Een Nederlandse folkplaat die zo tussen het oeuvre van Sufjan Stevens, Bon Iver en Iron and Wine in de platenkast past: On Claws van I am Oak. Een gevoelig, eerlijk album, vol met harmonieuze folksongs met een mistroostige snik van de karakteristieke stem van Thijs Kuijken. De Utrechter vertelt over muziek, frustraties, fotografie en dieren.
Thijs Kuijken oogt wat afwezig, deze middag in de kleedkamer van het Utrechtse EKKO. Na enkele eigen beheer releases, waarvan de laatste veel lof oogstte, wordt er van On Claws en de cd-presentatie van vanavond veel verwacht. Zeker van hem, de 24-jarige die op de cello- en trompetpartijen na de hele plaat inspeelde en ook voor het artwork tekende. Maar Kuijken maakt zich niet druk. "Je moet jezelf niet teveel druk opleggen." Op het podium is hij in zijn element, maar een vraaggesprek vindt de songwriter lastiger. "Ik praat niet graag."
Voel je je beter in de studio of op het podium?
"Dat zijn twee totaal verschillende dingen. Het opnemen is samen met het schrijven eigenlijk één ding, een soort therapeutisch iets, waar ik zo voldoening uithaal. Optreden is, zeker nu met band, heel gezellig en leuk."
Kun je er live ook nog iets in kwijt?
"Zeker. Als het goed gaat kom je toch in een bepaalde vibe, waarbij je ook heel erg je gevoelens kunt uiten. Dat is ook weer therapeutisch. Soms snap je een liedje ook beter als je het vaker live hebt gespeeld. Dat het gevoel waar je eerst op doelde, je live nog meer te pakken krijgt."
Zoals in oudje Birches, het vaste slotnummer van jullie live-set, waar het tot een schreeuwende ontlading komt? Dat lijkt een hele krachtige uiting van emotie, die je misschien in de rest van de show en de rustige cd wat onderdrukt?
"Klopt, maar het is ook een hele andere emotie. Dat is meer gebaseerd op woede en de andere liedjes zijn meer gevoelig, wat weemoediger en wat triester misschien."
Wat is die woede en komt die ook terug op de nieuwe plaat?
"Heel veel liedjes gaan over frustraties, in relaties en in het creatieve proces van liedjes maken, wat soms echt niet lukt. En vooral met mijn studie fotografie. Daar word je soms gedwongen om creatief te zijn en dat lukt gewoon niet altijd. Kunst is in die zin een heel raar ding. Soms wil je gewoon heel graag iets creëren en dan gaat het niet en soms komt het opeens wel. Dat is ook best wel een persoonlijke worsteling."
In hoeverre zijn die frustraties in relaties en in je studie dezelfde?
"Een beetje. In relaties is het vooral dat ik fouten tegenkom waarvan ik weet dat ik ze eerder heb gemaakt. Daar zijn die liedjes ook handig voor, daar probeer ik in kaart te brengen, wat ik de volgende keer beter kan doen. Met het creatief zijn gaat het om het herkennen van de blokkades, zodat ik daar in de toekomst misschien beter mee om kan gaan." Kuijken glimlacht: "Hopelijk. In die zin is liedjes schrijven voor mij heel therapeutisch en een soort zelfonderzoek, psychologie van de koude grond. Zelf uitvogelen wie je bent en wat je wilt."
Het lijkt gezien de korte songteksten alsof je niet heel veel woorden nodig hebt om een verhaal te vertellen.
"Dat ligt ook heel erg aan mijn persoon, want ik praat niet graag. Dus ik gebruik liefst zo min mogelijk woorden om iets te vertellen. Misschien ben ik daarom ook iets met beeld gaan doen, want dan heb je één ding dat al veel vertelt. Dan hoef je er niet zoveel woorden aan vuil te maken. Dat vind ik ook wel mooi in muziek; dat je niet zoveel woorden nodig hebt om iets over te kunnen brengen."
In de bandnaam en veel songtitels zitten veel natuur-referenties. Hoe moeten we dat plaatsen?
"Ik heb altijd al veel van natuur gehouden. Ik houd ook heel erg van kunst en natuur is eigenlijk gewoon kunst. Daar kun je uren naar kijken en je blijven verwonderen. Vooral met dieren heb ik dat heel erg. En ik vind ook dat de mens heel dichtbij de dieren staat. Ons gedrag lijkt soms belachelijk veel op wat je in natuurdocumentaires ziet. Daarom vind ik het ook interessant om in mijn beeldspraak dieren te gebruiken als verwijzing naar mensen. Je kunt mijn teksten meestal letterlijk interpreteren, maar ook altijd terugkoppelen naar menselijk gedrag. Het is in ieder geval mijn bedoeling om die dubbele bodem te hebben, zodat het interessant is om naar te blijven luisteren. Zodat je je eigen ding eruit kan halen als je daarvoor openstaat."
De albumtitel On Claws, en een tijger op de hoes, kun je dat zien als iemand die zijn klauwen ergens in slaat?
"Dat zijn die frustraties eigenlijk. De klauwen van de frustratie die zich in je hebben genesteld. Het is afgeleid van wat me in mijn greep heeft."
Je hebt nu twee ep's en drie albums gemaakt en schrijft al zo'n zes jaar muziek. Heb je gevoel dat het therapeutische proces helpt? Zit je nu in een andere fase?
"Zeker, toen was ik 18 en woonde nog bij mijn ouders thuis in Bergeijk in Brabant. Dus er is best veel veranderd. En misschien ben ik ook wel wat wijzer geworden ondertussen. Er blijven genoeg dingen komen die inspiratie bieden voor nieuwe liedjes. Ik denk dat dat altijd wel zo zal zijn. Als je leeft blijven er toch tegenslagen komen. En mooie dingen", nuanceert Kuijken. "Want ik schrijf natuurlijk ook over de mooie dingen in het leven."
Vanwege de drukte rond de release heeft Kuijken zijn studie fotografie voor een jaartje stilgelegd. Tot februari richt hij zich op zijn grootste passie: muziek. Kuijken is nog in gesprek over Europese tourdata voor I am Oak. Daarnaast werkt hij mee aan het tweede album van Bonne Aparte.
On Claws van I am Oak is op 14 mei verschenen bij Snowstar Records en deze week nog te beluisteren op de Luisterpaal. De groep speelt vrijdag 21 mei in Club 3VOOR12 met Blitzen Trapper en Phosphorescent en is in het najaar onder meer te zien op Incubate en de Popronde.
I am Oak vecht tegen frustraties met weinig woorden
"Ik gebruik dieren als metafoor voor menselijk gedrag"
I Am Oak is de Selecteert van deze maand. Eerder deed 3VOOR12' er Ingmar Griffioen een interview met het brein achter de band: Thijs Kuijken. Een gesprek met de folkzanger over frustraties, fotografie en dieren.