Op 10 september vertrok Lushus voor een vijfdaagse tour naar Rusland. Buiten de drie bandleden Jorg, Merel en Sascha gingen Michiel de Roo (geluid) en Jacob ten Have (licht en pakezel) mee op deze spannende ondernemening. Lees hier hun ervaringen... Dag 1 Daar staan we dan in het donker vijf uur ’s ochtends alle spullen in de auto te laden die ons naar Schiphol brengt. En dat zijn er nog steeds veel, ondanks dat we ons tot een minimum hebben beperkt. Op naar het vliegveld! Aangekomen op Schiphol laten we alle spullen in plastic folie wikkelen om ongewenste drugssmokkel en ijverige douaniers te ontmoedigen. Merel en Sascha beginnen dan al om de gitaren te bibberen. Gaan deze mee bij de overstap en komen ze uiteindelijk ook in Moskou aan? Als ontbijt nemen Jorg en Jacob alvast een biertje. Merel neemt een rode wijn ter ontspanning. Na een keer overstappen in Hamburg komen we wonder boven wonder zonder kleerscheuren de douane in Moskou door. Daar staat ons onze eerste gids Kirril op ons te wachten. Deze stelt zich kort voor en zet vervolgens de pas erin richting het busstation. Zwaar bepakt en hevig onder de indruk van Rusland proberen we hem bij te houden. We gaan met de bus en dan de ene metro na de andere in en uit, in en uit, in en uit. Het is een hele rit in de kleffe warme metro voordat we bij de eerste club, Chinees Pilot, aankomen. Daar ontdoen we ons van alle spullen en ploffen zweterig en uitgeput neer. Eindelijk tijd om met Kirril te praten, te eten en de plek te bekijken. Het is een mooi zaaltje, met veel detail. Tijdens de soundcheck blijken er geen twee basversterkers te zijn. Sascha offert zich zich op om haar zware baspartijen door een middelmatige gitaarversterker te persen (een veel voorkomende situatie deze tour). Jorg zet zijn drumstel zo goed als dat gaat op; de Russen nemen een technische rider niet zo nauw. De soundcheck gaat dankzij Michiel, de geluidsman, goed en snel, waarna we nog even tijd hebben de stad in te gaan. De club ligt maar op vijf minuten lopen van het Rode Plein. Iedereen is daar heel blij mee omdat Merel maar één nadrukkelijke eis aan deze Russische tour stelde: een bezoekje aan deze prachtige, historische locatie. Gelukkig kon dit de eerste dag verwezenlijkt worden en was de band van Merel’s Rode Plein-gemiep af! Na de eerste van de vijf minuten wandelen begon het helaas te stortregenen. Het plein hebben we dan ook nogal nat en grauwig gezien en we kwamen totaal doorweekt weer terug bij de club. Gelukkig had Merel geen verdere eisen over hoe zij het plein wilde zien gesteld dus was zij met deze natte ervaring ook tevreden. Rond tien uur begon ons optreden. Het was niet erg druk maar wel gezellig. Het spelen ging goed en we hadden speciaal bezoek van een mevrouw van de Nederlandse ambassade. Zij kocht een cd en was erg onder de indruk. Veel mensen uit het publiek waren enthousiast en schreven het tweede optreden in Moskou, dat twee dagen later was, in hun agenda. Na het optreden kwamen we in aanraking met de echte Russische cultuur. De cultuur van het wodka drinken. Vreemd genoeg wordt deze wodka uitgeschonken door een Italiaan, maar dat doet niets af aan de pret. We kletsen en drinken nog wat na en dan is het om een uur tijd om met de taxi naar het station te gaan. Het aanhouden van een taxi is een kwestie van leven en dood, maar na wat heldhaftige pogingen van onze gids stoppen er twee prachtig roestende lada’s om ons naar het station te brengen. In een van de auto’s zit ook de achtjarige zoon van de bestuurder en Merel en Michiel