SD 2011: Vampierklassieker Nosferatu tot leven gewekt

Joost Langeveld imponeert met meesterlijke orgelimprovisatie

Tekst: Arnold le Fèbre / Foto’s: Martien Jansen ,

Aangezien de oorspronkelijke muziek voor de vampierklassieker Nosferatu uit 1922 verloren is gegaan in de nevelen van de filmgeschiedenis, kunnen we slechts raden hoe een en ander geklonken moet hebben. Tijdens de Nosferatu-vertoning afgelopen zaterdagavond in de Leeuwenberghkerk liet Joost Langeveld zijn interpretatie uit het orgel knallen.

Joost Langeveld imponeert met meesterlijke orgelimprovisatie

Het is de bekendste vampierfilm ooit: Nosferatu uit 1922, geregisseerd door F.W. Murnau. De Duitse acteur Max Schreck (1879-1936) kroop zo overtuigend in de huid van graaf Orlok (oftewel graaf Dracula) dat hij volgens velen niet alleen de engste archetypische vampier is uit de filmgeschiedenis, maar volgens sommigen ook daadwerkelijk een vampier wás. De scènes waarin Schreck met een begerige blik oprijst uit zijn grafkist of met grijpgrage handen de trap opsluipt om zijn tanden in de nek van een weerloze jongedame te zetten zijn uitgegroeid tot iconische beelden in de filmgeschiedenis.

Bezoekers in de Utrechtse Leeuwenberghkerk werden zaterdagavond zo'n negentig jaar in het verleden geslingerd tijdens een integrale vertoning van de in 2009 compleet gerestaureerde versie. Bijzonder was de muzikale omlijsting: organist Joost Langeveld voorzag Nosferatu al improviserend van een soundtrack. Nosferatu is immers een 'stomme film', zonder geluid of muziek. De oorspronkelijke Nosferatu-muziek, gecomponeerd door Hans Erdmann, is verloren gegaan en we kunnen slechts raden hoe een en ander geklonken moet hebben.

Joost Langeveld, in het dagelijks leven organist bij de Stevenskerk in Nijmegen, liet horen dat 94 minuten lang orgelmuziek helemaal geen lange zit hoeft te zijn en zelfs verrassend modern en meeslepend kan klinken. Soms intiem en dromerig, dan weer heftig en aanzwellend. Langeveld improviseerde er duchtig en meesterlijk op los, waarbij hij zich alleen liet leiden door twee leidmotieven die hij van tevoren op papier had gezet. De staande ovatie na afloop - die hij lichtelijk verlegen in ontvangst nam - was dan ook meer dan verdiend.

Gezien: Nosferatu, 30 juli 2011  @ Leeuwenbergkerk, Utrecht