukenhof in Lisse wordt gehouden. De 32-jarige Román van Dongen vertelt: “Op Castlefest bemanden Lies (bandlid) en ik een kraampje van de A.G. van Hamel- stichting voor Keltische studies. We zaten bij dat kraampje met boeken en folders en we vonden het maar een saaie bedoening. Iets doen met die prachtige verhalen uit de Keltische mythologie leek ons wel wat. Omdat ik veel aan theater heb gedaan en omdat we allebei een muziekinstrument spelen, besloten we om de verhalen door muziek en spel tot leven te brengen. We werden gevraagd om op te treden op een theaterfestival. Toen ik in allerijl een naam moest verzinnen voor onze act schreef ik Kelten zonder Grenzen op het aanmeldformulier, geïnspireerd door mijn favoriete spel: Spel zonder grenzen.”

Bij de band Violet kwam Román van Dongen toen de gitarist van de band vertrok. De groep besloot om onder de naam Violet door te gaan. Aangezien de band nu alleen nog uit vrouwen bestaat, noemt Violet zich ‘de meidengroep van de balfolk.’

Misverstand
Het woord Kelten in de groepsnaam Kelten zonder Grenzen zorgt wel voor verwarring rond de muziek die Román van Dongen met haar bands maakt. “Violet en Kelten zonder Grenzen maken muziek waarin instrumenten centraal staan. Gangbare muzikale strohalmen als zang en gitaar ontbreken. We zijn daardoor niet makkelijk in een bepaald muzikaal hokje te plaatsen. Of toch wel: mensen zien een draailier en een harp en denken meteen dat het Keltische muziek is. Die muziek is ook zeker een inspiratiebron voor ons, maar we spelen bijna nooit traditionals. De meeste nummers schrijven we zelf. We maken eigenlijk gewoon hedendaagse Nederlandse muziek.”

Een mutsig imago
Ook over de harp blijken misverstanden te bestaan. “Er zijn weinig instrumenten die zoveel vooroordelen en romantische gevoelens oproepen als de harp,” zegt Román van Dongen. “Je hoeft het instrument maar uit te pakken of mensen zijn al verkocht, zonder dat je ook maar een noot hebt gespeeld. Ze vragen of je er ook bij zingt, en of het misschien ook een meditatieve uitwerking op je heeft. Ik hoop dat ik kan laten horen dat de harp meer te bieden heeft dan alleen maar lieflijke watervalletjes. Een harp kan ook best stoer klinken. En ik zal nooit een bloemetjesjurk aantrekken op het podium! Verder zou ik graag ook op andere plekken willen optreden. Het lijkt me te gek om bijvoorbeeld op Lowlands te staan. We spelen nog steeds met heel veel plezier in de balfolkscene, maar het zou ook leuk zijn om een wat breder publiek te trekken. Maar ja, dan moeten mensen wel eerst door hun eerste indruk van ons heen kunnen kijken.”

Toekomst
Wat zal 2012 brengen? Román van Dongen: “Veel, heel veel muziek maken natuurlijk! Maar ook wil ik het wat rustiger aan doen. In drie bands en verschillende projecten spelen is heel erg leuk, maar het kost ook ontzettend veel tijd. We hebben in 2011 heel veel opgetreden en een bandwissel gehad en ik doe er ook nog andere dingen naast, zoals het organiseren van een spellenbeurs en tangodansen. Ik zou wel graag iets meer vrije tijd willen hebben.”