hopen maar dat het jongetje een uurtje met zijn vader mee mag naar het werk, en dat dit niet elke dag gebeurt. Toch vrezen zij het laatste. Het onderhandelen over de taxiprijs vonden wij een tijdrovende bezigheid. Dit blijkt echter een snelle transactie afspraak te zijn, wanneer je het vergelijkt met het kopen van een treinkaartje. Na veertig minuten onderhandelen is het onze gids eindelijk gelukt om vijf kaartjes voor de nachttrein van Moskou naar Nizhny Novgorod te bemachtigen. Een uurtje later liggen wij in ons coupeetje. Terwijl Jorg, Jacob en Michiel al voor het verlaten van het station in Moskou in dromenland zijn, genieten Sascha en Merel nog wat na bij het prachtig nachtelijk aanzicht van deze immense stad. Dag 2 Jacob heeft de wekker gezet en maakt iedereen om acht uur wakker. Onder het genot van een door de spoorwegdienst aangeboden ontbijtje van snoep en een nog net houdbare croissant, zien wij het landschap langzaam van bosrijk, over agrarisch, naar vervallen industrie, naar stedelijk veranderen. Om negen uur rijden we het station van Nizhny Novgorod binnen. Daar staan twee typische Russen ons, beide met grote glimlach op het gezicht, op te wachten. Meteen worden ons de gitaren en hardware ontnomen en gaan we richting hun auto. In Moskou ben je in Rusland, maar in een stad als Nizhny Novgorod ben je écht in Rusland. Het voelt alsof de trein terug in de tijd is gereisd en wij in de oude Sovjet Unie terecht zijn gekomen. De auto’s van onze gidsen zijn erg luxe wagens, een Toyota en Landrover. 'King of the road' in dit door Lada en Wolga gedomineerde wegennet. We gaan eerst naar het hotel om nog wat bij te slapen en te douchen. Op weg naar het hotel krijgen we alle bezienswaardigheden die enigszins op route liggen te zien. Zo staat er een prachtige kerk op het punt waar twee rivieren elkaar kruisen, bezoeken we de rijkste straat waar de voormalig welgestelde hun stadshuizen bouwden, zien we de oude verdedigingsmuur van het Kremlin, mooie houten huisjes, standbeelden van Lenin en van de vliegenier van Stalin en een prachtige kerk uit 1600. Daarbij wordt met handen en voeten, in het Engels, Duits en Russisch door elkaar heen gepoogd ons zoveel mogelijk over de stad te vertellen. En wonder boven wonder lukt dit uitermate goed. We hebben twee gezellige en mondige gidsen gekregen waarmee het heel goed klikt. Eenmaal ingecheckt in het hotel blijkt de douche alleen koud water te geven. Dit mag de pret niet drukken: koud voldoet tenslotte ook als je schoon wilt zijn. Daarna kruipen we onder de dekens en slapen we drie uur met een intensiteit alsof het een hele nacht is. Om klokslag twee uur stonden onze gidsen weer voor de deur. Bij de zaal aangekomen hangt een poster waar Merel levensgoot op afgebeeld staat. Zo’n grote hadden we niet eerder gehad! Binnen blijkt het een prachtige zaal te zijn met hoge muren, een groot podium, een mooie kroonluchter en een bioscoopzaal als backstage. We krijgen een middagmaal en spelen Chinees poker met een biertje. Na de ietwat natte ervaring van het Rode Plein-bezoek de dag ervoor, besluiten we niet nogmaals in de regen de toerist uit te gaan hangen. Dit is wel jammer, want we hadden graag nog wat rond gelopen in de stad voor het optreden. Tijdens ons kaartspel worden we opeens verrast door het feit dat onze soundcheck al in volle gang is. Maar wel zonder de aanwezigheid van de band! Aangezien we deze situatie niet gewend zijn snellen wij ons naar het podium om alles verder zelf op te zetten en het soundchecken voorzichtig over te