30 jaar SJU: een terug- en vooruitblik

Marcel Kranendonk haalt herinneringen op aan SJU-huis en kelder

Misha Nuis, ,

Met het jubileumprogramma voor de deur en, binnen enkele jaren een complete verhuizing naar het Muziekpaleis, schuiven we met de artistiek directeur van SJU aan tafel om herinneringen op te halen aan de eerste drie decennia van het Utrechtse jazzpodium.

Marcel Kranendonk haalt herinneringen op aan SJU-huis en kelder

In de Utracks-uitzending van twee weken geleden kwam artistiek directeur Marcel Kranendonk al aan het woord en vertelde daar over de geschiedenis van het jazzpodium. Ook werd in het programma vooruitgekeken op de verhuisplannen van het podium naar het toekomstige Muziekpaleis. Nu het jubileumprogramma voor de deur staat, wat ongetwijfeld voor de eerste hoogtepunten van de volgende tien jaar gaat zorgen, vragen we Marcel terug te blikken op de achttien jaren die hij bij de stichting werkzaam is. Wat is jou van al die jaren het meest bijgebleven? "Heel veel mooie, prachtige, spannende en emotionerende muziek. Saaie muziek ook. Maar heel veel muziek. Mijn drijfveer is altijd spannende muziek geweest. En daar heb je in jazz en geïmproviseerde muziek genoeg van. Het eerste optreden wat mij erg is bijgebleven is uit de laatste drie jaar aan het Paardenveld (vorige SJU-locatie). Kahil El'Zabar en David Murray speelden toen voor een vol SJU-huis. Het zijn twee muzikanten van verschillende generaties en die avond verenigden ze op prachtige wijze het oude met het nieuwe. Het was ook het eerste optreden dat ik meemaakte bij SJU dat uitverkocht was. "Persoonlijk geroerd was ik door het optreden van drie sopraansaxofonisten waaronder Steve Lacy en Thomas Delius met pianist Horace Tapscott. Dat was een geïmproviseerde set; ze luisterden naar elkaar, ze reageerden op elkaar en vertelden zo samen een verhaal. Met die piano erbij vond ik dat fantastische en gevoelige muziek. Een unieke, onherhaalbare ervaring bovendien, daar was ik me op dat moment al van bewust. Samen met die 80 andere aanwezigen maak je een concert mee dat je nooit meer terug zal horen." Maar tegenvallers zaten er ook bij... "Op zich grappig, want het was tegelijkertijd een hoogtepunt. In de openingsweek hier aan de Varkenmarkt in februari '94 was de grote naam op het programma de veteraan-trompettist Freddy Hubbard. Die hield er wat ongezonde gewoontes op na. Zo zat hij hier aan de bar voor het optreden longdrink glazen jenever te drinken. Er waren 389 mensen, de kelder zat stampvol maar Hubbert kon niet meer spelen. Tien minuten na aanvang hield hij het voor gezien en maakte zijn begeleidingsband Super Quartet er alsnog een geslaagd concert van. De volgende dag stond het op de voorpagina van de Volkskrant en wist iedereen dat we open waren op deze nieuwe plek. Niet zo bedacht maar toch goed uitgepakt dus." Erg vervelend was wel de verlaging van het toegestane aantal bezoekers. Tijdens de drukbezochte Groovement-avonden met Six of Your Best Friends zaten trappenhuis en de straat buiten zo vol met mensen dat de brandweer langs kwam. Die liet weten dat er teveel mensen in de kelder aanwezig waren en dat hierdoor een onveilige situatie ontstond. Er werd drastisch gesneden in het toegestane bezoekersaantal: voortaan mochten dat er nog maar 153 zijn. Een van de ontwikkelingen waar Marcel liever over vertelt is de Music World Series. "Die projecten zijn hier ontstaan. Naast de concert- en educatiefuncties van SJU komen hier sinds 1997 ook producties van SJU Lab vandaan. We nodigen elke keer een internationale muzikant uit die van ons opdracht krijgt iets te gaan maken. Die nodigt dan weer andere muzikanten uit en speelt na een week te hebben gerepeteerd vier of vijf keer in een nieuwe combinatie. De eerste jaren had het meer een sessie-achtige vorm en ongeveer de laatste acht jaar concertant. Dat speelt zich nu vier keer per jaar af, in samenwerking met andere zalen in de grote steden. Daar hebben we een landelijk netwerkje mee opgebouwd wat het makkelijker maakt buitenlandse gasten uit te nodigen. Dit vind ik echt een goede, frisse ontwikkeling van de laatste tien jaar." Vanaf aanstaande woensdag viert SJU haar 30-jarig bestaan, met verschillende optredens op verschillende locaties. Het hele programma is te raadplegen via de gelinkte websites, maar hier alvast een greep uit het programma: woensdag 27 juni: Michiel Borstlap's Elektron in het SJU Jazzpodium donderdag 28 juni: ZuiderZeeOrkest + afterparty in het SJU Jazzpodium vrijdag 29 juni: SJU030 on TOUR, een kroegentocht met o.a. Leaf in EKKO, The Executives in Café Flitz en Grootmeester Jan in 't Oude Pothuys zaterdag 30 juni: Gijs Hendriks Quintet, Denise Jannah Quartet en Sinas Global Dancefloor Jazz op De Neude zondag 1 juli: verschillende workshops en concerten op De Neude en in het SJU Jazzpodium