C64 Orchestra maakt moderne-vintage klassiek

Computerspelmuziek vertaald naar klein ensemble

Tekst: Sven Schlijper / Fotografie: Juri Hiensch, ,

Het Riciotti Ensemble onder leiding van dirigent Bas Wiegers speelt in twaalfkoppige bezetting klassiek gearrangeerde composities die oorspronkelijk de soundtrack voor Commodore64 spellen waren. Compleet met bij vlagen grappige projecties wordt moderne-vintage klassiek.

Computerspelmuziek vertaald naar klein ensemble

C64 De Commodore64 geldt als de meest verkochte computer ter wereld. Op de markt gebracht in 1983 is menigeen er groot mee geworden, en anders wel met een Atari of MSX. Wie herinnert zich niet urenlang spelletjes te spelen waarvan we ons nu nauwelijks nog kunnen voorstellen zolang naar dergelijke knoeperts van pixels gekeken te hebben, met lichtelijk krukkige gameplay en al? Om daarna naar Adam Curry’s Countdown te kijken, of naar Miami Vice? In die tijd waren dergelijke apparaten betaalbaar geworden waardoor computers hand over hand menige huiskamer binnendrongen; niet in het minst omdat als monitor het gewone televisietoestel gebruikt moest worden. Hoewel als complete homecomputer bedoeld, werden deze machines voor een groot deel ter vermaak gebruikt. Spellen voor de Commodore64 waren er in overvloed. SPELLENMUZIEK Inmiddels zijn we bij wijze van spreken lichtjaren verder qua technologische ontwikkelingen; de spelindustrie is booming business en artiesten als Amon Tobin en Nederlands eigen Junkie XL varen wel bij hun sound design en soundtrackproducties voor computergames. In de tijd van de Commodore64 was het palet waaruit de componisten konden kiezen door de techniek drastisch beperkter dan tegenwoordig. Met de minimale middelen die hen ter beschikking stonden gezien wat machinerie aankon, maakten onder meer Rob Hubbard en Jeroen Tel (inmiddels culthelden binnen de gamewereld) van de nood een deugd. De populaire synthesizermuziek van de jaren tachtig kon niet één op één naar de Commodore64 vertaald worden en dus zochten de componisten naar een benadering in eenvoud. Daarin bereikten zij waar meesterschap; of zoals Goethe zei: “Nur in der Beschräkung zeigt sich erst der Meister”. KLASSIEK Waar de Commodore64 nog steeds op een vaste schare fans mag rekenen, zien Hubbard en Tel hun lang gekoesterde droom in vervulling gaan hun composities zonder de beperkingen van de oude microchips onder de crèmekleurige behuizing voor het voetlicht te brengen. Het Riciotti Ensemble onder leiding van Bas Wiering brengt in een co-productie van productiehuis ON en Micromusic Nederland een uitvoering van de muzikaal meest interessante nummers uit de hoogtijdagen van de Commodore64 in een klassieke uitvoering. GEMOEDELIJK GENIETEN In de kleine zaal van Muziekcentrum Vredenburg strijkt een groot aantal micromusic- en Commodore64 neer voor dit bijzondere concert. Wanneer Wiegers na het openingsnummer het woord neemt en vraagt hoeveel bezoekers nog een Commodore64 in bezit hebben, steekt menigeen de hand op. De mededeling dat de broer van de dirigent een Atari had, wordt op wat boe-achtig geluid onthaald; oftewel: met Commodore64-fans valt niet te sollen. De sfeer blijft natuurlijk gemoedelijk. Of ontspannen zelfs, want de blik der herkenning bij het horen van de gekende muziek die menige druilerige middag van een soundtrack heeft voorzien in de jeugd is van menig genietend gezicht af te lezen. Het zien van de soms zeer grappige projecties – verzorgd door The C-Men – draagt alleen maar verder bij tot een trip-down-memory-lane. Daar kun je de aloude beelden van blokkerige karatemannetjes of een robot schapenhoeder wel voor laten lopen immers. BREED SPEELVELD Met een setlist die bestaat uit de muziek van hitspellen als Commando en International Karate en vooral minder gekende of zelfs ronduit slechte games die opvallend genoeg vergezeld gingen van betere muziek zoals Myth en The Master of Magic, komt elke Commodore64-spelletjesfanaat aan zijn trekken. Ook de niet-games ingewijden worden op hun wenken bediend. Muzikaal begeeft de muziek zich namelijk op een zeer breed speelveld. Neigend naar Keltische folk, half-Aziatisch, pompeus filmisch op de Hollywoodmanier, funky en jazzy of Klezmerachtig en soms zelfs in mineur, staan deze composities mijlenver verwijderd van irritant bliepende hoge toontjes of getetter op de repeteerstand. Wie zijn oren de kost geeft – onderwijl genietend van het fraaie beeldmateriaal – merkt dat het meesterschap van Hubbard en Tel erin gelegen heeft in de primitieve middelen van de Commodore64 op zoek te gaan naar de grenzen van de mogelijkheden. Zo zijn de composities opvallend gelaagd, divers, dynamisch en complex; met kleine variaties in tempo en volume worden grote effecten bereikt. In de uitvoering va het Riciotti Ensemble worden de composities van Hubbard en Tel uit hun normale verband gerukt, waardoor ze nieuwe en eerlijk gezegd zelfs lichtelijk onvermoede glans krijgen. Moderne-vintage wordt zo klassiek en waar De Jeugd van Tegenwoordig of Mogwai zich bedienen van geluiden uit de Commodore64, is de jeugd van destijds en hun verloren-middag-soundtrack alles behalve vergane glorie. C64 Orchestra Gezien: Muziekcentrum Vredenburg (Kleine Zaal), woensdag 16 mei 2007