nemen van de ijverig spelende geluidsmannen. De apparatuur is geweldig: er staan ,zoals beloofd, twee basversterkers, maar we besluiten toch dat het beter klinkt als Sascha over een van de gitaarversterkers gaat spelen. Een half uur voor aanvang van het optreden komt er plotseling een jongeman op ons af en drukt ons een fles champagne in de hand. Dit is een cadeautje van de lokale champagnewinkel waar hij werkt. Het concert begint om half negen. Tot tien minuten voor aanvang is er nog bijna niemand en het begint het bij ons te kriebelen. Het zou toch wel leuk zijn als er vandaag ook mensen komen. Gelukkig komt het meer dan goed. Terwijl we ons omkleden in de bioscoopzaal stroomt de zaal vol. Bij ieder nieuw nummer worden mensen enthousiaster en enthousiaster. Aan het eind van de avond staan we voor een hossende, uitgelaten zaal te spelen. Het was een prachtig optreden! Jacob, die als manusje-van-alles mee was, speelt nu merchandiseverkoper en hij krijgt het druk. Mensen stormen op hem af voor een cd en zodra wij de kleedruimte/bioscoop uitkomen drommen de mensen zich om ons heen. We moeten handtekeningen maar vooral gewone tekeningen zetten op alles waar je maar op kunt schrijven. Meermaals gaan we (lees: Sascha en Merel) op de foto met een zeer trotse Rus aan hun zijde. Buiten dat iedereen enthousiast is, zijn de mensen hier ook echt vreselijk lief! We hopen ook zeker nog een keertje terug te kunnen komen in Nizhny Novgorod. Na een uur loopt de zaal langzaam leeg en blijven we met een select gezelschap over. We eten nog wat en kletsen nog een tijd onder het genot van een flesje wodka. Om een uur of tien vertrekken we weer naar het Hotel. Merel had haar net ontdekte paarse Lada fetisj ’s middags aan een van de gidsen uit de doeken gedaan. En wat gebeurde er toen we weg wilden…. Ja echt waar! Er stond een paarse Lada klaar voor om Merel naar het hotel te brengen! Van onze lieve gidsen kregen we nog een flesje wodka mee om op de hotelkamer op te nippen. Wat lief! Door alle goede energie die we van het publiek en onze gidsen hadden gekregen, hebben we nog tot een uur of vier over politiek en andere belangrijke zaken gekletst. Daarbij bleef de fles wodka niet onaangeroerd, waardoor de een na de ander, niet geheel nuchter, in slaap viel. Dag 3 Dan rinkelt de wekker weer veel te vroeg. Het is acht uur en we moeten opschieten om de trein te halen. Iets dat de nog steeds dronken Jorg, Merel en Michiel er niet van weerhoud om een Oudhollandse polonaise te lopen op de gang. Deze spontane dans werd ons door de overige hotelgasten niet in dank afgenomen. Door het getier en gevloek uit de andere kamers konden Merel en Jorg hun Russisch vocabulaire weer iets aanvullen. Ieder nadeel heeft zijn voordeel. We reizen eerste klas van Nizhny Novgorod terug naar Moskou. De coupé wordt met een oude Russische zeeman gedeeld. Gelukkig is de man in een goede stemming want de twee meter lange Jacob lijkt een onderdeurtje naast deze oude zeebonk. Het is een lange rit maar we genieten van het Russische landschap. Veel moeras, berken en dennenbomen, houten huisjes in alle kleuren van de regenboog, afgewisseld met half vervallen zware industrie tekenen het landschap. Om drie uur ‘s middags komen we in Moskou aan. Kirril, de gids die ons op de eerste dag ook van het vliegveld haalde, staat ons op het perron op te wachten. Met de metro gaan we naar de club waar we die avond spelen. Deze club is een café annex restaurant in een verborgen kelder. Tijdens de soundcheck blijkt dat er weer geen tweede