Als kind van een alleenstaande, almaar verhuizende moeder was Ray LaMontagne al gedoemd tot de eeuwige nieuwe jongen in de klas. Moeilijk aarden en iets op te bouwen wanneer je om de haverklap verhuist. Net zo moeilijk aarden als op een podium in Utrecht op een vrijdagavond in februari. De bebaarde soulvolle zanger lijkt niet op zijn plek op het podium. In geruite blouse en vale spijkerbroek kijkt hij vanonder zijn zware pony en dikke baard amper de zaal in. Tussen de nummers verwisselt hij continu van gitaar zonder een woord te zeggen. Geen anekdote of grap kan er vanaf. Maar zodra hij begint te zingen verdwijnt die afstandelijkheid als sneeuw voor de zon en kun je niet anders dan je bevoorrecht voelen je in de zielenroerselen van deze man te begeven.

De muziek die LaMontagne maakt is authentiek, zo authentiek dat het zo in de jaren '70 zelf gemaakt zou kunnen zijn. En toch is er iets waardoor het niet obligaat of oubollig klinkt. Het komt rechtstreeks uit zijn ziel en dat hoor je, dat voel je, je kunt het bijna proeven.

Voor LaMontagne is muziek maken geen ontspannen avondje uit, je ziet dat hij er hard voor moet werken. Iets dat overgebleven moet zijn uit zijn tijd in de schoenenfabriek waar hij na de middelbare school ging werken. Zijn akoestische gitaar bespeelt hij vooral met slagen in plaats van de gebruikelijke tokkel van menig singer-songwriter. Een stijl die inmiddels wel iets weg heeft van een handelsmerk. Het legt een wollige doorlopende onderlaag in al zijn nummers. Van het swingende 'Be Here Now' tot het ingetogen 'Shelter'; Als een noeste arbeider draaft Montagne gestaag door met zijn genadeloze slaggitaar.

Nieuw en ouder werk zijn perfect in balans. LaMontagne-klassiekers als 'Hold You In My Arms' en 'Trouble' worden ontvangen met luid gejuich en gespeeld met hetzelfde vuur als waren ze voor het eerst ten gehore gebracht. Nieuw werk als het zwevende 'I Still Care For You'. Hier en daar worden liedjes opgeluisterd door de engelachtige zang van Priscilla Ahn, die ook het voorprogramma verzorgde. Haar bijdrage aan 'I Still Care For You' is misschien miniem, maar een mooie aanvulling.

Behalve de kunst van intieme liefdesliederen te beheersen, bewijst Ray LaMontagne live een ware soulman te zijn. Opener 'The Best Thing' zet meteen de toon. Zijn rasperige stem schuurt moeizaam langs zijn keel zoals het een blanke soulzanger het betaamt, onhandig stampende benen die een zee aan energie en emotie verraden. Maar ook met de gloedvolle versie van Stax-klassieker 'When Something Is Wrong With My Baby' laat LaMontagne zien waar hij de mosterd haalt.

Het is op zijn minst knap te noemen dat deze verlegen, terughoudende man het middelpunt van de avond weet te zijn. Met een begeleidingsband die speelt als een geoliede machine heeft hij een goede basis. Zijn stem blijkt krachtig genoeg om niet te verzuipen in de steelguitars, wurlitzers en de uitstekende maar vaak veel te hard spelende gitarist. En dan is er nog het obstakel van zijn presentatie. Hij kijkt het publiek niet aan, zegt niets, wanneer hij speelt lijkt het zelfs alsof er voor hem geen honderden mensen zitten te kijken; hij speelt voor zichzelf en niemand anders. Hij wisselt bijna elk nummer van gitaar waardoor de pauzes tussen de nummers lang zijn. Elke pauze grijpt het publiek dan ook aan om het op luid geklets te zetten om door het intro van het volgende nummer weer langzaam tot bedaren te komen.

Maar langzamerhand weet LaMontagne onder ieders huid te kruipen. Waar de liedjes op plaat soms nog verzanden in aangename achtergrondmuziek, krijgen ze live de indringende urgentie die ze verdienen. Juist door die extreme introversie sleept hij je mee in zijn hoofd, in zijn hart en ziel. En dan ineens is hij niets anders dan een man van gevoel en verstand. Iemand die onvoorwaardelijk lief heeft gehad ('Hold You in My Arms'), zijn geluk verkwanselde aan drank en cocaïne ('Jolene'), of zijn geluk en dankbaarheid juist van de daken schreeuwt ('The Best Thing'). Die oprechtheid zorgt meer dan eens voor kippenvel en kan je zelfs tot tranen roeren.

Gezien: Ray LaMontagne, Priscilla Ahn, 27 februari @ Tivoli