basversterker is en dat het drumstel incompleet is. Er is geen geluidsman te bekennen en bovendien zijn de versterkers kleine combo’s. Gelukkig hebben we Michiel, onze eigen geluidsman, mee om toch enigszins redelijk geluid uit deze gare bende te toveren. Het lukt hem ook nog! Na de soundcheck hebben we nog tijd om de stad in te gaan. De stortregen die onze tour teistert is veranderd in een miezerbui. Merel koopt een mooie KGB- koffiemok voor Sylvia van Studio Moskou en we wisselen geld in een wel erg obscuur steegje. Onze gids Kirril vertelt ons dat dit de goedkoopste manier is om geld te wisselen, al breekt bij hem ook het zweet uit als het vrij lang duurt totdat we ons geld gewisseld weer terug krijgen. Nadat we ons omgekleed hebben in een boekenwinkel waar alle mannen(!) uit geveegd zijn om Sascha en Merel de ruimte te geven, begint het optreden. De zaal is goed gevuld en het publiek danst al snel. Het wordt een erg leuk concert. Helaas blazen zowel Merel als Sascha tijdens het concert hun versterkers op. Tja, wat wil je met een combo. Maar het mag de pret niet drukken. Michiel zet de P.A. gewoon iets harder en met een lekker vies distorted geluid spelen we het optreden uit. Ook hier worden we na de show bestormd door enthousiast publiek. We krijgen heerlijke cocktails, bier, wodka, sokken en een hoop knuffels en kusjes aangeboden. We kletsen nog wat na totdat we weer in moeten pakken, om op tijd de taxi te nemen richting station. Ook deze nacht slapen we in de trein. Kirril houdt twee taxi’s aan, een deel gaat vast vooruit maar blijkt niet genoeg bagage mee te hebben genomen. In de tweede taxi moeten nu drie grote mannen en Sascha, een basgitaar en drie trekkersrugtassen. Iedereen moest zijn adem inhouden om de deuren dicht te krijgen, maar het was gelukt. Door het gewicht in de auto schuurde de autoband tegen de onderkant van de wagen aan, wat een vreselijk geluid maakte. Bij het station laat Jacob zich letterlijk uit de auto vallen om zich uit de houdgreep van tas, auto en mens te bevrijden. Op het station in Moskou gaan om de tien minuten treinen naar Sint Petersburg. Het is ook erg druk op het perron, ondanks dat het half drie ’s nachts is. In tegenstelling tot de eerdere nachttrein die we namen richting Nizhny Novgorod, heeft deze trein geen coupé. Het is een grote slaapwagon. Bij het instappen is het erg druk en het opbergen van de gitaren duurt een oma iets te lang. Deze sjiek uitziende dame op leeftijd duwt zonder probleem Jorg behendig omver om zich een weg te banen in deze drukke trein. We belanden met zijn allen en bagage opeengepakt op twee vierkante meter. De menigte stormt ons vervolgens voorbij en pas wanneer iedereen erlangs is, krijgen wij ruimte en tijd onze rugtassen af te doen. Een directe en succesvolle manier! Jacob past niet in zijn bed en steekt zijn voeten een halve meter uit in het gangpad. Onze Russische buren maken ‘s ochtends geamuseerd foto’s van zijn voeten. Wanneer iedereen in de trein in zijn bedje ligt, lijkt het net de slaapkamer van de familie Stamper uit Pluk van de Petteflet. Het is een gezellige chaos. Dag 4 Omdat de trein pas om twee uur aankomt, kunnen we lekker uitslapen. Precies om twee uur komen we aan en ontmoeten onze nieuwe gids voor St. Petersburg. Ditmaal is het een meisje, Lyuba. We gaan rechtstreeks naar het hotel met de metro. De metrostations in St. Petersburg zijn nog mooier dan in Moskou. Het hotel is goed en er hangt een sympathieke sfeer. We duiken direct onder de ditmaal wel aanwezige, warme douche. Eenmaal aangekomen bij de club waar we die avond spelen, moeten we even slikken. Het interieur is een feest der wansmaak en protserige wandschilderingen komen overdadig op je af. Afgemaakt met knullige kristallampen, veel goud en leer doet deze tent denken aan de typisch Russische georganiseerde misdaad. Aan geld ontbreekt het hier niet, aan smaak helaas wel. Gelukkig is dit laatste niet te zeggen voor de aanwezige apparatuur: hier staat van alles het beste in ruime mate, inclusief een hele goede backline. Jorg is weer eens de helft van zijn drumstel vergeten in het hotel, dus Lyuba, gaat op en neer naar haar huis voor een snarendrum en op en neer naar het hotel voor het basdrumpedaal. De zaal vult zich met gladjakkers van het ergste soort die allemaal een protserig avondje uit zijn. Natasha, de organisator van Dutch Punch, en wat vrienden komen gelukkig ook. Het optreden wordt voor Dutch Punch gefilmd. Ondertussen begint het voorprogramma. Erg bijzonder, zullen we maar zeggen. De zanger die waarschijnlijk ziek is geweest tijdens zijn Engelse les waarin het hoofdstuk ‘voorzetsels’ behandeld is, was zelf erg content met het nummer: ‘I am love slave’. Ook de bassist van de band staat de helft van het optreden zijn partijen te playbacken. Erg interessant. Na deze band overleefd te hebben, is de beurt aan ons in deze vreemde wereld van wodka en lapdances. Er zijn gelukkig wat mensen speciaal voor ons gekomen. Zij doen dan ook enthousiast hun best er nog een feestje van te maken, maar echt los komt het niet. Alhoewel Jorg zijn dag niet heeft, is het nog best een aardig optreden. Het videomateriaal ziet er in ieder geval erg mooi uit! Na het optreden is het tijd om het nachtleven van Sint Petersburg onveilig te gaan maken. Of tijd om in het onveilige nachtleven van Sint Petersburg er het beste van te maken, daar zijn Sascha en Merel het nog niet helemaal over uit. Het wordt in ieder geval een leuke avond waarbij we ons in overvolle kroegjes persen, Jorg in eerste instantie consequent bij alle tenten geweigerd wordt, iemand van Antistrot zich bij ons voegt, we op oude soul dansen en veel plezier hebben. Om haf zes beslist Sascha dat het hoogste tijd is om een poging tot slapen te doen en volgt de rest haar braaf naar het hotel. Dag 5 Na een uurtje slaap moeten we ons klaar maken voor de busreis naar Pskov, waar het laatste optreden op ons wacht. We voelen ons erg brak en kunnen ook niet ten volste van het overheerlijk uitziende ontbijt genieten. Na het eten van de pannenkoeken en omeletten begeven wij ons richting de bus. Daar zitten we dan totaal uitgeblust, lijkbleek, sommigen met kater en anderen nog dronken. Jacob past net tussen de stoelen en heeft dus weinig kans nog een dutje te doen. Toch lukt het ons allemaal nog een aantal uurtjes bij te slapen. De reis duurt vijf uur en het is 350 km. De bus moet geregeld afremmen tot snelheid van 20 km per uur omdat de gaten in de weg zo groot zijn dat je eromheen moet slalommen. Jacob haalt zijn hart op omdat hij naar massa’s oude auto’s en busjes mag kijken. Het landschap bestaat weer uit moerassig bos met de berken, dennen en kleine dorpjes met felgekleurde houten huisjes. Bij de dorpjes zitten vaak vrouwtjes met opgebonden uien, appels, potten met bessen of paddenstoelen langs de weg om deze aan de voorbijgangers te verkopen. Hier wordt toch ineens een armoede zichtbaar die wij in het rijke Nederland niet kennen. Op het busstation in Pskov worden we opgehaald door een gids die ons naar de zaal begeleidt. In deze stad lijkt het of alles bedekt is met een laagje modder en stof. Alles is grijs en grauw. Het zaaltje is tegenover de oude stadsmuur. De interieurontwerper heeft zich laten inspireren door de Duitse kraak-scene. Een scene die wij goed kennen en we kunnen dan ook de complimenten geven aan de ontwerper. Het is een erg gezellige plek waar elk detail is doordacht, doorwerkt en gekozen. God straft onmiddellijk want de versterker die voor Sascha klaar staat is reeds opgeblazen. Gelukkig komt er een andere versterker en kan het optreden doorgaan. Helaas wordt het hier niet erg druk op deze zondagavond. Ondanks onze moeheid krijgen we er tijdens het spelen zin in en geven we een energiek laatste concert. Deze energie slaat gelukkig over en uiteindelijk spelen we weer voor een blij dansend publiek. Na het optreden praten we nog wat met lokale vissers om uiteindelijk weer met het kaartspel in de handen en een biertje op tafel in de bar te eindigen. We moeten tot vier uur wachten want de nachttrein naar St. Petersburg gaat pas om half vijf. Na een uur stompzinnig kaarten beseffen we dat we al twaalf uur lang in dezelfde kroeg zitten. Merel krijgt een lachaanval en trekt iedereen mee in een half uurtje lachen. De taxirit naar het station is niet erg ontspannen omdat de chauffeurs van beide taxi’s stomdronken zijn. Een van de taxi’s rijdt in eerst instantie zelfs de tegenovergestelde richting van het station op. Al slingerend en met dan weer hoge dan weer zeer lage snelheid bereiken we uiteindelijk ongedeerd het station. Op het station lopen weer de bekende militairen met geweren rond ter bescherming van de reizigers. Om half vijf stappen we de trein in en na het eten van nog een broodje vallen we snel in slaap in onze bedjes. Dag 6 De dag begint weer om acht uur wanneer we aankomen op het station in St. Petersburg. Natasha, de organisator van de tour, zou ons oppikken maar zij is nergens te bekennen. We proberen te bellen maar onze telefoon blijkt het in Rusland niet te doen. Na lang zoeken vinden we iemand waarvan we de telefoon mogen lenen en bellen we Natasha op. Zij legt ons uit dat we met de metro naar haar huis moeten komen. Kaartjes kopen lukt prima en dankzij de talenknobbel van Merel vinden we de juiste metro en uitgang vrij gemakkelijk. In Rusland is haast alles in Cyrillisch schrift aangegeven en is elke zin een soort van geheimschrift. Maar dat was voor Merel het afgelopen jaar in Japan dagelijkse kost. Na een lekker ontbijt samen met Natasha, die ons bij de uitgang van het metro station stond op te wachten, is het tijd om met de bus naar het vliegveld te gaan. Op het vliegveld krijgen we licht de zenuwen van alle mannen in uniform met kalashnikovs. Gelukkig gaat alles van een leien dakje en voordat we het weten zitten we weer in het vliegtuig op weg naar Zwitserland. In Zurich stappen we over op een vliegtuig naar Schiphol. Vanuit het vliegtuig zien we tot onze vreugd dat de gitaren netjes op een karretje worden aangereden en niet op de lopende band worden geploft. Verbazingwekkend genoeg zijn we deze tour niet beroofd (voorgaande tour Denemarken), zijn we niets kwijtgeraakt (alle voorgaande tours), niet verdwaald (tour Frankrijk) enzovoorts. Alles ging heel goed! Het was ook te mooi om waar te zijn, want na de tour ontstond er nog wel misverstand met de Russische organisatie van de tour. Want ja, het blijft natuurlijk Rusland, met al haar charme, gebruiken en onvolmaaktheden. Een perfecte tour bestaat niet, niet in Rusland en niet met Lushus. Maar toch houden wij er van. Het vrije leven!